-17%

ebook Polityki europejskie w dobie kryzysu Tomasz Grzegorz Grosse

Wydawca: Scholar

Rok wydania: 2016

Podstawową zasadą funkcjonującego od kilku dekad tzw. modelu wspólnotowego w Europie była solidarność wobec słabszych uczestników integracji. Jednakże ów model uległ erozji w okresie kryzysu strefy euro, który zaczął się w 2010 roku. Stopniowo doszło również do ukształtowania nowego modelu integracyjnego, w ramach którego rosnące wpływy polityczne mają najsilniejsze państwa członkowskie. Rozpoczął się też proces rosnącej segmentacji politycznej w UE na różne kręgi integracyjne, zgodnie z mechanizmem „Europy dwóch prędkości”. Towarzyszyły tym procesom takie zjawiska, jak: wzmocnienie roli politycznej Komisji w UE, postępująca instytucjonalizacja strefy euro oraz podział terytorialny i polityczny na państwa centralne i peryferyjne. Trudno odgadnąć, czy wspomniane zmiany procesów integracyjnych w dobie kryzysu są tylko tymczasowe, czy też będą miały charakter bardziej trwały i konsekwencje systemowe (a więc dotyczące ustroju politycznego obowiązującego w Europie). Nie wiemy również, jak te zmiany wpływają na poszczególne polityki unijne. Zamierzeniem niniejszej książki jest m.in. próba znalezienia odpowiedzi na powyższe pytania.
dr hab. Tomasz Grzegorz Grosse, prof. UW

Autorzy podjęli się przeprowadzenia ambitnej analizy uwarunkowań i skutków polityk w zakresie integracji Europy – co wymagało wiedzy z zakresu: ekonomii, historii, nauk politycznych, stosunków międzynarodowych, prawa, a nawet socjologii. Sprostali temu zadaniu, oferując czytelnikom kompleksowe wyjaśnienie fenomenu wpływu kryzysu na praktykę integracyjną i współczesne uwarunkowania integracji UE z punktu widzenia jej organizacji i funkcjonowania.
prof. zw. dr hab. Zbigniew Czachór

Prezentowany zbiór tekstów pod redakcją naukową Tomasza G. Grosse jest niezwykle cenną propozycją w polskich studiach europejskich. Wpisuje się w studia krytyczne nad integracją w Europie i tym samym niezwykle kreatywnie otwiera dyskusję nad stanem obecnym i przyszłością UE.
prof. zw. dr hab. Janusz Ruszkowski

W tomie publikują:
Paweł J. Borkowski, Jacek Czaputowicz, Tomasz Grzegorz Grosse, Krzysztof M. Księżopolski, Justyna Miecznikowska, Jadwiga Nadolska, Artur Nowak-Far, Kamila Pronińska, Małgorzata Smutek, Krzysztof Szewior, Jolanta Szymańska, Joanna Ziółkowska.

Spis treści ebooka Polityki europejskie w dobie kryzysu

Wprowadzenie.
Polityki europejskie w dobie zmiany modelu integracji 9
Tomasz Grzegorz Grosse
Wstęp 9
1. Wzrost znaczenia międzyrządowości 10
2. Jaki model integracji wyłonił się w trakcie kryzysu? 17
3. Segmentacja polityczna w Europie 22
4. Główne pytania i hipotezy badawcze 27
1. Systematyzacja pojęć i koncepcji związanych ze zjawiskiem zróżnicowanej
integracji i segmentacji politycznej 33
Joanna Ziółkowska
Wprowadzenie 33
1.1. Zróżnicowana integracja i segmentacja polityczna 33
1.2. Początki debaty nad zróżnicowaną integracją 36
1.3. Druga fala dyskusji 39
1.4. Debata w latach dziewięćdziesiątych 42
1.5. „Zróżnicowanie” po traktacie amsterdamskim 46
1.6. Klasyfikacje kategorii zróżnicowanej integracji 50
1.7. Proponowana klasyfikacja 53
Podsumowanie 55
2. Polityka zagraniczna Unii Europejskiej w warunkach kryzysu
i fragmentaryzacji 57
Paweł J. Borkowski, Małgorzata Smutek
Wprowadzenie 57
2.1. Atrakcyjność Europy pogrążonej w kryzysie 59
2.2. Implementacja traktatu lizbońskiego w warunkach kryzysowych 65
2.3. Aktywność międzynarodowa UE w ujęciu regionalnym i problemowym
w kontekście kryzysu i zagrożenia fragmentacją 71
Wnioski 78
3. Wpływ zmiany modelu integracyjnego Unii Europejskiej
na Wspólną Politykę Bezpieczeństwa i Obrony 81
Jacek Czaputowicz
Wprowadzenie 81
3.1. Wpływ kryzysu na WPBiO 83
3.2. Stanowisko państw członkowskich wobec WPBiO 86
3.3. Linie podziałów w WPBiO 92
Konkluzje 94
4. Kryzys ekonomiczno-finansowy w Unii Europejskiej.
Koncepcja i podsumowanie dyskusji 97
Artur Nowak-Far
Wprowadzenie 97
4.1. Kwestia kryzysu ekonomiczno-finansowego w strefie euro 98
4.1.1. Znamiona kryzysu w strefie euro 99
4.2. Kryzys strefy euro jako kryzys systemu zarządzania gospodarczego
Unii Europejskiej 107
Wnioski 117
5. Polityka społeczna w dobie kryzysu strefy euro 125
Jadwiga Nadolska, Krzysztof Szewior
Wprowadzenie 125
5.1. Polityka społeczna w procesie integracji europejskiej 126
5.2. Polityka społeczna w dobie kryzysu 129
5.3. Miejsce europejskiej polityki społecznej
w nowej architekturze zarządzania gospodarczego w UE 131
5.4. Formy ingerencji organów UE w sferę społeczną
państw członkowskich w ramach nowego zarządzania gospodarczego 134
5.4.1. Pakiety pomocowe 134
5.4.2. Semestr Europejski 141
5.5. Europejska polityka społeczna między ponadnarodowością
a międzyrządowością 144
5.6. Wzrost asymetrii w sferze socjalnej na linii Północ-Południe 146
Podsumowanie 147
6. Polityka spójności a zmiana procesów integracyjnych 151
Tomasz Grzegorz Grosse
Wprowadzenie 151
6.1. Wpływ kryzysu na politykę spójności 153
6.2. Wzrost międzyrządowości czy wspólnotowości? 158
6.3. Podziały i hierarchia między państwami członkowskimi 162
6.4. Linia podziału w polityce spójności 165
Wnioski 171
7. Wspólna Polityka Rolna w czasie kryzysu 173
Justyna Miecznikowska
Wprowadzenie 173
7.1. Podziały w ramach WPR – konsekwencje zróżnicowanej struktury
agrarnej i potencjału produkcyjnego 175
7.2. Podziały w ramach WPR – konsekwencje istnienia różnych systemów
dopłat bezpośrednich 176
7.3. Negocjacje w sprawie WRF – na temat finansowania WPR
po 2013 roku 179
7.4. Debata nad kształtem WPR po 2013 roku – spory i podziały w UE 184
7.5. Reforma WPR a segmentacja UE 188
Konkluzje 194
8. Polityka energetyczna w warunkach zmiany modelu
integracji europejskiej 197
Kamila Pronińska
Wprowadzenie 197
8.1. Polityka energetyczna we współczesnych procesach integracji
europejskiej 198
8.2. Uwarunkowania polityki energetycznej UE w czasie kryzysu
w strefie euro 203
8.3. Międzyrządowość vs. wspólnotowość w polityce energetycznej UE 207
8.4. Polityka energetyczna UE – mechanizm zwiększania segmentacji w UE
czy obszar działań o powstrzymanie tych tendencji? 215
Konkluzje. Polityka energetyczna w dobie kryzysu – konfliktowe interesy
i sprzeczne wyzwania? 224
9. Polityka klimatyczna Unii Europejskiej –
kryzys jako katalizator zmian 227
Krzysztof M. Księżopolski
Założenia badania 227
9.1. O istocie zmian klimatu i polityce klimatycznej UE 227
9.2. Uwarunkowania i podział kosztów polityki klimatycznej 230
9.3. Ku nowemu modelowi integracji w polityce klimatycznej
Unii Europejskiej 238
9.4. Pakiet klimatyczno-energetyczny 2030 i pogłębianie się tendencji
do podziału 240
9.5. Segmentacja w polityce klimatycznej Unii Europejskiej 246
Konkluzje 250
10. Międzyrządowość vs. ponadnarodowość w polityce migracyjnej
i obszarze spraw wewnętrznych Unii Europejskiej 253
Jolanta Szymańska
Wprowadzenie 253
10.1. Kierunek „uwspólnotowienie” – historyczny rozwój współpracy
w dziedzinie spraw wewnętrznych i wymiaru sprawiedliwości 255
10.2. Odwrócenie trendu? Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa
i sprawiedliwości po traktacie lizbońskim 259
10.3 Zmiana nastrojów politycznych i niekorzystny klimat wokół migracji 259
10.4. Pierwsze rysy – kryzys tzw. arabskiej wiosny
i reforma systemu Schengen 261
10.5. Kryzys migracyjny i walka o podział uchodźców w UE 266
10.6. Swoboda przepływu osób – nie dla wszystkich
na tych samych zasadach? 268
10.7. „Delizbonizacja” współpracy w obszarze spraw wewnętrznych.
Wdrażanie programu sztokholmskiego i priorytety UE w zakresie
wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości na lata 2015–2019 271
Zakończenie 273
Podsumowanie. W kierunku teorii dezintegracji regionalnej 275
Tomasz Grzegorz Grosse
Wprowadzenie 275
1. Skutki kryzysów 278
2. Wzrost międzyrządowości i hierarchii władzy 282
3. Ambiwalentna rola Komisji i słabnięcie wspólnotowości 286
4. Podziały w Unii 289
Podsumowanie: w kierunku teorii dezintegracji regionalnej 293
Bibliografia 303
Biogramy autorów 337
Indeks nazwisk 341