ebook Stowarzyszenia katolickie w Krakowie w latach 1918-1939 Katarzyna Krzysztofek

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2014

Książka Katarzyny Krzysztofek stanowi cenne opracowanie historycznoprawne, ukazujące ważne i różnorodne w swych formach prawnych zjawisko aktywności społecznej stowarzyszeń katolickich działających w Krakowie w latach 1918–1939. Stowarzyszenia te, odpowiadając na zapotrzebowania społeczne, wypełniały wiele doniosłych i pilnych zadań, zwłaszcza w zakresie opieki i pomocy społecznej, aktywizacji zawodowej młodzieży, resocjalizacji, podnoszenia poziomu kultury i moralności publicznej. Działały one w różnych środowiskach, przede wszystkim pośród warstw ubogich, niosąc pomoc w znoszeniu trudów codziennego życia. Ich misja była żywym przykładem praktycznej realizacji przykazania miłości bliźniego.
Z recenzji prof. dr. hab. Wacława Uruszczaka

Spis treści ebooka Stowarzyszenia katolickie w Krakowie w latach 1918-1939

Wykaz skrótów 11

Wstęp 13

Rozdział 1. Tło historyczne 23
1.1. Kraków w latach 1918–1939 23
1.1.1. Wprowadzenie 23
1.1.2. Organizacja Urzędu Wojewódzkiego i Starostwa Grodzkiego Krakowskiego 28
1.1.3. Stosunki społeczno-gospodarcze 34
1.2. Diecezja/archidiecezja krakowska w latach 1918–1939 38

Rozdział 2. Państwowe i kościelne prawo stowarzyszania się 45
2.1. Ustawa o prawie stowarzyszenia się z dnia 15 listopada 1867 roku 45
2.2. Konstytucja z dnia 17 marca 1921 roku oraz Konstytucja z dnia 23 kwietnia 1935 roku 53
2.3. Polskie prawodawstwo stowarzyszeniowe w latach 1918–1939 56
2.3.1. Pierwsze regulacje prawa o stowarzyszeniach w wolnej Polsce 56
2.3.2. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 roku Prawo o stowarzyszeniach 59
2.3.2.1. Akty wykonawcze do rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Prawo o stowarzyszeniach z 1932 roku 73
2.4. Konkordat pomiędzy Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z dnia 10 lutego 1925 roku 78
2.5. Kodeks prawa kanonicznego z dnia 27 maja 1917 roku 81
2.6. Prawodawstwo państwowe i partykularne akty prawne Kościoła katolickiego o nadzorze i opiece społecznej 90
2.6.1. Prawodawstwo państwowe 90
2.6.2. Partykularne akty prawne Kościoła katolickiego o nadzorze i opiece społecznej 103

Rozdział 3. Stowarzyszenia świadczące pomoc zakładową 109
3.1. Wprowadzenie 109
3.2. Katolickie zakłady opiekuńcze powstające na podstawie fundacji 111
3.3. Stowarzyszenie „Opieka nad Dziewczętami” pod wezwaniem św. Józefa w Krakowie 125
3.4. Stowarzyszenie „Rodzina Sieroca” w Krakowie i Towarzystwo Opieki nad Opuszczonemi Niemowlętami imienia Dzieciątka Jezus w Krakowie 129
3.4.1. Podstawy prawne funkcjonowania 129
3.4.2. Działalność 133
3.5. Towarzystwo Ekspiacyjne Imienia Maryi w Krakowie 139
3.6. Towarzystwo Dobroczynności w Krakowie 142
3.6.1. Wprowadzenie 142
3.6.2. Podstawy prawne funkcjonowania 143
3.6.3. Działalność 160
3.7. Geneza i zadania Związku Stowarzyszeń i Zakładów Dobroczynnych, Wychowawczych i Opiekuńczych Archidiecezji Krakowskiej „Caritas” 165

Rozdział 4. Stowarzyszenia świadczące pomoc pozazakładową 171
4.1. Wprowadzenie 171
4.2. Związek Komitetów Parafialnych Opieki nad Ubogimi w Krakowie 171
4.3. Stowarzyszenie Pań Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo w Krakowie 181
4.3.1. Historia i ogólne ramy organizacyjne 181
4.3.2. Podstawy prawne funkcjonowania 184
4.3.3. Działalność 188
4.4. Towarzystwo św. Wincentego à Paulo w Krakowie 196
4.4.1. Historia i ogólne ramy organizacyjne 196
4.4.2. Podstawy prawne funkcjonowania 201
4.4.3. Działalność 205
4.5. Arcybractwo Miłosierdzia i Banku Pobożnego w Krakowie 207
4.5.1. Zarys historii 207
4.5.2. Podstawy prawne funkcjonowania 212
4.5.3. Działalność 221
4.6. Katolicki Związek Polek w Krakowie 225
4.6.1. Podstawy prawne funkcjonowania 225
4.6.2. Działalność 233

Rozdział 5. Katolickie Stowarzyszenia Młodzieży, Kobiet i Mężów archidiecezji krakowskiej. Akcja Katolicka 245
5.1. Wprowadzenie 245
5.2. Kilka uwag o Akcji Katolickiej 246
5.3. Podstawy prawne funkcjonowania Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej (Męskiej), Żeńskiej, Kobiet i Mężów archidiecezji krakowskiej 249
5.4. Działalność Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej archidiecezji krakowskiej 269
5.5. Działalność Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej archidiecezji krakowskiej 280
5.6. Katolickie Stowarzyszenie Mężów i Katolickie Stowarzyszenie Kobiet archidiecezji krakowskiej 283

Rozdział 6. Stowarzyszenia robotnicze 287
6.1. Wprowadzenie 287
6.2. Polskie Stowarzyszenie Robotników Katolickich w Krakowie i Polskie Stowarzyszenie Katolickich Pracownic w Krakowie 289
6.3. Stowarzyszenie Katolickie pod wezwaniem św. Józefa „Przyjaźń Krakowska” w Krakowie 294
6.4. Stowarzyszenie Katolickich Mistrzów Rzemieślników „Głowica” pod wezwaniem św. Antoniego w Krakowie 306
6.5. Krakowskie stowarzyszenia katolickie grupujące uczniów rękodzielniczych i czeladników 310
6.5.1. Wprowadzenie 310
6.5.2. Trzeci Polski Związek Katolickich Uczniów Rękodzielniczych pod wezwaniem św. Kazimierza w Krakowie 312
6.6. Stowarzyszenia katolickie przedstawicieli poszczególnych zawodów 319
6.6.1. Ogólny zarys działalności katolickich stowarzyszeń przedstawicieli poszczególnych zawodów 319
6.6.2. Katolickie Stowarzyszenie Pracownic Konfekcji Damskiej pod wezwaniem św. Antoniego w Krakowie 322

Zakończenie 329
Summary 341
Wykaz źródeł 347
Wykaz literatury 357
Indeks 367