ebook Gospodarka światowa Rafał Matera, Janusz Skodlarski

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2021

Nowe wydanie cieszącego się od lat niesłabnącym zainteresowaniem podręcznika wyjaśniającego zależności w globalnej gospodarce.
Książka obejmuje całość dziejów gospodarki światowej – od starożytności do czasu wybuchu globalnej pandemii w 2020 r.
Autorzy skupili się na zbadaniu podstawowych trendów, które wystąpiły w gospodarce światowej. Pierwsze rozdziały poświęcono gospodarce w okresie starożytności, średniowiecza, odrodzenia i oświecenia, ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki pierwszych ośrodków gospodarczych o znaczeniu międzynarodowym.
Głębsza analiza dotyczy kształtowania się rynku światowego w XIX w. Najwięcej miejsca poświęcono ewolucji międzynarodowych stosunków ekonomicznych w XX w. i w pierwszych dwóch dekadach XXI stulecia. Autorzy skupili się na pokazaniu zmian w dochodzie narodowym, produkcji przemysłowej i rolnej, obrotach handlowych oraz procesach integracyjnych i dezintegracyjnych w dobie globalizacji. Uwzględnione zostały także przesłanki polityczne mające decydujący wpływ na rozwój światowej gospodarki.
Niezbędne źródło wiedzy dla studentów kierunków ekonomicznych, zarządzania, stosunków międzynarodowych, nauk politycznych i historii.

Spis treści ebooka Gospodarka światowa

Wstęp 9
Rozdział 1. Gospodarka w starożytności. Znaczenie handlu dalekosiężnego 17
1.1. Uwagi wstępne 17
1.2. Cywilizacja sumeryjska (mezopotamska) 18
1.3. Egipt i Fenicja 19
1.4. Chiny i Indie 22
1.5. Grecja 24
1.6. Rzym 27
Pytania i problemy do dyskusji 33
Literatura zalecana 33
Rozdział 2. Wytwórczość i handel międzynarodowy w średniowieczu (500-1500) 35
2.1. Przesłanki rozwoju gospodarczego w średniowieczu 35
2.2. Rolnictwo podstawą rozwoju gospodarczego w średniowieczu 38
2.2.1. Stosunki agrarne 38
2.2.2. Postęp techniczny w rolnictwie 41
2.3. Restytucja gospodarki towarowo-pieniężnej 43
2.3.1. Rzemiosło i rozwój sił wytwórczych 43
2.3.2. Rozwój miast średniowiecznych 44
2.3.3. Pieniądz, powstanie nowych instytucji finansowych 46
2.4. Nowe przestrzenie w handlu międzynarodowym 49
2.4.1. Cechy charakterystyczne handlu w wiekach średnich 49
2.4.2. Handel bizantyjski 50
2.4.3. Osiągnięcia gospodarcze Arabów 52
2.4.4. Handel śródziemnomorski 54
2.4.5. Handel w Europie Zachodniej 56
2.4.6. Związek hanzeatycki 57
2.4.7. Pozaeuropejskie centra gospodarcze średniowiecznego świata 59
Pytania i problemy do dyskusji 60
Literatura zalecana 61
Rozdział 3. Budowanie rynku światowego (1500–1800) 62
3.1. Determinanty wzrostu gospodarczego 62
3.2. Kształtowanie się systemu kapitalistycznego w rolnictwie i przemyśle 66
3.2.1. Zmiany w ustroju rolnym 66
3.2.2. Zaawansowanie techniki rolnej 70
3.2.3. Wzrost znaczenia przemysłu 73
3.2.4. Wczesna industrializacja 76
3.3. Cechy kapitalizmu handlowego 79
3.4. W kręgu gospodarki atlantyckiej 87
3.4.1. Okres dominacji handlu iberyjskiego 87
3.4.2. Przewaga Holandii w handlu międzynarodowym 90
3.4.3. Ekspansja gospodarki angielskiej 93
3.4.4. Francuski model nacjonalizmu gospodarczego 97
3.4.5. Handel w pozostałych regionach Europy 98
3.4.6. Rozwój gospodarek pozaeuropejskich 99
Pytania i problemy do dyskusji 101
Literatura zalecana 101
Rozdział 4. Rozwój gospodarczy świata w dobie triumfu liberalizmu ekonomicznego (1800–1870) 103
4.1. Przesłanki rozwoju 103
4.2. Wzrost produkcyjności rolnictwa 107
4.3. Postęp industrializacji w skali światowej 112
4.4. Międzynarodowe stosunki handlowe 120
4.5. Światowy ruch kapitału 125
4.6. Postęp w transporcie i komunikacji 128
4.7. Dynamika dochodu narodowego 131
Pytania i problemy do dyskusji 132
Literatura zalecana 133
Rozdział 5. Ukształtowanie się gospodarki światowej (1870–1914) 134
5.1. Czynniki postępu 134
5.2. Cechy kapitalizmu monopolistycznego 137
5.3. Zmiana trendów w gospodarce światowej. Pojawienie się nowych mocarstw gospodarczych 143
5.4. Powstanie gospodarki światowej (początek XX w.) 149
5.5. Zmiany w strukturze dochodu narodowego 155
Pytania i problemy do dyskusji 157
Literatura zalecana 157
Rozdział 6. Dezintegracja tradycyjnego międzynarodowego podziału pracy (1914–1939) 159
6.1. Charakterystyka okresu 159
6.2. Pierwsza wojna światowa i jej gospodarcze konsekwencje 163
6.3. Stabilizacja systemu kapitalistycznego – „złote lata 20.” 172
6.4. Wielki kryzys gospodarczy, jego skutki i próby przezwyciężenia – lata 30 177
6.5. Wzrost dochodu narodowego w okresie międzywojennymi 188
Pytania i problemy do dyskusji 190
Literatura zalecana 191
Rozdział 7. Ewolucja gospodarki w okresie drugiej wojny światowej i w pierwszych latach odbudowy (1939–1947) 192
7.1. Przemysł wojenny 192
7.2. Wydatki i straty wojenne. Koszty odbudowy 197
7.3. Determinanty rozwoju. Narastanie dysproporcji gospodarczych 202
7.4. Poziom wyżywienia i produkcja rolna 205
7.5. Trudności w handlu międzynarodowym 207
7.6. Nowy ład walutowy 212
7.7. Dysproporcje w światowym dochodzie narodowym 214
Pytania i problemy do dyskusji 216
Literatura zalecana 217
Rozdział 8. Gospodarka światowa w szczytowym okresie „zimnej wojny” (1947–1956) 218
8.1. Tło polityczne i gospodarcze 218
8.2. Przemiany w przemyśle i rolnictwie 222
8.3. Międzynarodowy handel i międzynarodowe finanse 229
8.4. Tendencje integracyjne 234
8.5. Dobrobyt w państwach Zachodu 236
Pytania i problemy do dyskusji 238
Literatura zalecana 239
Rozdział 9. Świat w okresie podboju Kosmosu i ekspansji gospodarczej Zachodu (1956–1970) 240
9.1. Stymulatory rozwoju 240
9.2. Kierunki rozwoju poszczególnych regionów świata 243
9.2.1. Świat Zachodu 243
9.2.2. Blok socjalistyczny 249
9.2.3. Trzeci Świat 252
9.3. Międzynarodowe obroty towarowe i kapitałowe 254
9.4. Instytucjonalizacja życia gospodarczego 261
9.5. Rekordowy wzrost dochodu narodowego 265
Pytania i problemy do dyskusji 268
Literatura zalecana 269
Rozdział 10. Gospodarka światowa w obliczu recesji w ostatnim dwudziestoleciu podziału politycznego świata (1970–1989) 270
10.1. Warunki postępu 270
10.2. Bariery rozwoju 274
10.3. Osiągnięcia i problemy gospodarcze regionów świata 281
10.3.1. Kraje wysoko rozwinięte 283
10.3.2. Kraje realnego socjalizmu 288
10.3.3. Świat semipeiyferii i peryferii 292
10.4. Zmiany w handlu światowym 296
10.5. Narastanie współzależności międzynarodowej 301
10.6. Kształtowanie się dochodu narodowego 305
Pytania i problemy do dyskusji 308
Literatura zalecana 309
Rozdział 11. Nowy ład ekonomiczny w latach 90. XX w. 311
11.1. Świat po załamaniu się systemu komunistycznego 311
11.2. Charakteiystyka podstawowych wskaźników makroekonomicznych 314
11.3. Zmiany strukturalne w gospodarce światowej 320
11.4. Proces międzynarodowej integracji ekonomicznej 322
11.5. Znaczenie globalizacji w gospodarce światowej 327
11.6. Poziom i dynamika dochodu narodowego w latach 90. XX w 332
Pytania i problemy do dyskusji 336
Literatura zalecana 337
Rozdział 12. Wzrost i perturbacje w gospodarce światowej na progu XXI w. Przyczyny i walka z globalnym kryzysem finansowym (2000–2010) 338
12.1. Polityczno-gospodarcze oblicze świata. Pozycja mocarstw 338
12.2. Koniunktura gospodarcza. Cechy globalnego kryzysu finansowego 342
12.3. Charakterystyka podstawowych wskaźników makroekonomicznych 345
12.4. Międzynarodowa integracja ekonomiczna i globalizacja w gospodarce światowej 350
12.5. Poziom i dynamika dochodu narodowego w pierwszym dziesięcioleciu XXI w 353
Pytania i problemy do dyskusji 356
Literatura zalecana 356
Rozdział 13.Gospodarka światowa 2.0 w obrazie 5D i w sieci 5G. Od globalnego kryzysu finansowego do światowej pandemii (2010–2020) 358
13.1. Zagrożenia dla rozwoju. Tło polityczne. Bezpieczeństwo, demografia i środowisko 358
13.2. Główne parametry gospodarcze 363
13.3. Osiągnięcia technologiczne 371
13.4. Korporacje, mocarstwa, instytucje i porozumienia międzynarodowe w procesach globalizacji 374
13.5. Światowy PKB: wielkości i nierówności 378
Pytania i problemy do dyskusji 383
Literatura zalecana 384
Rozdział 14. Tendencje rozwoju gospodarki światowej na przestrzeni dziejów 385
14.1. Ewolucja gospodarki od starożytności do współczesności 385
14.2. Długookresowe trendy 405
Pytania i problemy do dyskusji 427
Literatura zalecana 429
Bibliografia 430
Indeks nazwisk 445