ebook RODO dla AI Dominik Lubasz

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2025

Książka stanowi pierwsze na rynku kompleksowe ujęcie tematu zgodności systemów sztucznej inteligencji z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (RODO), z uwzględnieniem wytycznych HLEG AI (grupy ekspertów wysokiego szczebla ds. sztucznej inteligencji) dotyczących godnej zaufania sztucznej inteligencji, zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i praktycznej.

Autor formułuje w niej odpowiedzi na pytania w trzech obszarach: • możliwości zastosowania RODO do regulowania obszaru sztucznej inteligencji, • weryfikacji zastosowania ogólnych wymogów RODO do systemów sztucznej inteligencji w kontekście wytycznych HLEG AI i wyzwań z tym związanych, • operacjonalizacji tych wymogów dzięki przewidzianym w RODO instrumentom procesowym, w szczególności poprzez ochronę danych w fazie projektowania (data protection by design).

W opracowaniu autor omawia przede wszystkim RODO, a także unijny akt w sprawie sztucznej inteligencji (AI Act) i akty międzynarodowe (m.in. Ramową konwencję Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji oraz wytyczne i rekomendacje OECD, UNESCO, G7, G20).

Publikacja jest przeznaczona głównie dla prawników praktyków oceniających zgodność systemów sztucznej inteligencji z RODO (adwokatów, radców prawnych) i egzekwujących przepisy w tym zakresie (sędziów, pracowników administracji), będzie także przydatna wszystkim podmiotom tworzącym i wykorzystującym sztuczną inteligencję w swojej działalności.

Spis treści ebooka RODO dla AI

Wykaz skrótów , str. 11
Wprowadzenie , str. 15

Kontekst badawczy , str. 15
Uzasadnienie wyboru obszaru badawczego , str. 18
Cel badań i ,pytania badawcze , str. 20
Struktura monografii , str. 21
Podziękowania , str. 22

Rozdział I
Godna zaufania sztuczna inteligencja , str. 25

Ewolucja i ,pojęcie sztucznej inteligencji , str. 25

1.1. Ewolucja sztucznej inteligencji , str. 25
1.2. Definicja sztucznej inteligencji , str. 42

Etyczne i ,prawne aspekty w ,rozwoju sztucznej ,inteligencji , str. 52

2.1. Zagadnienia podstawowe , str. 52
2.2. Centralizacja władzy technologicznej , str. 55
2.3. Wyzwania etyczne , str. 58
2.4. Koncepcje regulowania sztucznej inteligencji , str. 67

Ramy regulacyjne godnej zaufania sztucznej inteligencji ,w ,Unii Europejskiej , str. 81

3.1. Geneza regulacji unijnej , str. 81
3.2. Zasady godnej zaufania sztucznej inteligencji , str. 90

Akt w ,sprawie sztucznej inteligencji , str. 98

4.1. Założenia aktu w ,sprawie sztucznej inteligencji , str. 98
4.2. Relacja aktu w ,sprawie sztucznej inteligencji i ,ogólnego rozporządzenia o ,ochronie danych , str. 104

Ogólne rozporządzenie o ,ochronie danych jako filar ,godnej zaufania sztucznej inteligencji , str. 110
Podsumowanie , str. 119

, ,
Rozdział II
Podstawowe wymogi ogólnego rozporządzenia o ,ochronie ,danych oraz ich zastosowanie przy projektowaniu i ,wdrażaniu , ,systemów sztucznej inteligencji zgodnych z ,zasadami godnej ,zaufania sztucznej inteligencji , str. 123

Podejście oparte na ryzyku jako podstawowy mechanizm regulacyjny ogólnego rozporządzenia o ,ochronie danych ,i ,jego potencjał wykorzystania dla projektowania ,i ,wdrażania systemów sztucznej inteligencji , str. 123

1.1. Podejście oparte na ryzyku &ndash, pojęcie , str. 123
1.2. Szacowanie ryzyka , str. 125
1.3. Adekwatność środków organizacyjnych ,i ,technicznych , str. 128
1.4. Źródła ryzyka , str. 130
1.5. Ocena z ,perspektywy praw i ,wolności osób, których , ,dane dotyczą , str. 135
1.6. Procesowy wymiar podejścia opartego na ryzyku , str. 140

Dane osobowe w ,systemach sztucznej inteligencji , str. 142
Administratorzy, współadministratorzy i ,podmioty ,przetwarzające dane osobowe w ,systemach sztucznej ,inteligencji , str. 165
Zasady przetwarzania danych osobowych w ,ogólnym rozporządzeniu u ,ochronie danych i ,ich znaczenie dla ,projektowania i ,wdrażania systemów sztucznej inteligencji , str. 173

4.1. Znaczenie zasad przetwarzania danych osobowych , str. 173
4.2. Zasada legalności , str. 176
4.3. Zasada rzetelności , str. 182
4.4. Zasada przejrzystości , str. 190
4.5. Zasada ograniczenia celu , str. 221
4.6. Zasada minimalizacji danych , str. 233
4.7. Zasada prawidłowości , str. 241
4.8. Zasada ograniczenia przechowywania , str. 248
4.9. Zasada poufności i ,integralności , str. 251
4.10. Zasada rozliczalności , str. 274

Przesłanki dopuszczalności przetwarzania danych ,osobowych przy projektowaniu i ,wdrażaniu systemów ,sztucznej inteligencji , str. 281

5.1. Znaczenie i ,charakter przesłanek dopuszczalności ,przetwarzania danych osobowych , str. 281
5.2. Zgoda , str. 288
5.3. Niezbędność przetwarzania danych osobowych do ,wykonania umowy lub podjęcia działań przed jej ,zawarciem , str. 308
5.4. Niezbędność przetwarzania danych osobowych do ,realizacji celów wynikających z ,prawnie uzasadnionych interesów , str. 314
5.5. Inne przesłanki dopuszczalności przetwarzania ,danych osobowych przy projektowaniu i ,wdrażaniu ,systemów sztucznej inteligencji , str. 331

Prawa podmiotów danych i ,ich implikacje dla systemów ,sztucznej inteligencji , str. 334

6.1. Kategorie praw podmiotów danych , str. 334
6.2. Przejrzystość informowania i ,komunikacji , str. 335
6.3. Ułatwianie realizacji praw podmiotów danych , str. 339
6.4. Prawo do sprostowania danych , str. 345
6.5. Prawo do usunięcia danych , str. 349
6.6. Prawo do przenoszenia danych , str. 353
6.7. Prawo do sprzeciwu , str. 356

Profilowanie i ,zakaz zautomatyzowanego podejmowania ,decyzji i ,ich implikacje dla projektowania i ,wdrażania ,systemów sztucznej inteligencji , str. 358
Podsumowanie , str. 375

Rozdział III
Operacjonalizacja wymogów ogólnego rozporządzenia ,o ,ochronie danych w ,celu spełnienia zasad godnej zaufania ,sztucznej inteligencji , str. 379

Podejście proaktywne i ,procesowe mechanizmy ,zgodności z ,ogólnym rozporządzeniem o ,ochronie ,danych , str. 379
Data protection by design przy projektowaniu i ,wdrażaniu ,systemów sztucznej inteligencji , str. 384

2.1. Ramy data protection by design w ,ogólnym rozporządzeniu o ,ochronie danych i ,ich znaczenie , str. 384
2.2. Projektowanie i ,wdrażanie systemów sztucznej inteligencji w ,modelu data protection by design , str. 394
2.2.1. Założenia metodologiczne modelu data ,protection by design przy projektowaniu ,i ,wdrażaniu systemów sztucznej inteligencji , str. 394
2.2.2. Etap budowania wiedzy niezbędnej ,do realizacji projektu , str. 401
2.2.3. Etap określenia wymagań , str. 402
2.2.4. Etap projektowania , str. 429
2.2.5. Etap wykonania , str. 437
2.2.6. Etap testowania , str. 454
2.2.7. Etapy wprowadzania do obrotu, utrzymania i ,monitorowania , str. 462

Data protection impact assessment przy projektowaniu ,i ,wdrażaniu systemów sztucznej inteligencji , str. 467
Rola inspektorów ochrony danych przy projektowaniu ,i ,wdrażaniu systemów sztucznej inteligencji , str. 482
Zapewnienie realizacji zasady rozliczalności przy ,projektowaniu i ,wdrażaniu systemów sztucznej ,inteligencji , str. 492
Podsumowanie , str. 500

Wnioski , str. 505

Wnioski z ,oceny potencjału ogólnego rozporządzenia ,o ,ochronie danych w ,zapewnieniu zgodności z ,zasadami ,godnej zaufania sztucznej inteligencji , str. 505

1.1. Odpowiedzi na pytania badawcze , str. 505
1.2. Ogólne rozporządzenie o ,ochronie danych jako ,podstawowy element ram prawnych w ,Unii Europejskiej dla kształtowania godnej zaufania ,sztucznej inteligencji , str. 506
1.3. Podstawowe wymogi ogólnego rozporządzenia o ,ochronie danych dotyczące projektowania i ,wdrażania systemów sztucznej inteligencji z ,uwzględnieniem zasad wynikających z ,wytycznych HLEG AI , str. 508
1.4. Data protection by design jako model projektowania ,i ,wdrażania systemów sztucznej inteligencji ,z ,uwzględnieniem zasad wynikających , ,z ,wytycznych HLEG AI , str. 512
1.5. Wyzwania wynikające z ,zakresu i ,charakteru ,regulacji ogólnego rozporządzenia o ,ochronie danych ,dla efektywności modelu data protection by design , str. 516

Rekomendacje krótko- i ,długoterminowe , str. 524
Zakończenie , str. 531

Bibliografia , str. 533
Dokumenty , str. 563
Orzecznictwo , str. 577
,