Za darmo

ebook Praktyka polityczna. Od "Państwa" do "Praw" Platona Dorota Zygmuntowicz

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe UMK

Rok wydania: 2011

Platon - filozof polityki, to przeciwnik demokracji, orędownik państwa totalitarnego, twórca nierealnej wizji społeczeństwa doskonałego. Czyżby? Książka Praktyka polityczna. Od Państwa do Praw Platona zachęca do weryfikacji podobnych sądów.

Prowadząc czytelnika krok po kroku przez Platońskie teksty (Państwo, Polityk, Timajos i Prawa), śledząc dramaturgiczną akcję i analizując daleką od ostatecznych rozstrzygnięć treść, podaje w wątpliwość pogląd, iż Państwo jest szczytem politycznych wizji Platona, osłabia przekonanie, że stałość i niezmienność norm cechują dobry ustrój.

Platon - filozof polityki, obnaża ograniczenia i niebezpieczeństwa wszelkich politycznych ideałów i konstrukcji dążących do doskonałości. Wciąż odnawiana świadomość niedoskonałości i kruchości ładu politycznego oraz ciągła refleksja nad tym, co słuszne i powinne, nad przyczynami zmiany tego, co jeszcze racjonalne, w to, co już irracjonalne, sprawdzająca wiarygodność autorytetów i norm stających się dogmatem lub zwyczajem, to wskazania, wytyczające drogę ku sprawiedliwemu ustrojowi. W ostatnim, najdłuższym dialogu, w Prawach, Platon szuka metod, które, w powiązaniu z prawodawstwem, pozwolą podtrzymać duchowy dynamizm, gotowość do kruszenia wszelkiej ortodoksji usypiającej myśl. Ocena słuszności jego prawodawczej propozycji, jak i kontynuacja metody krytycznego myślenia, od pokoleń wpisują się w tradycję każdej autentycznej sztuki politycznej.

W książce omawiane są m.in. następujące zagadnienia: natura ładu politycznego, cnoty polityczne, powstanie i upadek państw, tradycja minojska, polityczna rola kultu dionizyjskiego, polityka jako „biesiadny chaos", irracjonalny aspekt życia politycznego, natura i funkcja prawa, suwerenność prawa a racjonalność jednostki.

Spis treści ebooka Praktyka polityczna. Od "Państwa" do "Praw" Platona

WPROWADZENIE: ZROZUMIEĆ PRAWA 7
Datowanie 11
Redakcja i wydanie 15
Prawodawcza działalność akademii 19
Starożytni o Prawach 21
Współcześni o relacji Państwa i Praw 26
Cel poniższych badań 32
CZĘŚĆ I. PAŃSTWO: MROCZNA STRONA „IDEAŁU" 45
ROZDZIAŁ 1. SCENERIA: CZEKAJĄC NA MROCZNE ŚWIĘTO 47
Prawodawstwo w Państwie 47
Miejsce, czas, osoby (I, 327a-331d4) 58
ROZDZIAŁ 2. (NIE)PRZYDATNOŚĆ KALLIPOLIS 65
Omylność władzy (I, 331d4-354c3) 65
Test sprawiedliwości (I, 354c3-II, 368c4) 73
Narodziny polis z ludzkiej niewystarczalności (II, 368c4-376e) 82
Formowanie strażnika (II, 376e-III, 409b4) 92
Natura strażnika a natura Gygesa (III, 409b4-417b9) 106
Zagrożenie ze strony strażników (IV, 419a-427c6) 117
Mroki ortodoksji (IV, 427d-436b) 128
Za kulisami Kallipolis (IV, 436b-V, 474b3) 141
ROZDZIAŁ 3. (NIE)ZBĘDNOŚĆ FILOZOFII 156
Strażnik a filozof (V, 474b3-VI, 497e) 156
Protreptyczna funkcja Kallipolis (VI, 498a-505e) 173
Wyprowadzenie z jaskini: droga w górę (VI, 505e-VII, 541b5) 186
Rozkład polis: droga w dół (VIII, 543a-X, 614a) 197
Zadania na czas trudu i prawdy (X, 614a-621d, z odwołaniem do Timajosa) 207
CZĘŚĆ II. PRAWA: DIONIZYJSKA PAIDEIA PRAWODAWCY ROZDZIAŁ 1. SCENERIA: IDĄC ŚLADAMI MINOSA 217
ROZDZIAŁ 1. SCENERIA: IDĄC ŚLADAMI MINOSA 219
Miejsce: Kreta w tradycji 219
Czas: dionizyjska opóra 236
Osoby: sędziwa przyzwoitość 246
Okoliczności pielgrzymki: przyjemność na czas trudu 264
ROZDZIAŁ 2. KRUSZENIE ORTODOKSJI: WOJNA, ODURZENIE, WSTYD 269
Pytanie początku: powtórzenie i odnowienie (I, 624a-625c5) 269
Polis walcząca: dobro a konieczność (I, 625c-629a) 288
Siła argumentu a siła tradycji (I, 629a-630d8) 311
Schemat słusznego prawodawstwa (I, 630d9-632d7) 324
Krytyka kondycji tych, którzy prawom są posłuszni (I, 632e-638e) 329
Bakchiczny charakter męstwa: lekcja kadmejska (I, 635b-650b,Bachantki Eurypidesa) 343
Polis tańcząca: polityczna rola chóru Dionizosa (księga II) 361
ROZDZIAŁ 3. DYNAMIKA ŁADU POLITYCZNEGO: GENEZA POLIS 377
Państwo 377
Polityk 384
Timajos - Kritias 418
ROZDZIAŁ 4. PAMIĘĆ A SZTUKA POLITYCZNA 455
Pamięć i powtórzenie (Prawa, III, 676a-676b) 455
Polis w historii (III, 676b-688d5) 469
Uprzedzić doznanie (III, 688d6-702e2) 493
ROZDZIAŁ 5. PRAWODAWSTWO: TEST DOŚWIADCZENIA 513
Anakínesis: poruszenie martwego rozumu (księgi IV-V) 513
Epanórthosis: społeczeństwo otwarte (księgi VI-XII) 556
ZAKOŃCZENIE 585
BIBLIOGRAFIA I SKRÓTY 589
WYDANIA TEKSTÓW GRECKICH 589
PRZEKŁADY OBCE 591
PRZEKŁADY POLSKIE 592
NOTA BIBLIOGRAFICZNA 611
SUMMARY: POLITYCAL PRACTICE. FROM THE REPUBLIC TO THE LAWS BY PLATO 613
INDEKSY 617