ebook Nietypowe rodziny O parach lesbijek i gejów oraz ich dzieciach z perspektywy teorii przywiązania Przemysław Tomalski

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2007

Praca zawiera obszerny przegląd literatury dotyczącej związków homoseksualnych w perspektywie psychologicznej, a zwłaszcza w aspekcie więzi emocjonalnych istniejących w tych związkach oraz rodzinach. Wyjątkowa w naszym kraju publikacja, będąca cennym źródłem informacji nie tylko dla pracowników naukowych i studentów, ale także wszystkich osób i instytucji zainteresowanych tą problematyką jako kwestią społeczną.

Przegląd ten - przygotowany bardzo kompetentnie i rzetelnie - pozwala Czytelnikowi na samodzielną interpretację prezentowanych informacji. Autorowi udało się bowiem uniknąć wszelkich ocen i wartościowania. Nie ograniczył się przy tym do krytycznej analizy omawianych publikacji - zadał ważne pytania, wskazał kierunki dalszych poszukiwań, a nawet sformułował konkretne hipotezy badawcze.
dr hab. Ewa Pisula

Praca Przemysława Tomalskiego dostarcza dużą porcję rzetelnej wiedzy na temat rzeczywistości rodzin homoseksualnych. Autor przestudiował bardzo obszerną anglojęzyczną literaturę przedmiotu i syntetycznie przedstawił zarówno współczesny stan wiedzy na ten temat, jak i problemy, stojące dziś przed badaczami.
dr hab. Katarzyna Stemplewska-Żakowicz

W polskiej literaturze naukowej nie było dotychczas książki o takich rodzinach. Szacunek budzi zarówno liczba źródeł, z których Autor czerpie empiryczne dane, jak też odwaga w podjęciu trudnego tematu, wokół którego gromadzą się nie tylko stereotypy, ale także - jak sądzę - uzasadnione obawy. Tym bardziej nie należy uciekać w ignorancję, lecz sięgnąć do tej książki i wyrobić sobie własny pogląd.
prof. dr hab. Irena Obuchowska

******

Atypical Families. About Lesbian and Gay Couples and their Children from the Perspective of Attachment Theory

The review of the literature on homosexual relationships in the psychological perspective, focusing on the emotional ties existing in these relationships. The history and methodology of the research on homosexual families complements the critical analysis of the material collected during the empirical studies on the development of children of gays and lesbians. The work is based on John Bowlby’s attachment theory.

Spis treści ebooka Nietypowe rodziny

Przedmowa 9

Rozdział 1. Rodziny lesbijek i gejów w świetle współczesnych badań psychologicznych 14

1.1. Historia i obecny stan badań nad rodzinami gejów i lesbijek 14
1.1.1. Historia badań na świecie 15
1.1.2. Piśmiennictwo polskie dotyczące osób o orientacji homoseksualnej 18
1.1.3. Metodologiczne aspekty badań nad rodzinami gejów i lesbijek 20
1.2. Cel pracy oraz jej kontekst teoretyczny – teoria przywiązania 23

Rozdział 2. Teoria przywiązania u dzieci 26

2.1. Geneza 26
2.2. System przywiązania w kontekście innych systemów kontroli behawioralnej 28
2.3. Charakterystyka systemu przywiązania 30
2.3.1. Podstawowe pojęcia 30
2.3.2. Elementy systemu przywiązania 31
2.3.3. Ontogeneza więzi emocjonalnej – etapy rozwoju we wczesnym dzieciństwie 33
2.4. Przełom w badaniach nad więzią emocjonalną – procedura Obcej Sytuacji 35

Rozdział 3. Więź emocjonalna i związki miłosne osób dorosłych 39

3.1. Związki miłosne osób dorosłych jako więź emocjonalna 39
3.2. Współczesne modele więzi emocjonalnej u osób dorosłych – model trzykategorialny vs. model dwuwymiarowy 42
3.3. Badania nad więzią u gejów i lesbijek. Związek jakości więzi z kształtowaniem się tożsamości w zakresie orientacji seksualnej 46
3.3.1. Związki miłosne gejów i lesbijek z perspektywy teorii przywiązania 46
3.3.2. Relacja pomiędzy orientacją seksualną a stylem więzi emocjonalnej 47
3.3.3. Rozwój tożsamości seksualnej a styl przywiązania – procesy akceptacji i ujawnienia orientacji homoseksualnej 49
3.3.4. Hierarchia wewnętrznych roboczych modeli siebie i innego 50
3.3.5. Kształtowanie się tożsamości seksualnej osób o orientacji homoseksualnej – związki z procesami przywiązania 51

Rozdział 4. Rodziny gejów i lesbijek – najważniejsze zagadnienia i podstawowe wyniki badań 56

4.1. Wstęp 56
4.2. Rodziny gejów i lesbijek – podstawowe zagadnienia 57
4.2.1. Rodziny gejów i lesbijek – stan obecny 57
4.2.2. Od monady do diady i triady 58
4.2.3. Kształtowanie się tożsamości seksualnej i tożsamości rodzicielskiej – dwa niezależne procesy? 59
4.3. Rozwój dzieci w rodzinach gejów i lesbijek – najważniejsze wyniki badań 65
4.3.1. Informacje ogólne 65
4.3.2. Orientacja psychoseksualna i zachowania niezgodne ze społecznymi wzorcami płci (gender non-conformity) 67
4.3.3. Relacje społeczne, przystosowanie i stygmatyzacja w środowisku rówieśniczym 70
4.3.4. Funkcjonowanie w sferze emocjonalnej oraz związki miłosne dorosłych dzieci 73

Rozdział 5. Lesbijki, geje i ich dzieci z poprzedniego, heteroseksualnego związku 77

5.1. Wstęp 77
5.2. Pierwsze relacje dziecka: relacja z matką a relacja z ojcem – od diady matka–dziecko do triady matka–ojciec–dziecko 78
5.2.1. Propozycje Bowlby’ego dotyczące roli ojca jako opiekuna dziecka 78
5.2.2. Ojciec jako uczestnik triady rodzinnej 80
5.2.3. Rodzice o orientacji homoseksualnej – czy jeden z partnerów jest pierwotnym opiekunem? 81
5.3. Sytuacja rozwodu a reprezentacje umysłowe każdego z rodziców w umyśle dziecka 83
5.3.1. Wewnętrzne robocze modele członków systemu rodzinnego – wspólne czy różne? 83
5.3.2. Konsekwencje rozwodu i separacji dla relacji dziecka z rodzicami 84
5.3.3. Teoria przywiązania a relacje w triadzie rodzinnej w sytuacji rozwodu 86
5.4. Rozpad rodziny i zawiązanie nowego, homoseksualnego związku matki – utrata partnera i reorganizacja tożsamości seksualnej 89
5.5. Reakcja dzieci na informacje dotyczące orientacji seksualnej rodzica 92
5.6. Ojcowie o orientacji homoseksualnej i ich dzieci z poprzedniego związku – specyficzne zagadnienia 94
5.6.1. Konflikt pomiędzy tożsamością seksualną a tożsamością ojcowską oraz jego rozwiązanie 95
5.6.2. Nowa rodzina ojca o orientacji homoseksualnej a relacje z dzieckiem 96
5.6.3. Stan badań nad ojcami o orientacji homoseksualnej 98

Rozdział 6. Lesbian baby boom – nowe techniki reprodukcyjne i rodziny lesbijek 101

6.1. Wstęp 101
6.2. Decyzja o urodzeniu dziecka 102
6.2.1. Wybór partnera relacji miłosnej a tożsamość seksualna kobiet 102
6.2.2. Decyzja o urodzeniu dziecka – różnorodne motywacje 104
6.2.3. Czynniki warunkujące podjęcie decyzji o urodzeniu dziecka 107
6.3. Postać ojca w rodzinach par lesbijek, które urodziły dziecko 109
6.3.1. Sztuczne zapłodnienie: anonimowy dawca spermy vs. ojciec biologiczny oraz psychologiczny 109
6.3.2. O roli ojca raz jeszcze – procesy separacji-indywiduacji u dzieci lesbijek 112
6.4. Konstelacja macierzyńska – matka biologiczna a matka nie-biologiczna 113
6.4.1. Koncepcja konstelacji macierzyńskiej Daniela Sterna 113
6.4.2. Konstelacja macierzyńska lesbijek, które urodziły dziecko 116
6.4.3. Dzieci lesbijek i ich dziadkowie 119

Rozdział 7. Adopcyjne rodziny tworzone przez osoby o orientacji homoseksualnej 121

7.1. Wstęp 121
7.2. Sytuacja adopcji a więź emocjonalna – uwarunkowania ze strony dziecka oraz ze strony rodziców 122
7.2.1. Sytuacja rodziców adopcyjnych 122
7.2.2. Więź emocjonalna i wewnętrzne robocze modele dziecka adoptowanego 124
7.3. Adopcja dzieci przez pary osób o orientacji homoseksualnej 127

Zakończenie 130
Bibliografia 135
Indeks rzeczowy 147