-23%

ebook Kino nieme

Wydawca: Universitas

Rok wydania: 2012

Kino nieme to pierwszy tom przygotowywanej w Instytucie Sztuk Audiowizualnych Uniwersytetu Jagiellońskiego czterotomowej Historii kina pod redakcją Tadeusza Lubelskiego, Iwony Sowińskiej i Rafała Syski. W zamierzeniu redaktorów ma to być książka wykorzystująca nowe źródła, uwzględniająca przyjęte dziś kryteria ocen i aktualne opracowania naukowe, która w formie kompetentnej narracji będzie uczyć rozumienia dziejów kina, a zarazem stanowić bazę lekturową dla dalszych studiów. Autorami poszczególnych rozdziałów są czołowi polscy specjaliści (także spoza Krakowa), zajmujący się na co dzień opisywanymi przez siebie okresami, gatunkami i szkołami narodowymi. W ciągu najbliższego pięciolecia ukażą się trzy kolejne tomy, poświęcone kinu klasycznemu, kinu epoki nowofalowej i kinu współczesnemu. Mamy nadzieję, że - zaspokoiwszy pilną potrzebę podręcznika, którego od dawna brakuje - książka stanie się też ciekawą lekturą dla szerszego grona miłośników filmu.

Spis treści ebooka Kino nieme

Wstęp

I. Skąd się (nie) wzięło kino, czyli parahistorie obrazu w ruchu

Andrzej Gwoźdź

Początki bez początku, czyli jak kino nie zostało odkryte

Po drodze do kina: lustro i spektakle cieni

Ku mechanizacji widzenia

Fantasmagorie, zabawki, automaty

Widzialność sformalizowana

Kino to projekcja

Świat na pokaz

Światło i ruch

Kino poza kinem

Chronologia

Propozycje lektur

II. Lumiere i Melies: fotograf i iluzjonista inicjują kinematograf

Tadeusz Lubelski

Louis Lumiere – wynalazca kinematografu

Louis Lumiere – pierwszy autor kinematograficzny

Louis Lumiere – pierwszy producent kinematograficzny

Georges Melies – od sztuk magicznych do kinematografu

Georges Melies – mistrz „kinematografu atrakcji”

Chronologia

Propozycje lektur

III. Początki kina amerykańskiego

Rafał Syska

Edison

Czasy Dicksona

Czasy White’a

Czasy Portera

Inne wytwornie trustu

Biograph

Vitagraph

Essanay

Selig

Kalem

Lubin

Motion Picture Patents Company

Nickelodeony

Hollywood

Star system

Wytwornie niezależne

W orbicie Harry’ego Aitkena

Universal

Paramount

Fox

Metro Goldwyn Mayer

Inne wytwornie

Amerykańskie kino narodowe

Kosmopolityzm

Idealizm

Western – gatunek wczesnego kina amerykańskiego

Zakończenie

Chronologia

Propozycje lektur

IV. Trzy europejskie kinematografie narodowe la belle epoque –

Francja, Wielka Brytania, Włochy

Grażyna Stachowna

Francja – menedżerowie i artyści

Pathe-Freres – pod znakiem galijskiego koguta

Gaumont – pod znakiem margerytki

Film d’Art – pod znakiem sztuki

Louis Feuillade – ten trzeci

Fantomas wkracza na ekran

Wielka Brytania – szkoła z Brighton

Włochy – historia na ekranie

Chronologia

Propozycje lektur

V. David Wark Griffith: kino uczy się opowiadać

Michał Oleszczyk

Opowiadać obrazem: filmy dla wytworni Biograph (1908-1913)

Paradoksy historii: Narodziny narodu (1915)

Kolebka dziejow, kolebka kina: Nietolerancja (1916)

Wzloty i upadki: lata 1918-1929

Epilog: dwie proby dźwiękowe (1930-1931)

Filmografia

Chronologia

Propozycje lektur

VI. Skandynawia

Tadeusz Szczepański

Dania

Imperium Olsena

Konkurencja

Asta Nielsen i inni

August Blom, Forest Holger-Madsen i ich operatorzy

Benjamin Christensen

Z dala od rzeczywistości

Zmierzch

Autorskie kino Carla Theodora Dreyera

Szwecja

Pionierzy

Imperium Charlesa Magnussona

Victor Sjostrom

Mauritz Stiller

Georg af Klercker: w cieniu zapomnienia

Efterklang

Chronologia

Propozycje lektur

VII. Film niemiecki w epoce wilhelmińskiej i weimarskiej

Tomasz Kłys

Kino wilhelmińskie

Ufa

Ekspresjonizm

Kino niemieckie doby Nowej Rzeczowości

Gatunki kina weimarskiego

Kammerspiel

Inne gatunki

Weimarska krytyka i kultura filmowa

Chronologia

Propozycje lektur

VIII. Kino Rosji carskiej i Związku Sowieckiego

Joanna Wojnicka

Kino przedrewolucyjne

Emigracja

Wojna domowa, początki kina sowieckiego

Nowa Ekonomiczna Polityka i początki awangardy

Siergiej Eisenstein

Pudowkin i wytwornia Mieżrabpom-Ruś

Realizm czy propaganda?

Aleksander Dowżenko, tworca kina ukraińskiego

Chronologia

Propozycje lektur

IX. Złoty wiek burleski

Iwona Sowińska

Przemysł rozrywkowy na przełomie XIX i XX wieku

Odmiany niemej komedii filmowej

Gag: molekuła komizmu

Max Linder: pierwsza gwiazda kina

Mack Sennett, wytwornia Keystone i „slapstick kalifornijski”

Charlie Chaplin daje gagowi duszę

Keystone: 1914

Essanay: 1915-1916

Mutual: 1916-1917

First National: 1918-1923

United Artists: od 1923 do końca epoki niemej

Harold Lloyd: świat się śmieje

Buster Keaton: człowiek pod presją

U boku Fatty Arbuckle’a

Droga do samodzielności

Buster

Zakończenie

Chronologia

Propozycje lektur

X. Hollywood: epoka jazzu

Łukasz A. Plesnar

„Wielka Piątka”

„Mała Piątka”

Skandale obyczajowe i utworzenie MPPDA

Cecil B. DeMille: krol Hollywoodu

Erich von Stroheim: tworca filmowego naturalizmu

Lubitsch Touch

Friedrich Wilhelm Murnau: Kammerspiel w Hollywoodzie

Inni przybysze z Niemiec

Skandynawska fala

Miłość ponad wszystko: Gloria Swanson, Clara Bow, Rudolph Valentino i melodramaty

Zachod stary i nowy: westerny

Serce i szpada: filmy przygodowo-kostiumowe

Wielkie widowiska biblijne, kryminały, filmy wojenne i horrory

Chronologia

Propozycje lektur

XI. Francuska szkoła impresjonistyczna

Iwona Kolasińska-Pasterczyk

Louis Delluc, czyli we władzy melancholii

Germaine Dulac, czyli jak „portretować” duszę kobiety

Marcel L’Herbier – „poeta sztuki niemej”

Abel Gance, czyli „czas obrazu”

Jean Epstein – poszukiwanie efektu „nadwrażenia”

Chronologia

Propozycje lektur

XII. Awangarda we francuskim i niemieckim kinie niemym

Alicja Helman

Film abstrakcyjny

Film dadaistyczny

Film surrealistyczny

Kino czyste

Dokument liryczny

Eksperymenty narracyjne

Chronologia

Propozycje lektur

XIII. Nieme kino dokumentalne

Jadwiga Hučkova

Prehistoria dokumentu

Robert Flaherty – tropiciel odległych enklaw

Dziga Wiertow – eksperymentator

Początki filmu montażowego i reportażu

Kontynentalna tradycja realistyczna: symfonie miast

Joris Ivens – konsekwentny lewicowiec

Brytyjska szkoła dokumentalna

Chronologia

Propozycje lektur

XIV. Inne kinematografie

Chiny – Alicja Helman

Japonia – Krzysztof Loska

Indie – Artur Majer

Hiszpania – Iwona Kolasińska-Pasterczyk

Turcja – Magdalena Bartczak

Bałkany – Magdalena Bartczak

Czechy i Słowacja – Jadwiga Hučkova

Polska – Tadeusz Lubelski

Noty o autorach

Indeks nazwisk

Indeks filmów