Nowość

ebook Mitokrytyka w badaniach literackich Marzena Karwowska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2024

W monografii Mitokrytyka w badaniach literackich została zaprezentowana specyfika metodologii mitokrytycznej (zwanej niekiedy mitodologią) wprowadzonej do kanonu humanistycznego przez Gilberta Duranda. Przez ostatnie dziesięciolecia światowych badań mitokrytycznych wyłoniła się wręcz nowa poetyka dzieła literackiego, z nową charakterystyczną terminologią, proponująca nowe narzędzia badawcze, w Polsce ciągle jeszcze funkcjonująca na marginesach lektur w dyskursie zdominowanym przez dynamicznie zmieniające się metodologiczne mody. Celem książki jest pokazanie potencjału mitokrytyki jako metody hermeneutyki tekstu w badaniach literaturoznawczych, w szczególności polonistycznych. W monografii podjęto próbę uporządkowania słownika mitokrytycznego, zdefiniowania podstawowych terminów teoretycznych składających się na warsztat badawczy współczesnego mitokrytyka.
Publikacja składa się z dwóch, wzajemnie dopełniających się części. Pierwsza (Mitokrytyka. Teoretyczne ustalenia i aporie) jest próbą usystematyzowania najważniejszych zagadnień teoretycznoliterackich dotyczących mitokrytyki z uwzględnieniem dziś już kanonicznych tekstów założycielskich oraz najnowszego światowego stanu badań. Druga (Reimmersja kulturowa mitu) ukazuje alienację, tekstualizację i literaryzację mitu, jego artystyczne sposoby odradzania się jako antropologicznej struktury wyobraźni w literaturze XX wieku.

Spis treści ebooka Mitokrytyka w badaniach literackich

Wprowadzenie 7

CZĘŚĆ I. MITOKRYTYKA. TEORETYCZNE USTALENIA I APORIE

Rozdział I. Mitokrytyka i mitodologia. Figuratywny język mitu 17
Mitodologia według Gilberta Duranda 18
Mit jako forma symboliczna 31
Mit w antropologii Ernsta Cassirera 38
Palingeneza mitu w pismach antropologicznych Gastona Bachelarda 44
Homo signifer. Dywergencja struktur mitycznych 54
Mit jako struktura integracyjna 55
Dylematyczny charakter mitu 57
Metajęzyk i mit. Homo legens 58

Rozdział II. Mit i wyobraźnia mito-poïetyczna 65
Muthos – Logos – Sacrum. Gramatyka mitu 67
Mit literacki 72
Aktywność mito-poïetyczna wyobraźni 78
Literatura jako obszar dziedziczenia mitów 79
Dopływy mityczne 82
Kulturowy proces transmisji mitemów 84
Mit, kontr-mit, mit-destruktor 85
Mitemy migrujące 89

Rozdział III. Tekstualizacja mitu 101
Tekst mitologiczny 102
Struktury mitogeniczne 105
Sillage. Mit jako ślad i matryca sensu 108
Autopoetyka mitu 112
Pomiędzy alienacją mitu i reimmersją kulturową mitu 116
Syntagma minimalna 123
Mityzacja danych biograficznych 131
Mitokrytyka i imagologia 135

CZĘŚĆ II. REIMMERSJA KULTUROWA MITU

Rozdział IV. Transpozycja struktur mitycznych w Dolinie Issy Czesława Miłosza 143

Rozdział V. Między mitem a konwergencją kultur − Pułapka Tadeusza Różewicza 165
W pułapce interferencji 165
Deformacje wyobrażeniowe chronotopu 171
Demontaż mitu rodziny 172
Transpozycja mitu kozła ofiarnego 177
Symboliczno-mityczny plan prezentacji 181

Rozdział VI. Akulturacja czy alienacja? Dekonstrukcja mitu w Tarocie paryskim 185

Rozdział VII. Literacki filigran – Satyr i Nimfa Bolesława Leśmiana 201
Mity regeneracyjne i inicjacyjny scenariusz mityczny 206
Groteskowa reinterpretacja mitu 210
Trawestacja mitu 216

Rozdział VIII. Bricolage mityczny – małe formy narracyjne Jules’a Supervielle’a 221

Zakończenie. Mitokrytyczna tektonika warstw poznania 239

Bibliografia 245
Nota edytorska 263
Indeks osób 265
Indeks rzeczowy 273