ebook Psychologia myślenia spiskowego Monika Grzesiak-Feldman

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2016

Monografia naukowa na temat uwarunkowań, natury i konsekwencji myślenia spiskowego. Autorka opisuje determinanty i mechanizmy tego zjawiska, zajmuje się m.in. zróżnicowaniem rodzajów teorii spiskowych, ich mechanizmami poznawczymi i skutkami, uwzględniając niemal wszystkie badania empiryczne, jakie zrealizowano w tej dziedzinie i prezentując wyniki własnych badań. Szuka odpowiedzi na pytanie, czy istnieją osobowościowe predyspozycje do myślenia spiskowego, a jeżeli tak, to jakie cechy osobowości szczególnie sprzyjają wierze w teorie spiskowe. Sporo uwagi poświęca sprawie psychologicznych i społecznych następstw wiary w różne teorie spiskowe, zarówno biomedyczne – np. o związku szczepień z autyzmem, jak i te związane z życiem politycznym – np. spiskowa teoria katastrofy smoleńskiej.

Ważna publikacja dla badaczy, studentów i wszystkich osób zainteresowanych przyczynami i wpływem myślenia spiskowego na współczesną rzeczywistość.

Spis treści ebooka Psychologia myślenia spiskowego

Podziękowania 7

1. Przedmowa 9

2. Teorie spiskowe oraz zjawisko myślenia spiskowego 17
2.1. Charakterystyka definicyjna 17
2.2. Próba klasyfikacji 22
2.2.1. Spiskowe wyjaśnienia zdarzeń 24
2.2.2. Wiara w biomedyczne teorie spiskowe 26
2.2.3. Myślenie spiskowe o grupach 30
2.2.3.1. Antysemityzm spiskowy 31
2.2.3.2. Stereotyp spiskowy 32
2.3. Przekonania spiskowe jako monologiczny systemem 35
2.4. Czy istnieje ogólna orientacja spiskowa? 39
2.5. Funkcje myślenia spiskowego 43
2.6. Konsekwencje myślenia spiskowego 46

3. Mechanizmy psychologiczne związane z myśleniem
spiskowym 53
3.1. Efekt wielkiej przyczyny 53
3.2. Deprywacja, zagrożenie bądź utrata kontroli 56
3.3. Poczucie ambiwalencji 58
3.4. Efekt trzeciej osoby 60
3.5. Niestabilność, lęk, poczucie zagrożenia 66
3.6. Projekcja społeczna 79
3.7. Moralność 81

4. Kto wierzy w spiski? Właściwości człowieka predestynujące do myślenia spiskowego 86
4.1. Autorytaryzm 87
4.1.1. Prawicowy autorytaryzm 88
4.1.2. Dominujący autorytaryzm, czyli dwa w jednym 96
4.2. Potrzeba domknięcia poznawczego 103
4.3. Przesądność i wiara w zjawiska paranormalne 108
4.4. Paranoja 111
4.5. Wymiary osobowości według modelu Wielkiej Piątki 119
4.6. Tożsamość społeczna i osobista 126
4.7. Kolektywny narcyzm a stereotypy spiskowe Żydów i przekonania spiskowe na temat katastrofy smoleńskiej 131
4.8. Religijność 133
4.9. Uprzedzenia 136

5. Zakończenie 145
Literatura cytowana 148
Indeks osób 168