ebook Ochrona praw obywatelek i obywateli Unii Europejskiej. 20 lat - osiągnięcia i wyzwania na przyszłość Adam Bodnar, Aleksandra Gliszczyńska-Grabias, Grażyna Baranowska

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2015

Książka zawiera rzetelną analizę dotychczasowych osiągnięć instytucji obywatelstwa Unii Europejskiej i istniejących wciąż wyzwań związanych z jej funkcjonowaniem od ponad 20 lat. Poszczególne rozdziały napisali eksperci z różnych dziedzin i specjalizacji: przedstawiciele środowiska naukowego, administracji publicznej oraz organizacji pozarządowych. Dzięki temu powstało opracowanie obejmujące wiele aspektów obywatelstwa Unii Europejskiej, m.in.: demokratyczną legitymizację UE, prawa obywateli Unii, deficyt regulacji polskich i europejskich, czy związki między obywatelstwem krajowym i obywatelstwem europejskim. Autorzy przedstawili również postulaty zmian prawnych, które pozwoliłyby w większym stopniu urzeczywistnić ideę obywatelstwa Unii Europejskiej w krajowym porządku prawnym.

Adresaci:

Publikacja jest skierowana do szerokiego grona odbiorców, w tym przede wszystkim do prawników, politologów, działaczy organizacji pozarządowych i pracowników instytucji państwowych oraz studentów prawa i stosunków międzynarodowych. Może być także wartościowym narzędziem dydaktycznym w edukacji w obszarze międzynarodowej ochrony praw człowieka i wiedzy o Unii Europejskiej.

"Co jest przyczyną dość wolnego i z pewnością niezadowalającego postępu w zakresie umacniania wolności i praw jednostek w ramach Unii Europejskiej? Zawarte w pracy teksty oprócz krytycznej analizy rzeczywistości zawierają też ważne postulaty normatywne oraz funkcjonalne. Mamy nadzieję, że książka będzie ważnym głosem w dyskusji nad sposobami wzmacniania procedur demokratycznych w Unii, metodami zwiększenia partycypacji obywatelek i obywateli w decydowaniu o sposobie integracji europejskiej oraz niezbędnymi działaniami, które sprawią, że zostanie osiągnięty cel, jakim jest zapewnienie wszystkim pełnej ochrony ich wolności i praw".

prof. Mirosław Wyrzykowski, prof. Roman Wieruszewski

Spis treści ebooka Ochrona praw obywatelek i obywateli Unii Europejskiej. 20 lat - osiągnięcia i wyzwania na przyszłość

Wykaz skrótów , str. 11

Od Redaktorów , str. 15

Wstęp , str. 17

CZĘŚĆ I
Obywatele Unii Europejskiej jako demos , str. 21

Wojciech Sadurski
Obywatelstwo europejskie a legitymacja demokratyczna Unii Europejskiej , str. 23

1. Wprowadzenie , str. 23

2. Dwa wymiary obywatelstwa , str. 25

3. Legitymacja demokratyczna Unii Europejskiej , str. 31

4. Podwójna legitymacja Unii , str. 34

5. Konkluzje , str. 37

Anna Śledzińska-Simon
Europejska inicjatywa obywatelska, czyli fiasko demokratycznego telos? , str. 39

1. Demokracja jako podstawa konstytucyjnego porządku Unii Europejskiej , str. 39

2. Prawo obywateli Unii Europejskiej do przedstawienia inicjatywy legislacyjnej , str. 47

3. Procedura i warunki przedstawienia europejskiej inicjatywy obywatelskiej , str. 51

4. Europejska inicjatywa obywatelska - próba oceny , str. 60

Bartosz Makowicz
Petycja do Parlamentu Europejskiego, czyli obywatel w akcji , str. 67

1. Wstęp , str. 67

2. Ewolucja i miejsce petycji w unijnej koncepcji demokracji , str. 68

2.1. Geneza historyczna i obecne źródła prawa , str. 68

2.2. Miejsce petycji w unijnej koncepcji demokracji , str. 69

2.3. Petycja a inne formy partycypacji demokratycznej , str. 70

3. Znaczenie i funkcje petycji w demokracji unijnej , str. 71

4. Przesłanki dopuszczalności , str. 72

4.1. Uprawnienie do wnoszenia petycji , str. 72

4.2. Przedmiot petycji , str. 73

4.3. Bezpośredni interes , str. 74

5. Skutki , str. 75

6. Podsumowanie , str. 77

Olga Hołub-Śniadach
Obywatel Unii Europejskiej w europejskiej przestrzeni publicznej , str. 78

1. Wprowadzenie , str. 78

2. Przestrzeń publiczna , str. 79

3. Legitymizacja demokratyczna , str. 82

4. Demokracja pośrednia , str. 84

5. Demokracja bezpośrednia , str. 88

Tomasz T. Koncewicz, Krystyna Warylewska
Przemyśleć Europę i jej prawo dzisiaj to zadać właściwe pytania , str. 93

1. Na czym polega problem Europy dzisiaj? , str. 93

2. Jaki obywatel i living on the frontier , str. 100

3. Kryzys wyobraźni i wizji , str. 104

4. Prawo z czyjej perspektywy? Teksty i działania aktorów , str. 106

5. Jaka suwerenność? , str. 114

6. Dobre pytania i co dalej. Po co nam Europa? , str. 117

7. Europa, która pamięta i my, którzy zapominamy , str. 120

CZĘŚĆ II
Prawa obywateli Unii Europejskiej , str. 125

Adam Bodnar
Rzeczywisty wymiar praw i wolności politycznych obywateli Unii Europejskiej , str. 127

1. Wprowadzenie , str. 127

2. Prawa polityczne obywateli Unii Europejskiej , str. 127

3. Korzystanie z praw wyborczych przez obywateli Unii Europejskiej w Polsce , str. 129

4. Postulaty rozszerzenia zakresu podmiotowego i materialnego w zakresie praw wyborczych obywateli Unii Europejskiej , str. 131

4.1. Przyznanie praw wyborczych stałym rezydentom (long-term residents) , str. 131

4.2. Rozszerzenie zakresu praw wyborczych obywateli Unii Europejskiej na inne szczeble samorządu terytorialnego , str. 132

4.3. Rozszerzenie praw wyborczych na wybory narodowe , str. 133

5. Członkostwo w partiach politycznych obywateli Unii Europejskiej , str. 134

6. Problem pozbawiania praw wyborczych do wyborów narodowych w przypadku zmiany miejsca zamieszkania , str. 136

7. Podsumowanie , str. 139

Dorota Pudzianowska
Warunki nabycia i utraty obywatelstwa Unii Europejskiej. Czy dochodzi do autonomizacji pojęcia obywatelstwa Unii? , str. 141

Filip Jasiński
Prawo dostępu obywateli Unii Europejskiej do pomocy konsularnej , str. 155

1. Wstęp , str. 155

2. Ewolucja podstaw prawnych , str. 157

3. Najnowsze zmiany traktatowe , str. 162

4. Ewolucja koordynacji kryzysowej , str. 163

5. Strona praktyczna , str. 166

6. Konkluzje , str. 168

Marcin Dąbrowski
Realizacja praw politycznych przez cudzoziemców - obywateli Unii Europejskiej za pośrednictwem komitetów wyborczych w świetle zasady równości szans wyborczych , str. 170

1. Wprowadzenie , str. 170

2. Komitety wyborcze partii politycznych i komitety wyborcze koalicji partii politycznych , str. 177

3. Komitety wyborcze wyborców , str. 182

4. Komitety wyborcze stowarzyszeń i organizacji społecznych , str. 184

5. Podsumowanie , str. 186

CZĘŚĆ III
Zasada niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową obywateli Unii Europejskiej , str. 191

Anna Czaplińska
Znaczenie zasady niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową dla kształtowania koncepcji obywatelstwa Unii Europejskiej w zakresie praw i wolności osobistych , str. 193

1. Wprowadzenie , str. 193

2. Wpływ zasady niedyskryminacji na zakres prawa przemieszczania się i pobytu obywateli Unii Europejskiej na terytorium państw członkowskich , str. 197

3. Zasada niedyskryminacji a inne prawa i wolności osobiste obywateli Unii Europejskiej , str. 211

4. Konkluzje , str. 219

Krzysztof Śmiszek
Zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową a dyrektywy antydyskryminacyjne , str. 221

1. Wstęp , str. 221

2. Zakaz dyskryminacji na gruncie przynależności państwowej w systemach prawnych Unii Europejskiej i Rady Europy , str. 222

3. Zakaz dyskryminacji z powodu przynależności państwowej w świetle prawa polskiego , str. 239

4. Podsumowanie , str. 243

Aleksandra Gliszczyńska-Grabias
Zasada równości i niedyskryminacji w prawie Unii Europejskiej a aktorzy krajowi , str. 245

1. Wprowadzenie , str. 245

2. Zasada równości i niedyskryminacji w prawie Unii Europejskiej , str. 246

3. Realizacja zasad równości i niedyskryminacji na poziomie krajowym , str. 249

4. Krajowe organy równościowe , str. 256

4.1. Rzecznik Praw Obywatelskich , str. 257

4.2. Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania , str. 260

5. Podsumowanie , str. 262

O autorach , str. 265