Za darmo

ebook Pochwała złotego środka, czyli o rozwiązaniach pośrednich w gospodarce przestrzennej Mariusz E. Sokołowicz

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2024

Współcześnie w społeczeństwach i gospodarkach nie docenia się wystarczająco dobrodziejstw płynących z rozwiązań pośrednich. Gdy wymaga się od nas bycia najlepszymi, a każde miasto czy region mają ambicje, by stać się największymi, rośnie ryzyko przekroczenia i tak już mocno naruszonych granic wzrostu i frustracji, co znajduje ujście w napięciach politycznych. Odpowiedzią na te zjawiska może być powrót do kultury umiaru - ,,złotego środka" i rozwiązań pośrednich - między doskonałością a bylejakością, bogactwem a biedą, centralizacją a rozproszeniem, władzą a wolnością. Jest to antidotum na skrajności prowadzące do napięć i kryzysów. Laboratoriami tych zmian mogą być samorządy lokalne oparte na wspólnotach działających na rzecz dóbr wspólnych i dyskutujących o wspólnej przyszłości. Autor monografii przekonuje, że przeciętni ludzie są kluczem do współczesnego rozwoju, w tym dalszego rozwoju samorządności terytorialnej. Tytułowa pochwała złotego środka to w gruncie rzeczy pochwała: potencjału wiedzy zwykłych obywateli w zarządzaniu terytorialnym, umiaru w zaspokajaniu potrzeb i korzystaniu z zasobów, klasy średniej jako stabilizatora procesów społecznych, miast plasujących się w środku hierarchii osadniczej jako dobrych miejsc do życia oraz wspólnot lokalnych w gospodarowaniu najbliższą im przestrzenią.

Spis treści ebooka Pochwała złotego środka, czyli o rozwiązaniach pośrednich w gospodarce przestrzennej

Wstęp 7

Rozdział 1
Zrozumieć przeciętność 19
1. Rozwiązania pośrednie w naukach społecznych 19
2. Pośrednie struktury społeczne w podejściu Marka Granovettera 24
3. Rozwiązania pośrednie a ewolucja – teoria wystarczająco dobrego Daniela Milo 32
4. Rozwiązania satysfakcjonujące w miejsce doskonałych z perspektywy ekonomicznej – racjonalność i efektywność 37

Rozdział 2
Rola rozwiązań pośrednich w społeczeństwie masowym 47
1. Społeczne mechanizmy rozprzestrzeniania idei i zachowań 47
2. Między ujednolicaniem a złożonością w społeczeństwie masowym 54
3. Zagrożenia społeczeństwa masowego i perspektywy ich ograniczania 67

Rozdział 3
Rozwiązania pośrednie z perspektywy terytorialnej 87
1. Panarchia – hybrydyzacja – heterarchia 87
2. Nowe spojrzenie na decentralizację i samorządność 101
3. Od decentralizacji de iure do decentralizacji de facto 109

Rozdział 4
Poszukiwanie złotego środka w wymiarze przestrzennym 123
1. Ewolucja systemów osadniczych 123
2. Rozwiązania pośrednie w układach osadniczych 131

Rozdział 5
Klasa średnia jako kreator i stabilizator przestrzeni miejskiej 143
1. Pojęcie klasy średniej i jego ewolucja 143
2. Skala i dynamika klasy średniej na świecie 148
3. Gdzie mieszka klasa średnia? Terytorialne zróżnicowanie klasy średniej 157

Rozdział 6
Praxis rozwiązań pośrednich w samorządzie terytorialnym 173
1. Rozwiązania instytucjonalne we współzarządzaniu dobrami wspólnymi 173
2. Deliberacja i współdecydowanie w demokracji lokalnej 190
2.1. Społeczne uczenie się – crowdsourcing i citizen science 191
2.2. Demokracja deliberatywna i współdecydowanie 198
3. Laboratoria i eksperymenty miejskie (ang. urban labs) 210

Zakończenie 221
Bibliografia 237
Spis rysunków 279
Spis tabel 281
Spis wykresów 283