ebook Iudaica Russica 2018, nr 1 (1)

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2018

W ciągu ostatnich dwóch wieków miało miejsce kilka fal masowych wyjazdów rosyjskich Żydów z Rosji. Ludność pochodzenia żydowskiego stanowiła osiemdziesiąt procent emigrantów, którzy w latach 1971–1986 opuścili Związek Sowiecki. Po roku 1990 (masowa alija 1990–1991) z Rosji wyjechało pokolenie „szestidiesiatników”, głównie intelektualistów i ludzi kultury. Obecnie w Izraelu niezwykle dynamicznie rozwija się rosyjskojęzyczna twórczość literacka pokolenia urodzonego w latach 70.

Ważny wpływ na kształt „rosyjskiego Izraela” ma przywiązanie do tradycji, kultury i języka kraju pochodzenia (Rosji), a także charakter i ewolucja procesów aklimatyzacyjnych. Rosyjskojęzyczne życie literackie w Izraelu, biorąc pod uwagę zarówno liczebność jego przedstawicieli, jak i wartość interpretacyjną pisanych przez nich tekstów, stanowi istotną część kultury rosyjskiej. Tematyka ta niestety traktowana jest w polskiej rusycystyce marginalnie. Nie ma zwartych opracowań, opisujących rozmiary i złożoność zjawiska, a przede wszystkim brakuje forum, na którym owe zagadnienia byłyby podejmowane. Lukę tę wypełnia czasopismo „IUDAICA RUSSICA”.

W czasopiśmie podejmowana jest tematyka najnowszej literatury rosyjsko-izraelskiej — jej ewolucji, obecnego miejsca, roli i statusu, jej odmian, charakteru oraz poetyki. Na łamach „IUDAICI RUSSICI” obecne są również badania dotyczące tematyki żydowskiej (motywów żydowskich) w twórczości rosyjskich klasyków, a zwłaszcza twórców późniejszej epoki, zwłaszcza tych o żydowskich korzeniach. Zamieszczane są również teksty poświęcone bardziej szeroko pojętej tematyce żydowskiej. W czasopiśmie „IUDAICA RUSSICA” obok artykułów naukowych publikowane są recenzje naukowe, omówienia, sprawozdania, ale także przekłady dzieł (lub ich fragmentów) rosyjskojęzycznych żydowskich twórców lub przekłady znaczących rosyjskojęzycznych tekstów (esejów, szkiców) poświęconych tematyce żydowskiej.

Spis treści ebooka Iudaica Russica 2018, nr 1 (1)

spis treści/contents/содержание

AGATA RYBIŃSKA
„Kwestia żydowska” w literaturze religijnej. Analiza treści modlitewnika Machzor li-Jom Kipur / “The Jewish Question” in Usable Religious Literature. Analysis of the contents of the Prayer Book Machzor li-Jom Kipur / «Еврейский вопрос» в прикладной религиозной литературе. Анализ содержания молитвенника Machzor li-Jom Kipur / 5

ELEONORA SHAFRANSKAYA
Бухарские евреи в русской литературе / Bukharian Jews in Russian literature / Żydzi bucharscy w literaturze rosyjskiej / 17

IWONA KRYCKA-MICHNOWSKA
Między anty- a filosemityzmem. Wizerunki Żydów w dziennikach Zinaidy Gippius i Marii Dąbrowskiej / Between Anti- and Philo-Semitism. Images of Jews in the diaries of Zinaida Hippius and Maria Dąbrowska / Между анти- и филосемитизмом. Образы евреев в дневниках Зинаиды Гип- пиус и Марии Домбровской / 35

MARIAN KISIEL
„Beznogi garbus o pięknej twarzy”. Szkic do portretu Sołomona Barta / “A Legless Hunchback with a Beautiful Face”. Portraying Salomon Bart / «Безногий горбун с красивым лицом». Эскиз к портрету Соломона Барта / 51

AGNIESZKA ŚCIBIOR
«Здесь таки цветут святые апельсины!», или о еврейских атрибутах речи Лазика Ройтшванеца и их польском переводе / “And yet the holy oranges are blossoming here”, or about Lasik Roitschwantz’s Jewish language attributes and their Polish translation / „A jednak kwitną tutaj święte pomarańcze!”, czyli o żydowskich atrybutach języka Lejzorka Rojtszwańca i ich polskim przekładzie / 62

ANNA JEZIORKOWSKA-POLAKOWSKA
Waleria Marrené o kwestii żydowskiej w powieści współczesnej / Valeria Marrené about the Jewish question in modern novel / Валерия Маррене о еврейском вопросе в современном романе spis treści/contents/содержание / 76

EWA BORKOWSKA
„Hologramy Ciemności” — Paula Celana teodycea po Shoa / “Holograms of Darkness” — Paul Celan’s theodicy after Shoa / «Голограммы тьмы» — Пауля Целана теодицея после Шоа / 88

recenzje

MARTA ZAJĄC
Między tradycją a współczesnością. Wędrówka przez obce/znajome ziemie (R. Katsman, Nostalgia for a Foreign Land. Studies in Russian-Language Literature in Israel, Academic Studies Press, Boston 2016) / 104

MIROSŁAWA MICHALSKA-SUCHANEK
Ścieżki poznania (Д. Соболев, Тропы, Издательские решения, bmw, 2017) / 109

ROMAN KATSMAN
Заветное желание (Е. Михайличенко и Ю. Несис, Талита куми, или Завет меж осколками бутылки, 2018, https://www.smashwords.com/books/view/890930) / 114

MARTA SIEKIERSKA
Tematyka żydowska w literaturze rosyjskiej („Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” 2017, nr 27, M. Michalska-Suchanek, A. Lenart (red.), Literatura rosyjska a kwestia żydowska) / 119

litteraria

MARIAN KISIEL
Nikołaj Bierdiajew 1874–1948 / 125

NIKOŁAJ BIERDIAJEW
Chrześcijaństwo i antysemityzm. Religijne przeznaczenie Żydów (przełożył Marian Kisiel) / 128

Noty o autorach / 145