Za darmo

ebook Emocje społeczne w pracy nauczyciela i przedstawiciela handlowego Beata Pawłowska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2013

Badanie emocji (odczuwanych uczuć) nie jest procesem łatwym i oczywistym. Pytanie o naturę emocji zostaje wciąż otwarte. Ze względu na fakt, że emocje pozostają w sferze indywidualnych doświadczeń jednostki, są naturalnym i spontanicznym wyposażeniem, do dziś nie ma jednoznacznych wskazań, czym są emocje, kiedy powstają, od czego zależą i jak nimi zarządzać. Celem pracy jest opis emocji towarzyszących w codziennej pracy nauczycielom i przedstawicielom handlowym. Główny nacisk teoretyczny położony został na teorie wyrosłe na gruncie perspektywy interakcjonistycznej. Szczególna uwaga zwrócona została na sposoby kierowania emocjami oraz strategie stosowane podczas radzenia sobie z powstającymi emocjami w obu grupach zawodowych.
W książce zawarto śmiały i poznawczo cenny pomysł naukowej obserwacji procesów emocjonalnych w dwóch środowiskach zawodowych nauczycieli i przedstawicieli handlowych. Jest to cenne ujęcie procesów socjologicznych znamionujące opanowanie multidyscyplinarnego warsztatu badacza. Ukazane zostały emocje społeczne, takie jak wstyd, duma i poczucie winy oraz procesy interakcyjne, normy środowiskowe, rytuały, ceremonie i reguły zachowań, a nawet łańcuchy rytuałów interakcyjnych. Jest to nowatorskie ujęcie dość rzadko wyodrębnianych procesów psychicznych.

Spis treści ebooka Emocje społeczne w pracy nauczyciela i przedstawiciela handlowego

Wstęp 7
Wprowadzenie 11
Co to są emocje? 11
Emocje podstawowe i pochodne 15
Proces regulacji emocji 17

ROZDZIAŁ I Założenia metodologiczne 21
1.1. Inspiracje badawcze 21
1.2. Badanie emocji. Problemy metodologiczne 24
1.2.1. Zastosowanie obserwacji uczestniczącej do badania emocji 25
1.2.2. Zastosowanie wywiadu swobodnego i/lub narracyjnego do badania emocji 29
1.2.3. Zastosowanie studium przypadku do badania emocji 30
1.3. Cel i problematyka pracy 33
1.4. Metoda badawcza 34
1.4.1. Obserwacja uczestnicząca 35
1.4.2. Wywiad swobodny 36
1.4.3. Inne techniki badawcze zastosowane w pracy 37
1.5. Dobór próby oraz charakterystyka zbiorowości badanej 39
1.6. Trudności podczas zbierania danych w kontekście problemu badania emocji 43
1.7. Badanie emocji. Uwagi końcowe 45

ROZDZIAŁ II Socjologiczne koncepcje emocji 47
2.1. Pierwsze koncepcje emocji 52
2.1.1. Arystotelesowska koncepcja umiaru jako złotego środka 52
2.1.2. Karol Darwin o emocjach 55
2.1.3. Emocje w koncepcji Emila Durkheima 56
2.2. Emocje a rytuały interakcyjne 57
2.2.1. Emocje w świetle dramaturgicznej koncepcji Ervinga Goffmana 57
2.2.2. Koncepcja łańcuchów rytuałów interakcyjnych Randalla Collinsa 59
2.3. Wstyd, duma i poczucie winy w wybranych koncepcjach socjo-psychologicznych 60
2.3.1. Koncepcja wstydu i dumy Thomasa Scheffa 60
2.3.2. Wstyd i poczucie winy w koncepcji June Tangney 63
2.4. Konstruktywistyczne podejście do emocji Jamesa Avrilla 66
2.5. Zarządzanie emocjami. Kulturowa koncepcja emocji Arlie Russell Hochschild 67
2.6. Władza i status w socjologicznej koncepcji strukturalnej Theodore D. Kempera 69

ROZDZIAŁ III Praca jako źródło emocji 72
3.1. Praca w ujęciu socjologicznym 72
3.1.1. Praca w teorii strukturalno-funkcjonalnej 75
3.1.2. Praca w koncepcji Karola Marksa 77
3.1.3. Praca w koncepcjach interakcjonistycznych 81
3.1.4. Zwód jako pojęcie socjologiczne 83
3.2. Praca przedstawiciela handlowego – cechy charakterystyczne 85
3.3. Praca nauczyciela – cechy charakterystyczne 91

ROZDZIAŁ IV Rytuały organizacyjne – wspólne odczuwanie emocji 104
4.1. Rytuał wśród innych typów zachowań 105
4.2. Reguły wśród innych typów zachowań 108
4.3. Rytuały i reguły w środowisku przedstawicieli handlowych i nauczycieli 110
4.3.1. Rytuały 110
4.3.2. Reguły 119
4.4. Rada pedagogiczna jako specyficzny typ rytuału organizacyjnego 123
4.4.1. Szkolenia przedstawicieli handlowych jako miejsce rytuałów oraz pracy emocjonalnej 133
4.4.2. Metody i techniki szkoleniowe 134
4.4.3. Szkolenia w percepcji uczestników 139

ROZDZIAŁ V Sposoby motywowania jako źródło emocji 145
5.1. Motywacja, motyw, motywowanie – próba zdefiniowania pojęć 145
5.2. Krótka charakterystyka teorii motywacji 151
5.3. Motywy działań przedstawicieli handlowych oraz nauczycieli w odniesieniu do środowiska pracy 161
5.4. Rytualno-symboliczny system motywowania 173
5.5. Duma jako motywator 180

ROZDZIAŁ VI Kierowanie własnymi emocjami w sytuacji pracy 186
6.1. Techniki radzenia sobie z emocjami w sytuacji pracy 186
6.1.1. Ukrywanie i pomijanie biograficznych faktów ze względu na wystąpienie negatywnych emocji 186
6.1.2. Racjonalizacje, radzenie sobie z emocjami oraz sterowanie emocjami 192
6.1.3. Działania podejmowane w sytuacji pojawienia się emocji. Wyniki badań kwestionariuszowych 196
6.2. Emocje społeczne jako emocje kierujące jednostką w sytuacji pracy 200
6.2.1. Czynniki wpływające na powstanie emocji w pracy nauczyciela 203
6.2.1.1. Autorytet jako czynnik ułatwiający radzenie sobie z negatywnymi emocjami w pracy nauczyciela 209
6.2.1.2. Wsparcie instytucji jako czynnik ułatwiający radzenie sobie z emocjami negatywnymi w pracy nauczyciela 213
6.2.2. Czynniki wpływające na powstanie emocji w pracy przedstawiciela handlowego 215

Zakończenie 226
Bibliografia 237
Spis tabel, rysunków, schematów, fotografii, wykresów 250
Od redakcji 252