ebook Stowarzyszenia i fundacje Paweł Suski

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2018

Książka stanowi kompendium obejmujące prawne aspekty działalności stowarzyszeń oraz fundacji. Przedstawia zasady tworzenia oraz sposób funkcjonowania stowarzyszeń i fundacji w sposób bardziej przejrzysty niż ma to miejsce w komentarzach do odpowiednich ustaw.
Autor kompleksowo omawia zarówno teoretyczne, jak i praktyczne problemy działania tych podmiotów, w szerokim zakresie uwzględniając aktualne orzecznictwo i piśmiennictwo. Prezentuje także kształtowanie się instytucji stowarzyszeń i fundacji w ujęciu historycznym oraz zagadnienie wolności zrzeszania się w regulacjach prawa międzynarodowego i w przepisach Konstytucji.
Adresaci:Publikacja jest przeznaczona dla prawników oraz pracowników administracji publicznej sprawujących czynności nadzoru nad fundacjami i stowarzyszeniami. Zainteresuje również członków stowarzyszeń, fundatorów i destynatariuszy fundacji.

Spis treści ebooka Stowarzyszenia i fundacje

Wykaz skrótów , str. 15

Część pierwsza
Stowarzyszenia w prawie polskim

Rozdział I
Sytuacja stowarzyszeń na ziemiach polskich przed 1989 r. , str. 23
1. Uwagi ogólne , str. 23
2. Ustawodawstwa państw zaborczych , str. 23
2.1. Zabór austriacki , str. 23
2.2. Zabór pruski , str. 26
2.3. Zabór rosyjski , str. 28
3. Dwudziestolecie międzywojenne , str. 30
4. Okres drugiej wojny światowej , str. 36
5. Lata 1944&ndash,1989 , str. 38

Rozdział II
Źródła prawa stowarzyszeń. Zakres Prawa o stowarzyszeniach , str. 43
1. Źródła , str. 43
2. Zakres przedmiotowy Prawa o stowarzyszeniach , str. 44
3. Zakres podmiotowy Prawa o stowarzyszeniach , str. 45

Rozdział III
Pojęcie stowarzyszenia i rodzaje , str. 53
1. Zagadnienia ogólne , str. 53
2. Stowarzyszenia w ujęciu Prawa o stowarzyszeniach , str. 54
2.1. Zrzeszenie , str. 54
2.2. Dobrowolność , str. 56
2.3. Samorządność , str. 57
2.4. Trwałość , str. 58
2.5. Cele stowarzyszenia &ndash, cel niezarobkowy , str. 59
3. Stowarzyszenia a inne podmioty , str. 65
3.1. Fundacje , str. 66
3.2. Organizacje społeczne &ndash, organizacje pozarządowe , str. 67
3.3. Organizacje pożytku publicznego , str. 70
3.4. Partie polityczne , str. 70
3.5. Samorządy zawodowe , str. 71
3.6. Związki zawodowe , str. 71
4. Zasady działania stowarzyszeń , str. 72
4.1. Zasada praworządności , str. 72
4.2. Zasada równości stowarzyszeń , str. 72
4.3. Demokracja wewnętrzna , str. 72
4.4. Równość członków stowarzyszenia , str. 73
5. Rodzaje stowarzyszeń , str. 74

Rozdział IV
Wolność i prawo zrzeszania się , str. 79
1. Uwagi ogólne , str. 79
2. Wolność zrzeszania się w ujęciu Konstytucji , str. 81
3. Prawo zrzeszania się w ujęciu prawa międzynarodowego , str. 91
3.1. Uwagi ogólne , str. 91
3.2. Deklaracja Powszechna Praw Człowieka , str. 91
3.3. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych , str. 92
3.4. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności , str. 96
3.4.1. Artykuł 11 EKPC w orzecznictwie sądów polskich , str. 106
3.4.2. Sprawy przeciwko Polsce przed Trybunałem , str. 107
3.5. Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych , str. 110
3.6. Konwencja o Prawach Dziecka , str. 113
3.7. Europejska Karta Samorządu Lokalnego , str. 113
4. Prawo zrzeszania się w ujęciu prawa Unii Europejskiej , str. 114
5. Prawo zrzeszania się w ujęciu Prawa o stowarzyszeniach , str. 117
6. Pozaprawne ograniczenia zrzeszania się , str. 122

Rozdział V
Tworzenie stowarzyszeń , str. 125
1. Prawo tworzenia stowarzyszeń , str. 125
1.1. Uwagi ogólne , str. 125
1.2. Zebranie założycielskie , str. 127
1.3. Uchwalenie statutu , str. 129
1.4. Wybór komitetu założycielskiego i zarządu , str. 130
2. Szczególne wymagania warunkujące utworzenie stowarzyszenia , str. 131
2.1. Aprobata , str. 131
2.2. Uchwała określonej władzy religijnej o utworzeniu , str. 132
2.3. Uzgodnienie zakresu działalności , str. 133
2.4. Zezwolenie , str. 133

Rozdział VI
Postępowanie rejestrowe i ewidencyjne , str. 135
1. Pojęcie, funkcje, jawność Rejestru , str. 135
2. Źródła prawa , str. 137
3. Organizacja i zakres Rejestru , str. 137
4. Podmioty postępowania rejestrowego , str. 140
4.1. Sąd rejestrowy , str. 140
4.2. Referendarz sądowy , str. 141
4.3. Wnioskodawcy i uczestnicy , str. 141
4.4. Prokurator. Rzecznik Praw Obywatelskich , str. 143
5. Wszczęcie postępowania , str. 144
5.1. Uwagi ogólne , str. 144
5.2. Wniosek o wpis , str. 144
6. Wstępne czynności sądu rejestrowego, badanie formalne wniosku , str. 150
7. Badanie materialne zgłoszenia , str. 152
8. Orzeczenia sądu rejestrowego , str. 155
8.1. Uwagi ogólne , str. 155
8.2. Podstawa faktyczna postanowienia zarządzającego dokonanie wpisu , str. 155
8.3. Treść postanowienia , str. 156
8.4. Koszty postępowania rejestrowego , str. 156
8.5. Sprostowanie postanowienia , str. 157
8.6. Uzasadnianie i doręczanie postanowień , str. 157
8.7. Prawomocność, skuteczność i wykonalność postanowień , str. 158
9. Środki odwoławcze w postępowaniu rejestrowym , str. 158
9.1. Skarga na orzeczenie referendarza sądowego , str. 158
9.2. Apelacja , str. 159
9.3. Zażalenie , str. 159
9.4. Skarga kasacyjna , str. 160
9.5. Wznowienie postępowania , str. 160
9.6. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia , str. 161
10. Wpis do rejestru stowarzyszeń , str. 161
10.1. Uwagi ogólne , str. 161
10.2. Prostowanie wadliwych wpisów , str. 162
10.3. Klasyfikacja wpisów do Rejestru , str. 162
11. Skutki wpisu do Rejestru , str. 163
11.1. Uwagi ogólne , str. 163
11.2. Zasada jawności materialnej , str. 164
11.3. Zasada wpisu , str. 165
11.4. Zasada zupełności , str. 165
11.5. Zasada prawdziwości (wiarygodności) , str. 166
11.6. Zasada jawności formalnej , str. 166
12. Rejestracja stowarzyszenia &ndash, organizacji pożytku publicznego , str. 166
13. Wpis do ewidencji prowadzonej przez starostów , str. 171

Rozdział VII
Statut , str. 175
1. Charakter prawny , str. 175
1.1. Uwagi ogólne , str. 175
1.2. Akt normatywny prawa przedmiotowego , str. 177
1.3. Pozaprawny akt normatywny organizacji społecznej , str. 177
1.4. Koncepcja cywilistyczna , str. 178
1.5. Interpretacja postanowień statutu , str. 184
2. Treść statutu , str. 185
2.1. Uwagi ogólne , str. 185
2.2. Nazwa stowarzyszenia , str. 186
2.3. Teren działania , str. 194
2.4. Siedziba stowarzyszenia , str. 194
2.5. Cele i sposoby ich realizacji , str. 195
2.6. Członkostwo , str. 195
2.7. Organy (władze) stowarzyszenia , str. 195
2.8. Środki finansowe, składki członkowskie , str. 196
2.9. Zmiana statutu , str. 196
2.10. Rozwiązanie stowarzyszenia , str. 196
2.11. Terenowe jednostki organizacyjne (oddziały) , str. 196
2.11.1. Terenowe jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej , str. 197
2.11.2. Terenowe jednostki organizacyjne mające osobowość prawną , str. 198
2.11.3. Sytuacja prawna oddziału po uzyskaniu osobowości prawnej , str. 201
2.11.4. Utrata osobowości prawnej przez oddział , str. 203
2.12. Fakultatywne postanowienia statutu , str. 204
3. Uchwalenie statutu , str. 205
4. Zmiana statutu , str. 206
5. Statut a inne akty wewnętrzne stowarzyszenia , str. 214

Rozdział VIII
Władze stowarzyszenia , str. 217
1. Rodzaje organów (władz) , str. 217
2. Walne zebranie członków (zebranie delegatów) , str. 219
3. Zarząd , str. 222
4. Organ kontroli wewnętrznej , str. 237
5. Sąd koleżeński, sąd polubowny , str. 238
6. Charakter prawny uchwał organów , str. 239
7. Brak organów. Kuratela , str. 240

Rozdział IX
Członkostwo , str. 243
1. Osoby fizyczne , str. 243
2. Osoby prawne , str. 250
3. Jednostki organizacyjne określone w art. 331 k.c. , str. 253
4. Rodzaje członków , str. 254
5. Charakter prawny stosunku członkostwa , str. 255
5.1. Uwagi ogólne , str. 255
5.2. Administracyjnoprawny charakter stosunku wewnątrzorganizacyjnego , str. 255
5.3. Organizacyjny charakter stosunku wewnątrzorganizacyjnego , str. 255
5.4. Cywilnoprawny charakter stosunku wewnątrzorganizacyjnego , str. 256
5.5. Stanowisko orzecznictwa , str. 258
5.6. Podsumowanie , str. 271
6. Powstanie stosunku członkostwa , str. 275
7. Zawieszenie członkostwa , str. 276
8. Ustanie stosunku członkostwa , str. 276
8.1. Ustąpienie , str. 276
8.2. Usunięcie , str. 277
8.3. Śmierć , str. 277
8.4. Ubezwłasnowolnienie , str. 278
8.5. Utrata osobowości prawnej przez członka , str. 278
8.6. Rozwiązanie stowarzyszenia , str. 278
8.7. Inne przypadki , str. 278
9. Prawa i obowiązki członka , str. 279
9.1. Prawa członka , str. 279
9.2. Obowiązki członka , str. 280
10. Ochrona praw członka , str. 282
11. Stosunki między członkiem a stowarzyszeniem niełączące się z członkostwem , str. 287
11.1. Uwagi ogólne , str. 287
11.2. Zatrudnienie członków stowarzyszenia , str. 288

Rozdział X
Majątek stowarzyszenia , str. 289
1. Pojęcie majątku , str. 289
2. Źródła powstania majątku , str. 289
2.1. Składki członkowskie , str. 290
2.2. Praca społeczna członków , str. 290
2.3. Darowizny, spadki, zapisy , str. 290
2.4. Dochody z majątku stowarzyszenia , str. 292
2.5. Ofiarność publiczna , str. 292
2.6. Dotacje , str. 292
2.7. Działalność zarobkowa. Działalność gospodarcza stowarzyszeń , str. 294
2.8. Inne źródła , str. 299

Rozdział XI
Nadzór nad stowarzyszeniami , str. 301
1. Pojęcie. Nadzór a kontrola , str. 301
2. Organy nadzorujące , str. 301
3. Sąd , str. 303
4. Środki nadzoru , str. 304
4.1. Uwagi ogólne , str. 304
4.2. Środki stosowane przez organy nadzoru , str. 305
4.3. Środki stosowane przez sąd , str. 309
5. Odpowiednie stosowanie przepisów , str. 316
6. Nadzór nad stowarzyszeniem &ndash, organizacją pożytku publicznego , str. 316

Rozdział XII
Ustanie stowarzyszenia , str. 317
1. Uwagi ogólne , str. 317
2. Rozwiązanie stowarzyszenia , str. 317
3. Likwidacja stowarzyszenia , str. 320
3.1. Uwagi ogólne , str. 320
3.2. Likwidator , str. 321
3.3. Przebieg likwidacji , str. 323
3.4. Odpowiednie stosowanie przepisów , str. 325
4. Upadłość stowarzyszenia , str. 325
5. Przeznaczenie majątku , str. 326
6. Łączenie się i podział stowarzyszeń , str. 327

Rozdział XIII
Stowarzyszenie zwykłe , str. 329
1. Pojęcie stowarzyszenia zwykłego , str. 329
2. Założyciele i członkowie , str. 332
3. Utworzenie stowarzyszenia zwykłego , str. 333
4. Regulamin działalności , str. 336
4.1. Uwagi ogólne , str. 336
4.2. Nazwa , str. 337
4.3. Cel , str. 338
4.4. Teren działania , str. 339
4.5. Środki działania , str. 339
4.6. Siedziba , str. 339
4.7. Przedstawiciel reprezentujący stowarzyszenie , str. 339
4.8. Zarząd , str. 340
4.9. Zasady dokonywania zmian regulaminu działalności , str. 342
4.10. Sposób nabycia i utraty członkostwa , str. 342
4.11. Sposób rozwiązania stowarzyszenia zwykłego , str. 342
4.12. Fakultatywne postanowienia regulaminu , str. 342
5. Władze stowarzyszenia zwykłego , str. 343
6. Członkostwo w stowarzyszeniu zwykłym , str. 343
7. Nadzór nad stowarzyszeniami zwykłymi , str. 347
8. Majątek stowarzyszenia &ndash, majątek członków , str. 347
9. Ustanie stowarzyszenia , str. 350

Rozdział XIV
Sytuacja prawna stowarzyszeń utworzonych na podstawie Prawa o stowarzyszeniach z 1932 r. , str. 351
1. Sytuacja istniejących stowarzyszeń po wejściu w życie Prawa o stowarzyszeniach , str. 351
2. Restytucja rozwiązanych stowarzyszeń , str. 351
3. Sytuacja stowarzyszeń nierozwiązanych i nieprowadzących działalności , str. 356

Część druga
Fundacje w prawie polskim

Rozdział XV
Fundacje na ziemiach polskich przed 1984 r. , str. 359
1. Początki fundacji , str. 359
2. Ustawodawstwa państw zaborczych , str. 361
2.1. Zabór austriacki , str. 361
2.2. Zabór pruski , str. 361
2.3. Zabór rosyjski , str. 362
3. Dwudziestolecie międzywojenne , str. 363
4. Okres drugiej wojny światowej , str. 366
5. Lata 1945&ndash,1984 , str. 368

Rozdział XVI
Źródła prawa. Zakres ustawy o fundacjach , str. 373
1. Źródła prawa , str. 373
2. Zakres przedmiotowy , str. 376
3. Zakres podmiotowy , str. 376

Rozdział XVII
Pojęcie fundacji , str. 379
1. Uwagi ogólne , str. 379
2. Fundacje a inne jednostki organizacyjne , str. 383
2.1. Fundusze , str. 383
2.2. Fundusze składkowe , str. 384
2.3. Organizacje społeczne &ndash, organizacje pozarządowe , str. 384
2.4. Stowarzyszenia , str. 388
3. Rodzaje fundacji , str. 388

Rozdział XVIII
Ustanowienie fundacji , str. 399
1. Wolność tworzenia fundacji , str. 399
2. Fundatorzy , str. 401
2.1. Osoby fizyczne , str. 402
2.2. Osoby prawne , str. 404
3. Akt fundacyjny , str. 408
3.1. Pojęcie. Charakter prawny. Akt fundacyjny a statut , str. 408
3.2. Sposób dokonania aktu fundacyjnego , str. 411
3.2.1. Czynność inter vivos , str. 411
3.2.2. Czynność mortis causa , str. 412
3.3. Treść , str. 413
3.3.1. Cel fundacji , str. 414
3.3.2. Majątek przeznaczony na realizację celu fundacji , str. 423

Rozdział XIX
Statut , str. 429
1. Charakter prawny , str. 429
2. Ustalenie statutu , str. 431
3. Treść statutu , str. 432
3.1. Nazwa , str. 433
3.2. Siedziba , str. 435
3.3. Majątek , str. 435
3.4. Cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji , str. 436
3.5. Organy , str. 436
3.5.1. Uwagi ogólne , str. 436
3.5.2. Zarząd , str. 437
3.5.3. Inne organy ,, str. ,450
3.6. Prowadzenie przez fundację działalności gospodarczej , str. 451
3.7. Dopuszczalność i warunki połączenia fundacji z inną fundacją , str. 455
4. Zmiana celu fundacji lub statutu , str. 456

Rozdział XX
Postępowanie rejestrowe , str. 461
1. Pojęcie, funkcje, jawność Rejestru , str. 461
2. Źródła prawa , str. 461
3. Organizacja i zakres Rejestru , str. 462
4. Podmioty postępowania rejestrowego , str. 463
4.1. Wnioskodawcy i uczestnicy , str. 463
5. Wszczęcie postępowania , str. 464
5.1. Uwagi ogólne , str. 464
5.2. Wniosek o wpis , str. 464
6. Wstępne czynności sądu rejestrowego, badanie formalne wniosku , str. 467
7. Badanie materialne zgłoszenia , str. 467
8. Orzeczenia sądu rejestrowego , str. 469
8.1. Podstawa faktyczna postanowienia zarządzającego dokonanie wpisu , str. 469
8.2. Postanowienie , str. 469
8.3. Koszty postępowania rejestrowego , str. 470
8.4. Obowiązek zawiadomienia organów nadzorujących , str. 470
9. Środki odwoławcze w postępowaniu rejestrowym , str. 470
10. Wpis do Rejestru , str. 471
10.1. Uwagi ogólne , str. 471
10.2. Prostowanie wadliwych wpisów , str. 471
10.3. Klasyfikacja wpisów do Rejestru , str. 471
11. Skutki wpisu do Rejestru , str. .... 471
12. Rejestracja fundacji &ndash, organizacji pożytku publicznego , str. .... 472

Rozdział XXI
Majątek fundacji , str. 475
1. Pojęcie majątku , str. 475
2. Źródła powstania majątku , str. 475
2.1. Uwagi ogólne , str. 475
2.2. Nabycie w drodze czynności prawnych , str. 476
2.3. Dotacje , str. 477
2.4. Dochody z własnej działalności. Działalność gospodarcza , str. 479
2.5. Ofiarność publiczna , str. 481

Rozdział XXII
Nadzór nad fundacjami , str. 483
1. Uwagi ogólne , str. 483
2. Organy nadzorujące , str. 483
2.1. Sąd , str. 485
2.2. Obowiązki sądu rejestrowego i fundacji , str. 486
3. Środki nadzoru , str. 488
4. Ograniczenia nadzoru , str. 491
5. Nadzór nad fundacją &ndash, organizacją pożytku publicznego , str. 492

Rozdział XXIII
Ustanie fundacji , str. 493
1. Likwidacja , str. 493
1.1. Uwagi ogólne , str. 493
1.2. Przeznaczenie majątku , str. 498
2. Ustanie na podstawie ustawy , str. 500
3. Upadłość fundacji , str. 500
4. Połączenie z inną fundacją , str. 501
5. Zawieszenie działalności , str. 501

Rozdział XXIV
Szczególne rodzaje fundacji, przedstawicielstwa fundacji zagranicznych , str. 503
1. Zakład Narodowy imienia Ossolińskich , str. 503
2. Centrum Badania Opinii Społecznej , str. 504
3. Zakłady Kórnickie , str. 506
4. Fundacja &bdquo,Polsko-Niemieckie Pojednanie&rdquo, , str. 507
5. Przedstawicielstwa fundacji zagranicznych , str. 510

Bibliografia , str. 515