ebook Między poezją a polityką Jakub Morawiec

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2016

Prezentowana książka dotyczy wydarzeń politycznych, jakie rozegrały się w XI-wiecznej Skandynawii, widzianych przez pryzmat poezji ówczesnych skaldów. Okres ten stanowił kulminację wielu istotnych procesów gospodarczych, kulturowych i politycznych (m.in. chrystianizacja, centralizacja władzy królewskiej). Znajdowały one swoje odbicie w działaniach propagandowych i ideowych, których głównym nośnikiem była poezja skaldów. Podjęte w książce rozważania stanowią próbę całościowego ujęcia przemian politycznych w Skandynawii XI wieku przez pryzmat twórczości ówcześnie komponujących skaldów. Takie spojrzenie na temat pozwala na lepsze zrozumienie warunków, w jakich funkcjonowali i tworzyli pozostający na służbie władców poeci. Jednocześnie sprzyja określeniu, na ile dworska poezja skaldów umożliwia nam dziś lepsze poznanie meandrów ówcześnie kształtowanej i uprawianej polityki.

Spis treści ebooka Między poezją a polityką

Spis treści

Wstęp / 9

Część I Teoria sztuki skaldycznej

1 Charakterystyka poezji skaldów / 31
Metra / 37
Kenningar i heiti / 42
Drápur i flokkar / 51
Prosimetrum / 55
Edda Snorriego Sturlusona / 60
Skáldatal / 72
Historyczna wiarygodność poezji skaldów / 79

2 Ideowe tło poezji skaldów. Między miodem Odyna a błogosławieństwem Chrystusa / 93
Mit o miodzie poezji / 95
Odyn patronem skaldów / 116
Wymiar chrześcijański / 127

3 Hieros gamos / 137
Koncept hieros gamos i sakralizacja władzy królewskiej / 139
W wymiarze chrześcijańskim / 157

4 Erfikvæði / 165
Konteksty żałobnej poezji skaldów / 167
Charakterystyka poezji żałobnej / 174

5 Skaldowie XI wieku / 207

Część II Skandynawia XI wieku w ujęciu poetyckim

1 Bitwa w Øresundzie / 265
Poetycki dwugłos na temat bitwy / 270
Pamięć o bitwie w dobie rządów Knuta Wielkiego / 297

2 Olaf Haraldsson królem Norwegii / 307
Olaf Haraldsson w tradycji sag / 314
Prawo do władzy / 318
Konflikt z jarlem Erlingiem Skjalgsonem / 349
Wobec skandynawskich sąsiadów / 358
Lata 1028–1030 / 381
Obraz władcy / 400

3 Podbój Anglii przez Knuta Wielkiego / 407
Król Anglii i Danii / 409
Pamięć o podboju Anglii w poezji dedykowanej Knutowi Wielkiemu / 413

4 Rex perpetuus Norwegiae. Polityczne aspekty rozwoju kultu św. Olafa / 447
Narodziny kultu / 449
Świadkowie świętości / 458
Syn świętego / 471
Brat świętego / 478
Magnus versus Harald / 486

5 O dominację na Północy. Rywalizacja Haralda Srogiego ze Swenem Ulfssonem / 525
Zerwany sojusz? / 527
Rywalizacja / 536
Bitwa nad rzeką Nissan / 544
Zawarcie pokoju / 560

6 Wyprawa Haralda Srogiego do Anglii w 1066 roku / 571
Tło wyprawy / 573
Skaldowie o wyprawie Haralda / 583

7 Landrǫð konungs. Rządy Magnusa Bosego w Norwegii (1093–1103) / 597
Między Götaälv a Ulster / 599
Śladami słynnego dziada / 604

Zakończenie / 631

Bibliografia / 637
Wykaz skrótów / 653
Indeks osobowy / 657

Summary / 663
Zusammenfassung / 667