ebook Limen znaczy próg Dominika Łarionow

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2024

W przedstawionej pracy skupiłam się na dorobku trzech artystów, którzy posługiwali się progowością, czyli liminalnością, jako strategią twórczą. Analizie poddałam dzieła: Stanisława Wyspiańskiego (1869–1907), Tadeusza Kantora (1915–1990) i Józefa Szajny (1922–2008). Każdy z wymienionych twórców był człowiekiem progu w rozumieniu Turnera, stojącym zarówno na styku epok historycznych, jak i wobec widocznej w kulturze zmiany estetycznej.
Z Wprowadzenia

Spis treści ebooka Limen znaczy próg

Wprowadzenie 7

Rozdział I. Artysta i sztuka w stanie liminalnym, czyli między antropologią genetivu a performatyką 13
„Historia jest złudzeniem” 13
Antropologia genetivu 21
Performatywna koncepcja artysty 23
Performatywny charakter „podróży do źródeł obrazu” 29
Klaser wyobraźni ponowoczesnej 41
Warburg – Nietzsche – Artaud 52
Performatyk 54
Performatyka i liminalność 56
Świadomość jest rytuałem przejścia 66
Granica współczesności 71

Rozdział II. Stanisław Wyspiański, czyli liminalność jako strategia ukrycia 75
Stygmatyzacja Wyspiańskiego 75
„Na marach trup” 79
Chochoł – „zaprzepaszczony skandal artystyczny” 87
Chochoł poza Wyspiańskim 93
Chochoł Wyspiańskiego 102
Chochoły i Martwice poza Weselem 117
Autoportret, 1907 128
Postliminalność Wyspiańskiego 136

Rozdział III. Tadeusz Kantor, czyli artysta stoi na progu 153
Granica Kantora 153
Autonomiczny perfumans 156
Liminalność 165
Tworząc sztukę 169
Fascynacja Wyspiańskim 171
Powrót Odysa, 1944 173
Balladyna, 1974 178
Palais de la Découverte, 1947 181
Hybrydalność jako liminalność 187
Liminalne doświadczenie choroby 190
Przekroczenie granicy obrazu 193
Pogranicze sztuki i banalności 200
Marmarosz Sziget, 1965 203
Fotograficzny proces performatywny 210

Rozdział IV. Józef Szajna, czyli liminalność jako pamięć o ludobójstwie 217
Wojna – rytuał przejścia 217
Szajna–wojak–więzień 226
Akropolis, 1962 230
Dno 238
Szajna–muzułman 239
KZ-Syndrom 244
Dziady, 1962 i Puste pole, 1965 246
„Fotografia atomizuje rzeczywistość” 251
Reminiscencje / Replika 256
Bohaterowie progu 263

Podsumowanie 279

Podziękowania 285

Nota bibliograficzna 287

Bibliografia – wybór 289

Indeks osób 301

Spis ilustracji 311