ebook Przekłady Literatur Słowiańskich. T. 5. Cz. 1: Wzajemne związki między przekładem a komparatystyką

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2014

Red. nacz. Bożena Tokarz, red. tematyczny Leszek Małczak

Tom 5, część 1 serii wydawniczej Przekłady Literatur Słowiańskich poświęcony jest nakładaniu się przestrzeni badań przekładoznawczych i komparatystycznych oraz wzajemnym związkom między przekładem a komparatystyką.

Przekład i komparatystyka stały się słowami kluczowymi dla współczesnej kultury, w której dominuje mechanizm transwersalności. Przestrzeń przekładoznawstwa stanowi więc komparatystyka, co prezentują autorzy większości prac zebranych w tym tomie pt. Wzajemne związki między przekładem a komparatystyką. W tym kontekście podejmują zagadnienia miejsca przekładu i przekładoznawstwa w badaniach (Marko Juvan, Bożena Tokarz), metody badań nad przekładem (Martina Ožbot), intertekstualności (Hanna Makurat), postawy hermeneutycznej badacza i tłumacza (Bożena Tokarz, Robert Grošelj, Anita Srebnik, Anna Muszyńska), komparatystyki naukowej (Tea Rogić Musa), sylwetki tłumacza komparatysty w konkretnych przekładach (Anna Muszyńska, Marta Buczek, Małgorzata Filipek, Monika Gawlak), przekładu na pograniczu kultur (Miran Košuta), przekładu wobec literatury światowej (Marko Juvan), kulturowego i językowego trójkąta tłumaczeniowego (Robert Grošelj), refrakcyjności przekładu (Dorota Żygadło), dylematów komparatystyki i przekładu (Leszek Małczak), przekładu jako gatunku literatury rodzimej (Magdalena Pytlak) oraz zagadnienie zjawiska tekstów hybrydowych, jawny przykład usunięcia oryginału z pola widzenia ze względów pragmatycznych (Przemysław Brom).

Wszystkie artykuły są poświęcone problematyce przekładowej tekstów literackich z wyjątkiem trzech. W dwóch autorzy skupiają się na tekstach nieliterackich: na słowniku dwujęzycznym (Anita Srebnik) i na tekstach administracyjnych Unii Europejskiej (Przemysław Brom). Jeden jest poświęcony praktyce tłumaczeniowej, z której wynika, że niezależnie od krytyki binaryzmu, podważającej ideę ekwiwalencji, tłumacz poszukuje jej z obowiązku etycznego i poznawczego, mając świadomość jej stopniowalności (Hanna Karpińska).

Publikacja adresowana jest do badaczy literatur i kultur słowiańskich (w tym polskiej), studentów oraz do wszystkich zainteresowanych wzajemną wiedzą o innych kulturach słowiańskich.

Spis treści ebooka Przekłady Literatur Słowiańskich. T. 5. Cz. 1: Wzajemne związki między przekładem a komparatystyką

Spis treści

Wstęp (Bożena Tokarz) / 7

Przekład i komparatystyka: zakresy i cele

Marko Juvan: Prevod in svetovna književnost / Literatura światowa a przekład (tłum. Anna Muszyńska) / 15/34

Martina Ožbot: Razvoj prevodoslovlja in interdisciplinarnost / Rozwój przekładoznawstwa i interdyscyplinarność (tłum. Joanna Cieślar) / 52/60

Bożena Tokarz: Obcy w nas i my w obcym: przekład jako różnica i podobieństwo czy przypominanie / 68

Tea Rogić Musa: Iz povijesti formalne metode: Poljska „integralistička” škola i Zagrebačka književnoznanstvena škola / Z historii metody formalnej: polska szkoła „integralistyczna” i zagrzebska szkoła literaturoznawcza (tłum. Leszek Małczak) / 84/108

Przekład w poszukiwaniu miejsca w komparatystyce i w kulturze

Leszek Małczak: Skazani na komparatystykę i przekład / 137

Dorota żegadło-Czopnik: Refrakcje literatury czeskiej wrocławskich wydawnictw Afera i Książkowe Klimaty / 149

Magdalena Pytlak: Literatura tłumaczona jako naturalny etap historii gatunku? Projekt Stefana Minczewa Iz istorja na Byłgarskija Roman / 160

Hanna Makurat: Odniesienia intertekstualne obecne w tłumaczeniu dramatu Ślub Witolda Gombrowicza na język kaszubski w świetle badań komparatystycznych / 174

Małgorzata Filipek: Przekład powieści Gordany Kuić Zapach deszczu na Bałkanach wobec oryginału / 184

Monika Gawlak: Podwojony dialog — przekładu i twórczości własnej — ujęcie komparatystyczne? / 200

Spotkanie kultur na pograniczu i w języku

Miran Košuta: „Le drugo ime za ljubezen…”. Novejše knjižno italijanjenje slovenskega leposlovja (2000—2013) / „To tylko inna nazwa miłości…”. Nowe włoskie przekłady słoweńskiej literatury pięknej (2000—2013) (tłum. Joanna Cieślar) / 217/244

Italijanski knjižni prevodi slovenskega leposlovlja / Włoskie przekłady słoweńskiej literatury pięknej (opracował Miran Košuta) / 231

Hanna Karpińska: Fałszywi przyjaciele tłumacza i jego wierni wrogowie w praktyce bułgarsko-polskich tłumaczeń literackich / 257

Robert Grošelj: Drugi v Drugem: književni citati v poljskem in italjanskem prevodu romana Gimnazijka Antona Ingoliča / Obcy w obcym: cytaty literackie w polskim i włoskim przekładzie powieści Gimnazijka Antona Ingoliča (tłum. Maja Jasińska) / 272/288

Anita Srebnik: Soočanje kultur v dvojezičnem slovaropisju / Spotkanie kultur w słowniku dwujęzycznym (tłum. Maja Jasińska) / 304/322

Przemysław Brom: Analiza hybrydowych tekstów Unii Europejskiej — wybrane zagadnienia metodologiczne / 340

Tłumacz komparatysta

Anna Muszyńska-Vizintin: Tłumacz komparatysta — tłumacz uwikłany w język. O dwóch „poezjotwórczych” kategoriach gramatycznych w języku polskim i słoweńskim / 355

Marta Buczek: Józef Marušiak — tłumacz-komparatysta idealny? / 374

Varia

„Postsciptum Polonistyczne” 2013, nr 2 (12): Polonistyka w Bułgarii — wczoraj i dziś (Dorota Gołek‑Sepetliewa) / 391

Indeks autorów (Joanna Cieślar) / 399

Indeks tłumaczy (Joanna Cieślar) / 407

Noty o Autorach / 409