ebook Polski system emerytalny. Prawne uwarunkowania trzech filarów Oskar Sobolewski, Antoni Kolek

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2021

W publikacji zostały przedstawione zasady funkcjonowania systemu emerytalnego, nabywania prawa do świadczeń, działania publicznych i komercyjnych podmiotów organizujących system emerytalny w Polsce.

Wyjaśniono zasady opłacania składek oraz źródła finansowania świadczeń, a także przedstawiono nowo wprowadzone świadczenia – 13 i 14 emeryturę czy rodzicielskie świadczenie uzupełniające – mama 4plus.
Podkreślenia wymaga szeroki charakter prowadzonych analiz obejmujący nie tylko zagadnienia prawne i ekonomiczne, lecz także społeczny odbiór omawianych instytucji.

Przyjazny charakter opracowania, graficzna prezentacja wielu mechanizmów zabezpieczenia emerytalnego sprawi, że czytelnik odnajdzie się w gąszczu przepisów oraz szczegółowych regulacji, a także otrzyma niezbędny zakres wiedzy pozwalający na sformułowanie własnego zdania o funkcjonowaniu systemu emerytalnego.

Publikacja zainteresuje ubezpieczonych, płatników składek, pracowników działów kadr, przedstawicieli instytucji finansowych, a także radców prawnych.

Spis treści ebooka Polski system emerytalny. Prawne uwarunkowania trzech filarów

Wykaz skrótów ,, str. ,11
Wprowadzenie ,, str. ,15
Rozdział 1
Architektura systemu emerytalnego w Polsce ,, str. ,19
1.1. Podstawy prawne realizacji prawa do zabezpieczenia na wypadek starości ,, str. ,19
1.1.1. Pisemne interpretacje przepisów ,, str. ,24
1.1.2. Program Płatnik, formularze i rozliczenia z ZUS ,, str. ,25
1.2. Metody i techniki realizacji prawa do zabezpieczenia społecznego ,, str. ,28
1.2.1. Metoda ubezpieczeniowa ,, str. ,29
1.2.2. Metoda zaopatrzeniowa ,, str. ,30
1.2.3. Metoda pomocowa ,, str. ,30
1.2.4. Metoda kumulacyjna ,, str. ,31
1.3. Rola instytucji publicznych w systemie zabezpieczenia emerytalnego ,, str. ,33
1.3.1. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ,, str. ,33
1.3.2. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ,, str. ,38
1.3.3. Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ,, str. ,38
1.3.4. Wojskowe biura emerytalne ,, str. ,41
1.3.5. Biuro Emerytalne Służby Więziennej ,, str. ,42
1.4. Uprawnienia partnerów społecznych w procesie stanowienia prawa oraz rola reprezentacji osób zatrudnionych w systemie ubezpieczeń społecznych ,, str. ,45
1.5. Państwowe fundusze celowe fi nansujące świadczenia ,, str. ,47
1.5.1. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych ,, str. ,47
1.5.2. Fundusz Emerytur Pomostowych ,, str. ,49
1.5.3. Fundusz Rezerwy Demografi cznej ,, str. ,50
1.5.4. Fundusz Solidarnościowy ,, str. ,51
1.5.5. Fundusz Pracy ,, str. ,53
1.5.6. Fundusz emerytalno-rentowy zarządzany przez KRUS ,, str. ,53
1.5.7. Inne środki przeznaczone na wypłatę świadczeń ,, str. ,55
Rozdział 2
Podleganie ubezpieczeniom społecznym i obowiązki płatników ,, str. ,56
2.1. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym ,, str. ,57
2.1.1. Osoby zatrudnione ,, str. ,63
2.1.1.1. Zakres czasowy podlegania ubezpieczeniom społecznym ,, str. ,63
2.1.1.2. Prawo do ubezpieczenia społecznego w okresie nieświadczenia pracy ,, str. ,64
2.1.1.3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne ,, str. ,65
2.1.2. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą ,, str. ,72
2.1.2.1. Zakres czasowy podlegania ubezpieczeniom społecznym ,, str. ,73
2.1.2.2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne ,, str. ,74
2.1.3. Inne grupy osób ubezpieczonych ,, str. ,76
2.1.3.1. Urlop wychowawczy a ubezpieczenie emerytalne ,, str. ,79
2.2. Limit 30-krotności a prawo do świadczeń ,, str. ,80
2.3. Pracownicy migrujący a prawo do zabezpieczenia społecznego ,, str. ,84
2.3.1. Pracownicy delegowani ,, str. ,85
2.3.2. Wykonywanie pracy w kilku państwach jednocześnie ,, str. , 86
2.3.3. Cudzoziemcy ubezpieczeni w ZUS ,, str. , 87
2.4. Ulgi i umorzenia w ZUS ,, str. ,91
2.4.1. Odroczenie terminu płatności ,, str. ,91
2.4.2. Rozłożenie na raty zadłużenia ,, str. ,92
2.4.3. Umorzenie należności ,, str. ,92
2.4.4. Ulgi w postępowaniu egzekucyjnym ,, str. ,93
Rozdział 3
Nabycie prawa do świadczeń z systemu powszechnego ,, str. ,94
3.1. Stare a nowe zasady przyznawania świadczeń ,, str. ,94
3.1.1. Stare zasady przyznawania świadczeń ,, str. ,94
3.1.2. Wcześniejsza emerytura dla osób urodzonych po 31.12.1948 r., obliczana według nowych zasad ,, str. ,96
3.1.3. Nowe zasady przyznawania świadczeń ,, str. ,97
3.2. Prawo do najniższej emerytury ,, str. ,98
3.3. Okresowa emerytura kapitałowa ,, str. ,101
3.4. Prawo do renty i emerytura po rencie ,, str. ,103
3.5. Prawo do renty rodzinnej ,, str. ,105
3.6. Dodatki do świadczeń z systemu powszechnego ,, str. ,107
3.6.1. Dodatek pielęgnacyjny ,, str. ,107
3.6.2. Dodatek za tajne nauczanie ,, str. ,108
3.6.3. Dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji ,, str. ,108
3.6.4. Dodatek dla sieroty zupełnej ,, str. ,109
3.6.5. Dodatek kombatancki, świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego oraz dodatek kompensacyjny ,, str. ,109
3.6.6. Świadczenie pieniężne dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych ,, str. ,110
3.6.7. Świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR ,, str. ,111
3.6.8. Ryczałt energetyczny ,, str. 113
3.6.9. Ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla ,, str. ,113
3.6.10. Ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych ,, str. ,114
3.6.11. Ekwiwalent pieniężny dla byłych pracowników kolejowych ,, str. ,115
3.7. Emerytura 13. i 14. ,, str. ,116
3.8. Zasady waloryzacji składek i świadczeń ,, str. ,118
3.9. Przeliczenie wysokości emerytury ,, str. ,121
3.9.1. Przeliczenie wysokości świadczenia poprzez ponowne ustalenie podstawy wymiaru ,, str. ,121
3.10. Ograniczenia w dorabianiu do wcześniejszych emerytur ,, str. ,124
3.11. Zasiłek pogrzebowy ,, str. ,125
3.12. Odprawa emerytalna ,, str. ,127
3.13. Świadczenie przedemerytalne i zasiłek przedemerytalny ,, str. ,128
3.14. Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne ,, str. ,132
3.15. Przeliczenie świadczeń dla osób urodzonych w 1953 r. ,, str. ,133
3.16. Emerytury pomostowe ,, str. ,134
3.17. Rodzicielskie świadczenia uzupełniające &ndash, MAMA 4+ ,, str. ,136
3.18. Świadczenie honorowe ,, str. ,138
3.19. Emerytury dla osób pracujących za granicą ,, str. ,139
3.19.1. Stare zasady przyznawania świadczeń ,, str. ,139
3.19.2. Nowe zasady przyznawania świadczeń ,, str. ,140
Rozdział 4
Otwarte fundusze emerytalne &ndash, geneza, funkcjonowanie i likwidacja ,, str. ,142
4.1. Uwarunkowania utworzenia i dokonywanych zmian w funkcjonowaniu OFE ,, str. ,142
4.2. Składki przekazywane do OFE ,, str. ,146
4.3. Mechanizm suwaka bezpieczeństwa ,, str. ,148
4.4. Polityka inwestycyjna i warunki inwestowania środków w ramach OFE ,, str. ,149
4.5. Dziedziczenie środków z OFE ,, str. ,154
4.6. Planowana likwidacja OFE i przekształcenie w IKE+ ,, str. ,155
Rozdział 5
Rynek emerytalny w Polsce &ndash, grupowe formy oszczędzania ,, str. ,160
5.1. Charakterystyka instytucji fi nansowych oferujących PPE i PPK ,, str. ,162
5.1.1. Podmioty prowadzące PPE ,, str. ,162
5.1.2. Podmioty prowadzące PPK ,, str. ,162
5.1.3. Liczba uczestników PPE i PPK w 2020 r. ,, str. ,166
5.2. Upowszechnienie PPK ,, str. ,166
5.2.1. Utworzenie PPE ,, str. ,167
5.2.2. Mikroprzedsiębiorcy bez PPK ,, str. ,167
5.2.3. Warunki wdrożenia ,, str. ,168
5.2.3.1. Wybór instytucji fi nansowej ,, str. ,168
5.2.3.2. Porozumienie z reprezentacją osób zatrudnionych ,, str. ,169
5.2.3.3. Zawarcie umowy o zarządzanie PPK ,, str. ,169
5.2.3.4. Zawarcie umowy o prowadzenie PPK ,, str. ,171
5.2.3.5. Dokonanie pierwszej wpłaty do PPK ,, str. ,172
5.2.4. Cykliczne obowiązki podmiotów zatrudniających ,, str. ,173
5.3. Analiza porównawcza &ndash, PPE a PPK ,, str. ,174
5.3.1. Składki i wpłaty ,, str. ,175
5.3.2. Charakter uczestnictwa ,, str. ,180
5.3.3. Polityka inwestycyjna ,, str. ,182
5.3.4. Wypłata środków ,, str. ,187
Rozdział 6
Gromadzenie środków w ramach IKE, IKZE i OIPE ,, str. ,197
6.1. Indywidualne konto emerytalne ,, str. ,200
6.2. Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego ,, str. ,202
6.3. Ogólnoeuropejski indywidualny produkt emerytalny ,, str. ,205
Rozdział 7
Zaopatrzenie emerytalne służb mundurowych i pozaubezpieczeniowe formy świadczeń ,, str. ,207
7.1. Szczególna forma realizacji prawa do zabezpieczenia społecznego ,, str. ,207
7.2. Świadczenia z systemu zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych ,, str. ,208
Rozdział 8
Ubezpieczenia społeczne rolników ,, str. ,212
8.1. Zasady odprowadzania składek ,, str. ,212
8.2. Prawo do świadczeń ,, str. ,220
Podsumowanie ,, str. ,223
Bibliografia , str. 225