ebook Przywództwo. Transgresje. Demokracja. Studium interdyscyplinarne Włodzimierz Świątek

Wydawca: Poltext

Rok wydania: 2022

Książka ma formę studium interdyscyplinarnego z pogranicza nauki i kultury, odwołuje się do wielu różnych dziedzin wiedzy i dyscyplin naukowych (m.in. psychologii i antropologii przywództwa, zarządzania organizacją, psychologii humanistycznej i społecznej, antropologii kultury, antropologii teatru, filmoznawstwa, historii literatury, socjologii, politologii).

Autor podejmuje próbę opisu, wyjaśnienia i analizy trzech kluczowych kategorii: przywództwa, transgresji i demokracji. Zestawienie tych elementów w formie jednej triady ma służyć pokazaniu ich wzajemnego przenikania się i oddziaływania. Przywódcy, dokonując aktów transgresji (destruktywnych lub konstruktywnych), mogą w istotny sposób wpływać na osłabienie bądź wzmocnienie procesów demokratycznych w danym społeczeństwie. Liczne odniesienia do dzieł poetów, pisarzy, twórców filmowych i teatralnych pozwalają lepiej zrozumieć fenomen zmiany kulturowej, która jest wynikiem transgresji twórczych oraz efektem zderzenia się kultury zachowawczej i transgresyjnej.

Jednym z kluczowych zagadnień omawianych w książce jest mit przywództwa, będący groźną pułapką zarówno dla liderów, jak i osób podążających za nimi. Autor przeprowadził pogłębione analizy dotyczące zarówno destruktywnych, jak i konstruktywnych zachowań transgresyjnych liderów. Wśród tych analiz znajdują się przykłady pozytywnych transgresji skierowanych przeciwko rasizmowi oraz tych służących obronie wolności jednostki. Dokonano także opisu i analizy procesu niszczenia demokracji przez populistycznych autokratów. Ważną część publikacji stanowią opisy i analizy oddolnych działań i projektów realizowanych przez młodych liderów, przedsiębiorców i innowatorów z pokolenia Z i Y. To oni zdecydują o tym, czy transgresyjny projekt, jakim jest demokracja, będzie fundamentem dalszych zmian w wymiarze życia jednostkowego, społecznego, kulturowego i gospodarczego. W książce podjęto próbę odpowiedzi na pytania:
• Czy demokracja obroni swoje ideały i zasady?
• Jaki model demokracji zwycięży i czy zostanie zaakceptowany przez ludzi zamieszkujących w Polsce, Europie i na świecie?
• Jakie mogą być konsekwencje wynikające z realnych zagrożeń dla procesów demokratycznych?
• Czy generacja młodych liderów będzie chciała kontynuować projekt demokracji, czy może zdecyduje się na stworzenie całkowicie nowego modelu, który dzięki nowym technologiom i zmianom kulturowym zmieni istotnie jakość naszego życia jednostkowego i społecznego?

Autor nie daje gotowych odpowiedzi, lecz zachęca czytelników do aktywnego włączenia się w proces demokratycznej debaty, mając nadzieję, że książka będzie ważnym głosem w debacie publicznej na temat demokracji i roli przywódców funkcjonujących zarówno w systemach demokratycznych, jak i w krajach, gdzie demokracja jest spychana na margines przez prawicowych populistów.

Spis treści ebooka Przywództwo. Transgresje. Demokracja. Studium interdyscyplinarne

Wprowadzenie
Rozdział 1. Koncepcja transgresyjna człowieka
1.1. Istota i definicje transgresji
1.2. Formy i rodzaje transgresji
1.3. Transgresja w zderzeniu z kulturą
1.4. Kultura zachowawcza a kultura transgresyjna
Rozdział 2. Transgresje przeciw rasizmowi
2.1. Afroamerykanki – buntowniczki i liderki
2.1.1. Billie Holiday – głos, którego nie można uciszyć
2.1.2. Rosa Parks – symbol walki z segregacją rasową
2.1.3. Harriet Tubman – ikona walki o zniesienie niewolnictwa
2.1.4. Afroamerykańskie matematyczki z NASA
2.1.5. Josephine Baker i jej „tęczowe plemię”
2.1.6. Amanda Gorman – transgresyjna poetka i liderka zmian
2.2. Afroamerykanie – pokonać rasizm i uzyskać wolność
2.2.1. Solomon Northup – 12 lat walki o wolność
2.2.2. Medgar Evers – ofiara rasistowskiego morderstwa
2.2.3. Malcolm X – demaskator rasistów
2.2.4. Martin Luther King – pokonać rasizm bez przemocy
2.2.5. Nelson Mandela – buntownik, który pokonał apartheid
2.2.6. Epitafium dla Jamesa Baldwina
8 Przywództwo. transgresje. demokracja
Rozdział 3. Transgresje przeciwk o ludobójstwu
3.1. Misja Jana Karskiego – nadzieja i rozpacz
3.1.1. Najważniejsza była moja misja
3.1.2. Jan Karski w getcie: wędrówka Dantego przez piekło
3.1.3. Po zakończeniu misji: kto pamięta o Janie Karskim?
3.2. Film o ludobójstwie Ormian – obudzić sumienia i przerwać milczenie
3.2.1. Zapomniane ludobójstwo Ormian .
3.2.2. Turcja neguje ludobójstwo Ormian
3.2.3. Ocalić od zapomnienia – dzieło filmowe o ludobójstwie Ormian
Rozdział 4. Transgresje dla wolności i pokoju
4.1. John Lennon i Yoko Ono – transgresyjni pacyfiści w akcji
4.1.1. John i Yoko na celowniku FBI
4.1.2. Kampania „Ban The Beatles” – eskalacja agresji i przemocy
4.1.3. Transgresyjne akcje twórcze Yoko Ono
4.1.4. Make love, not war – protest przeciwko wojnie w Wietnamie
4.1.5. Nieudana deportacja Johna Lennona z USA
4.1.6. Projekt „Nutopia” – transgresyjna komunikacja międzyludzka
4.2. Witolda Gombrowicza transgresje ku wolności
4.2.1. Profesor Pimko jako symbol zniewolenia i władzy
4.2.2. Upupianie Józia i dalsze zniewalanie
4.2.3. Uwięzienie w Formie, czyli wieczne życie w masce
4.2.4. Jak tracimy wolność, czyli życie w podwójnym klinczu
Rozdział 5. Transgresje młodych liderów w badaniach własnych
5.1. Metoda i założenia badawcze
5.2. Istota i mechanizm zachowań transgresyjnych
5.2.1. Podsumowanie
5.3. Rodzaje i formy działań transgresyjnych
5.3.1. Podsumowanie
5.4. Start-up jako projekt transgresyjny
5.4.1. Podsumowanie
5.5. Transgresje twórcze i innowacyjne na uniwersytetach
5.5.1. Podsumowanie
5.6. Lider i zespół w działaniach transgresyjnych
5.6.1. Podsumowanie
Rozdział 6. Demokracja jako projekt transgresyjny
6.1. Rasizm jako transgresja destruktywna
zagrożeniem dla demokracji
6.1.1. Kto jest rasistą?
6.1.2. Tylko większość jest rasistowska?
6.1.3. Mit tolerancyjnej i otwartej ojczyzny
6.1.4. Maska napuszonego samouwielbienia i megalomanii
6.1.5. Kto jest prawdziwym Polakiem?
6.1.6. Krótka pamięć Polaków
6.1.7. Ludzie kultury bronią godności uchodźców i migrantów
6.1.8. Ofensywa przeciwko gender studies i LGBT
6.1.9. Dehumanizacja ofiar i odpowiedzialność sprawców
6.2. Demokratyczny wymiar transgresyjnych działań przywódczych
6.2.1. Maski przywództwa jako zagrożenie dla demokracji
6.2.2. Transgresje destruktywne Donalda Trumpa
6.2.3. Koniec ery demokracji?
6.2.4. Projekty młodych liderów i innowatorów kluczem do sukcesu
Rozdział 7. Transgresje niepokornych artystów
i buntowników
7.1. Georges Bataille – granice są po to, aby je przekraczać
7.2. Krzysztof Warlikowski – teatr jest zawsze inny niż norma
10 Przywództwo. transgresje. demokracja
7.3. Sebastián Lelio – filmowiec w obronie transgresyjnej kobiety
7.4. Papusza – transgresyjna poetka z cygańskiego taboru
7.4.1. Niech przemówi poezja Papuszy
7.4.2. Film fabularny Papusza jako hołd dla transgresyjnej Cyganki
7.4.3. Magia narodzin Papuszy
7.4.4. Wykluczenie i potępienie przez swoich
7.4.5. Ficowski jako mentor Papuszy
7.5. Jerzy Grotowski – teatr radykalny jako transgresja kulturowa
7.5.1. Wstrząs jako istota transgresji twórczych
7.5.2. Zdjęcie maski jako punkt zwrotny w procesie transgresji
7.5.3. Transgresja jako istota kenozy
7.5.4. Apocalypsis cum figuris jako wehikuł do aktu transgresji
7.5.5. Epilog – czy Bóg istnieje?
Rozdział 8. W stronę przywództwa transgresyjnego
8.1. Wizja lidera jako halucynacja
8.2. Co mówią badania?
8.3. Jak wspierać w rozwoju młode talenty?
8.4. Kreowanie mitu przywództwa i jego konsekwencje
8.5. Mit przywództwa i fałszywa autentyczność
Bibliografia