ebook Skarga konstytucyjna na orzeczenie sądu. Model możliwy do zastosowania w Polsce Marta Kłopocka-Jasińska

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2020

Jest to pierwsza publikacja na rynku wydawniczym poruszająca w sposób kompleksowy kwestię potrzeby poszerzenia zakresu przedmiotowego skargi konstytucyjnej o orzeczenia sądów. Dyskusja dotycząca konieczności reformowania polskiej skargi konstytucyjnej toczy się od wielu lat. W obowiązującym stanie prawnym skargę można wnieść wyłącznie w sytuacji, gdy naruszenie konstytucyjnych wolności i praw wynika z niekonstytucyjnego przepisu zastosowanego przez sąd lub organ w sprawie skarżącego. Wnoszący skargę inicjuje więc kontrolę trybunalską jedynie nad przepisem prawa, który postrzega jako niezgodny z ustawą zasadniczą. Nie jest natomiast możliwe zaskarżenie samego rozstrzygnięcia, choćby naruszało konstytucyjne prawo skarżącego.
W publikacji poddano analizie takie zagadnienia, jak:

aktualna regulacja skargi konstytucyjnej w Polsce,
problemy związane z funkcjonowaniem Trybunału Konstytucyjnego,
efektywność poszczególnych środków ochrony prawnej.

Autorka odwołuje się do uregulowań w zakresie skargi konstytucyjnej obowiązujących w Niemczech, Hiszpanii i Czechach, gdzie istniejąca od wielu lat instytucja skargi konstytucyjnej umożliwia obywatelom podnoszenie zarzutów naruszenia konstytucji przez organy sądowe. Poruszane w publikacji zagadnienia koncentrują się również wokół aktualnej problematyki stosowania konstytucji przez sądy i ewentualnych napięć, jakie mogą powstać w relacjach między sądownictwem a Trybunałem Konstytucyjnym, zwłaszcza w kontekście możliwej reformy mechanizmu skargowego.
Adresaci: Monografia przeznaczona jest nie tylko dla przedstawicieli nauki, lecz również dla praktyków, którzy w pracy zawodowej stykają się z zagadnieniami ochrony konstytucyjnych praw i wolności.

Spis treści ebooka Skarga konstytucyjna na orzeczenie sądu. Model możliwy do zastosowania w Polsce

Wykaz skrótów , str. 11

Wstęp , str. 13

Rozdział I
Skarga konstytucyjna jako środek ochrony konstytucyjnych wolności i praw według Konstytucji RP z 1997 r. , str. 25
1. Skarga konstytucyjna jako środek ochrony prawnej , str. 25
2. Modele skargi konstytucyjnej, kryteria ich wyróżniania oraz realizowane przez nie funkcje , str. 30
3. Polski model skargi konstytucyjnej i jego ocena w poglądach doktryny prawa konstytucyjnego , str. 38
4. Potrzeba reformowania polskiej skargi konstytucyjnej , str. 62

Rozdział II
Zakres przedmiotowy skargi konstytucyjnej , str. 79
1. Pojęcie zakresu przedmiotowego skargi konstytucyjnej oraz rodzaje aktów podlegających zaskarżeniu , str. 79
2. Skarga konstytucyjna o szerokim zakresie przedmiotowym na przykładzie Niemiec, Hiszpanii i Czech , str. 85
2.1. Niemcy , str. 85
2.2. Hiszpania , str. 89
2.3. Czechy , str. 95
3. Zakres przedmiotowy polskiej skargi konstytucyjnej , str. 99

Rozdział III
Podstawowe założenia skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu , str. 107
1. Zaskarżalność orzeczeń sądowych w drodze skargi konstytucyjnej , str. 107
2. Istota skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu na przykładzie Niemiec, Hiszpanii i Czech , str. 111
2.1. Niemcy , str. 111
2.2. Hiszpania , str. 115
2.3. Czechy , str. 121
3. Zagadnienie rozgraniczania kompetencji w zakresie ochrony praw jednostki między Trybunałem Konstytucyjnym a sądami na przykładzie Niemiec, Hiszpanii i Czech , str. 125
3.1. Niemcy , str. 125
3.2. Hiszpania , str. 129
3.3. Czechy , str. 134
4. Założenia dla polskiego modelu skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu , str. 138

Rozdział IV
Przesłanki dopuszczalności skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu , str. 156
1. Subsydiarność skargi konstytucyjnej i wymóg wyczerpania drogi sądowej , str. 156
1.1. Niemcy , str. 159
1.2. Hiszpania , str. 163
1.3. Czechy , str. 167
2. Wymogi formalne skargi konstytucyjnej , str. 169
2.1. Niemcy , str. 169
2.2. Hiszpania , str. 170
2.3. Czechy , str. 173
3. Termin na wniesienie skargi konstytucyjnej , str. 174
3.1. Niemcy , str. 174
3.2. Hiszpania , str. 175
3.3. Czechy , str. 178
4. Dodatkowe przesłanki dopuszczalności o charakterze selekcyjnym przewidziane dla skargi konstytucyjnej , str. 179
4.1. Przesłanki szczególnego zagadnienia konstytucyjnego i szczególnie niekorzystnych skutków , str. 179
4.2. Przesłanka szczególnej doniosłości konstytucyjnej , str. 182
5. Konieczność wprowadzenia dodatkowych przesłanek dopuszczalności skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu , str. 188

Rozdział V
Postępowanie w sprawie rozpoznania skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu , str. 193
1. Etapy rozpoznania skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu w świetle regulacji niemieckiej, hiszpańskiej, czeskiej , str. 193
1.1. Niemcy , str. 193
1.2. Hiszpania , str. 197
1.3. Czechy , str. 207
2. Przebieg postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej w świetle aktualnej regulacji polskiej , str. 214
2.1. Wszczęcie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym , str. 214
2.2. Wstępna kontrola skargi konstytucyjnej , str. 216
2.3. Właściwe rozpoznanie skargi konstytucyjnej , str. 220
2.4. Rozstrzygnięcie skargi konstytucyjnej , str. 227
3. Konieczne zmiany reguł postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w przypadku wprowadzenia skargi konstytucyjnej na orzeczenie sądu , str. 230

Rozdział VI
Skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego w sprawach skarg konstytucyjnych na orzeczenie sądu , str. 236
1. Rozwiązania w zakresie skutków wyroków Trybunału Konstytucyjnego występujące w Niemczech, Hiszpanii i Czechach , str. 236
1.1. Niemcy , str. 236
1.2. Hiszpania , str. 246
1.3. Czechy , str. 258
2. Skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego w procedurze skargi konstytucyjnej w świetle aktualnej regulacji polskiej , str. 261
3. Możliwe skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego naruszenie wywołane orzeczeniem sądu , str. 280

Podsumowanie i wnioski de lege ferenda , str. 283

Bibliografia , str. 299

Wykaz orzecznictwa , str. 313