ebook Problematyka umierania i śmierci w perspektywie medyczno-kulturowej Jan Hartman, Marta Szabat

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2016

W opracowaniu, w ujęciu interdyscyplinarnym, poruszono najważniejsze zagadnienia związane z:

filozofią umierania i śmierci,
opieką hospicyjno-paliatywną - z uwzględnieniem zagadnień sedacji paliatywnej, intensywnej terapii i wolontariatu hospicyjnego,
eutanazją, samobójstwem oraz sekcją zwłok,
testamentem życia oraz możliwymi narracjami na temat śmierci.
Szeroki wachlarz ujęć tytułowego zagadnienia, ich dopełnianie się i uzupełnianie daje Czytelnikowi szansę na pogłębienie wiedzy na temat najbardziej uniwersalnej, a jednocześnie tajemniczej kwestii śmierci.

Adresaci:

Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla personelu medycznego specjalizującego się w medycynie paliatywnej, prawników zajmujących się problemami umierania i śmierci, osób interesujących się tanatologią, w tym filozofów i socjologów, oraz bioetyką.

"Refleksja nad umieraniem i śmiercią jest na tyle trudna, że na co dzień jej unikamy.

Jest to tematyka, od której albo się odcinamy i uciekamy w metafory i eufemizmy, albo ją tabuizujemy lub podejmujemy z emocjonalnym niepokojem. Tym większą jest zasługą autorów i redaktorów tej publikacji, że problematyce umierania i śmierci poświęcili refleksję badawczą, refleksję nie tylko konfrontującą czytelnika z egzystencjalnym dramatem śmierci, lecz także odwołującą się do wielu perspektyw i wielu języków".

z recenzji prof. Bogdana de Barbaro

Spis treści ebooka Problematyka umierania i śmierci w perspektywie medyczno-kulturowej

Wykaz skrótów , str. 11

Wprowadzenie , str. 13

Część I
Kulturowe aspekty śmierci i pochówku

Ireneusz Ziemiński
Dlaczego śmierć: filozofia i mity wobec śmierci , str. 19
1. Uwagi wstępne , str. 19
2. Śmiertelność człowieka i jej racje , str. 22
3. Przyczyna śmierci , str. 25
4. Cel śmierci , str. 26
5. Wnioski , str. 32

Anna E. Kubiak
Kultura pochówku w Polsce , str. 35
1. Wprowadzenie , str. 35
2. Zastosowane metody badawcze , str. 36
3. Zarys historyczny , str. 37
4. Modernizacja i instytucjonalizacja ceremonii , str. 39
5. Archaiczne wierzenia i rytuały , str. 42
6. Kremacja , str. 44
7. Lokalne zróżnicowanie ceremonii , str. 45
8. Wnioski , str. 46

Marta Szabat
Problematyka umierania i śmierci w świetle zasady autonomii , str. 49
1. Wstęp , str. 49
2. Wartość godności i zasada autonomii w świetle polskiego ustawodawstwa , str. 51
3. Znaczenie autonomii w opiece paliatywnej , str. 55
4. Wnioski , str. 59

Część II
Sedacja paliatywna, intensywna terapia, wolontariat w opiece hospicyjnej

Iwona Filipczak-Bryniarska
Sedacja w medycynie paliatywnej , str. 63
1. Wprowadzenie , str. 63
2. Definicja sedacji paliatywnej , str. 64
2.1. Wskazania do sedacji paliatywnej , str. 65
2.2. Szczególne sytuacje stosowania sedacji paliatywnej , str. 66
3. Wdrażanie sedacji w medycynie paliatywnej , str. 67
4. Ograniczenia sedacji - kontrowersje etyczne , str. 69
5. Monitorowanie stanu chorego , str. 70
6. Leki stosowane w sedacji paliatywnej , str. 70
7. Etyczne aspekty sedacji paliatywnej , str. 72
8. Aspekt prawny sedacji paliatywnej , str. 74
9. Świadoma zgoda i rola rodziny , str. 75
10. Podsumowanie , str. 76

Elżbieta Antos, Agata Fijałkowska
Postawy pielęgniarek zatrudnionych na oddziałach intensywnej terapii wobec umierania i śmierci , str. 79
1. Wprowadzenie , str. 79
2. Przegląd piśmiennictwa , str. 80
3. Cel pracy, materiał i metoda , str. 85
4. Wyniki badań , str. 87
5. Wnioski , str. 92

Zbigniew Czernicki
Umieranie w szpitalu, agonia, terapia uporczywa/daremna terapia , str. 94

Aleksandra Dembińska
Znaczenie pracy hospicyjnej w życiu wolontariuszy - analiza jakościowa , str. 99
1. Przegląd literatury przedmiotu , str. 99
2. Cel badań i metoda , str. 108
3. Wyniki badań , str. 111
3.1. Motywacja do pracy w hospicjum , str. 111
3.2. Korzyści osobiste z pracy w hospicjum , str. 112
3.3. Pacjent hospicyjny , str. 113
3.4. Znaczenia nadawane z perspektywy śmierci sobie i otaczającej rzeczywistości , str. 114
3.5. Przeżycia związane ze śmiercią własną i bliskich , str. 115
3.6. Sposoby obrony przed śmiercią , str. 117
4. Dyskusja , str. 118
5. Podsumowanie , str. 119

Część III
Żałoba jako proces przekształcania więzi z osobą zmarłą

Bernadetta Janusz
Czym jest dążenie do odczuwania ",kontaktu fizycznego", z osobą zmarłą? Trwanie i przekształcanie więzi w procesie żałoby , str. 123
1. Kontekst kulturowy , str. 123
2. Perspektywa psychologiczna , str. 124
3. Perspektywa teorii więzi , str. 127
4. Poszukiwanie bliskiego zmarłego , str. 128
5. Doznanie fizycznej nieobecności , str. 130
6. Przekształcenie więzi , str. 132
7. Podsumowanie , str. 136

Justyna Koniczuk-Kleja
Współczesne modele procesu żałoby - obecny stan wiedzy oraz wskazówki praktyczne do pracy z pacjentem i jego rodziną w opiece paliatywnej , str. 138

Część IV
Problematyka samobójstwa i eutanazji w świetle ustawodawstwa europejskiego

Konrad Burdziak
Czy samobójstwo jest czynem zabronionym (czynem zabronionym pod groźbą kary)? Rozważania na tle Kodeksu karnego z 1997 roku (ze szczególnym uwzględnieniem art. 162 §, 1 k.k.) , str. 151

Konrad Dyda
",Żądanie", i ",współczucie", jako ustawowe znamiona zabójstwa eutanatycznego - kulturowe podstawy przestępstwa z art. 150 k.k , str. 168
1. Wstęp , str. 168
2. ",Zabójstwo eutanatyczne", w systemie prawa polskiego , str. 169
3. Ustawowe znamiona przestępstwa z art. 150 k.k. , str. 175
4. Prawne i etyczne kontrowersje związane z eutanazją , str. 180
5. Zakończenie , str. 185

Piotr Ściślicki
Eutanazja w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka , str. 187
1. Wstęp , str. 187
2. Część deskryptywna , str. 188
2.1. Sprawy zakończone orzeczeniem merytorycznym , str. 188
2.1.1. Pretty przeciwko Wielkiej Brytanii , str. 188
2.1.2. Haas przeciwko Szwajcarii , str. 191
2.1.3. Koch przeciwko Niemcom , str. 192
2.1.4. Gross przeciwko Szwajcarii , str. 194
2.1.5. Lambert i inni przeciwko Francji , str. 195
2.2. Decyzje Trybunału o niedopuszczalności skargi , str. 197
2.2.1. Sanles Sanles przeciwko Hiszpanii , str. 197
2.2.2. Ada Rossi i inni przeciw Włochom , str. 197
2.2.3. Nicklinson i Lamb przeciwko Wielkiej Brytanii , str. 199
3. Część analityczna , str. 200
3.1. Margin of appreciation , str. 200
3.2. Konieczność w demokratycznym społeczeństwie , str. 200
3.3. Ocena dyskryminacyjnego charakteru ograniczenia , str. 201
3.4. Argument z konsensu a doktryna zakresu uznania , str. 202
3.5. Wnioski do części analitycznej , str. 203
3.6. Szczególne metody interpretacji , str. 204
3.7. Kontrola proceduralna i minimalizm orzeczniczy , str. 208
4. Podsumowanie , str. 210

Część V
Nekrolog, klepsydra, sekcja zwłok oraz testament życia w ujęciu prawnym

Paweł Fiktus
Nekrolog i klepsydra - informowanie o śmierci w świetle obowiązujących polskich regulacji prawnych , str. 215

Iwona Wrześniewska-Wal
Sekcja zwłok jako szczególny rodzaj interwencji medycznej , str. 228
1. Wstęp , str. 228
2. Zgon pacjenta w podmiocie leczniczym i poza nim , str. 228
3. Charakter prawny i ochrona zwłok , str. 231
4. Sekcja zwłok w szpitalu , str. 233
5. Rodzaje sekcji zwłok , str. 235
6. Podsumowanie , str. 239

Marta Putyra
Testament życia - jego istota i polska próba usankcjonowania , str. 241
1. Wstęp , str. 241
2. Testament życia jako przykład oświadczenia pro futuro , str. 243
3. Oświadczenia pro futuro w polskim orzecznictwie , str. 248
4. Polska próba uregulowania testamentu życia , str. 253
5. Zakończenie , str. 259

Część VI
Narracje pochówku, umierania i śmierci

Agata Rejowska-Pasek
Pogrzeby ",hybrydowe", i ",zorientowane na życie",, czyli rzecz o humanistycznych rytuałach pogrzebowych , str. 263
1. Rytuał jako tekst kultury , str. 264
2. Kultura indywidualizmu , str. 265
3. Zwrot w kierunku codzienności , str. 265
4. Wspominanie, a nie przekraczanie , str. 266
5. Zorientowanie na życie i osobę , str. 267
6. ",Hybrydowość", , str. 268
7. Mechanizm rynku , str. 271

Marta Anna Sałapata
Rozważania o śmierci z kategorią kultury i (nie) normatywności w tle , str. 273
1. Wstęp , str. 273
2. Tanatologia - (nie)naukowym językiem o śmierci , str. 277
3. Zamiast zakończenia , str. 287

Agnieszka Kaczmarek
Poza zasadą intymności. Opowiadanie śmierci , str. 289
1. Przemilczeć śmierć , str. 289
2. Opowiadające ja , str. 291
3. Wyrażanie, refleksja, przyjemność , str. 295

Maksymilian Kuźmicz
Człowiek i Bóg w dramacie śmierci , str. 299
1. Dlaczego o śmierci? - tytułem wstępu , str. 299
2. Śmierć i jej dramatyzm , str. 300
3. Napięcie biologiczne , str. 301
4. Napięcie aksjologiczne , str. 303
5. Napięcie relacji , str. 305
6. Napięcie woli , str. 306
7. Nowość perspektywy śmierci , str. 308
8. Bóg jako odpowiedź na dramat śmierci , str. 309
9. Śmierć jako ostatnia szansa , str. 310