ebook Czytanie Nowej Rosji. Polskie spotkania ze Związkiem Sowieckim lat trzydziestych XX wieku Ewa Pogonowska

Wydawca: UMCS

Rok wydania: 2012

Przedmiotem zainteresowania w tej rozprawie są przekazy będące rezultatem bezpośredniego, „twarzą w twarz”, spotkania Polaków z Nową Rosją w latach trzydziestych ubiegłego wieku. Zatem zajmujemy się relacjami podróżniczymi – reportażowymi i reportażopodobnymi (dokumentującymi – dodajmy – tylko pobyty „z wyboru”), które „powstawały jako rezultat szczerego poznawczego zainteresowania” odmienionym (ale czy na lepsze? – zapytywano z powątpiewaniem) obliczem wschodniego sąsiada II RP.

Spis treści ebooka Czytanie Nowej Rosji. Polskie spotkania ze Związkiem Sowieckim lat trzydziestych XX wieku

Wstęp 7

Rozdział I. Podróż i forma, czyli o próbie przekraczania granic 23

1. „Rosja i Europa. Polska” 26

2. „Pokój od Wschodu” albo formy stosunków sąsiedzkich 35

3. Wobec formy gatunkowej 40

4. Podróżnicy albo słów kilka o formach i strategiach 53

5. Miejsca wspólne albo wobec form zewnętrznych i bezdusznych form (alizmów) sowieckich 58
5.1. Granica 59
5.2. Ograniczenia 64

6. Jeszcze o cudzoziemcach–podróżnikach w sowieckiej Rosji 69
6.1. O przekładach 79
6.2. Rozczarowani albo jeszcze o powrotach z ZSSR 83

Rozdział II. Centrum, czyli o potrzebie mitu 93

1. „Jurodiwy sobór” 97

2. „Grobowiec proroka” albo Martwy Władca 107

3. „Czerwony Olimp” – projekty i rzeczywistość 137

4. Żywa Władza 147
4.1. Rewolucja w muzeum 175

5. Parady albo kolejne „spektakle władzy” 178

6. Dawne Centrum albo „owdowiałe miasto” 208

Rozdział III. Wzdłuż i wszerz ZSSR, czyli Nowa Rosja w blasku „lampki Iljicza” 225

1. Lokomotywa historii albo Rosja w/z pociągu 229
1.1. Rozkład jazdy 241
1.2. Życie w drodze 246
1.3. Klasy 250

2. Nowy Wschód, Azja i Syberia 255
2.1. Sybir i Birobidżan 269

3. Magnitogorsk albo Rossija na strojkie 274
3.1. Wielkie budowy 277
3.2. Rab – raboczyj 299
3.3. Czeluskin – sowieckich spektakli ciąg dalszy 309

Rozdział IV. Teatr codzienności, czyli licom k czełowieku 313

1. „Nowy człowiek”– „stary człowiek” – szary człowiek 318
1.1. „Świat ludzi twardych” 320
1.2. Świat ludzi zahipnotyzowanych 326
1.3. Świat ludzi młodych 331
1.4. Tłum ludzi szarych 339
1.5. Kulisy pięciolatek 349
1.6. „Rozkosze kultury” a zwykłe życie 355
1.7. Nowe czy stare? 362

2. Panem et circenses 371
2.1. W życiu i w teatrze 373
2.2. Sowiecki homo ludens 378
2.3. „Na śmiech za wcześnie”? 384
2.4. Tańce 386

3. Na froncie życia intymnego, rodzinnego oraz domowego 390
3.1. „Nowa moralność” 391
3.2. „Kobieta i nowy byt” 398
3.3. „Państwo burżuazyjne bez burżuazji” 408
3.4. Przestrzeń „prywatna” 414

Zakończenie 425

Aneks – podróżnicy 431

1. Pionierzy 431

2. Lata trzydzieste 435
2.1. Contra lub pro 435
2.2. In minus lub in plus 439
2.3. Tak czy nie? 451
2.4. Moment narodowy 455
2.5. W oczach kobiet 457
2.6. Korespondent 460

Bibliografia 463