ebook Strategie translatorskie w przekładzie terminologii z dziedziny zarządzania Aleksandra Radziszewska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2012

Książka stanowi kompleksowe studium lingwistyczne i translatologiczne poświęcone przekładowi terminologii specjalistycznej z dziedziny zarządzania. Zawiera lingwistyczny opis niemieckojęzycznej terminologii biznesowej oraz analizę stosowanych w jej przekładzie strategii translatorskich. Jest to jedno z nielicznych opracowań tego typu. Autorka, która jest doktorem nauk ekonomicznych oraz doktorem nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, ukazuje różne perspektywy interlingwalnej komunikacji w biznesie. Istotną dla praktyki translatorskiej częścią monografii jest glosariusz systematyzujący niemieckojęzyczne terminy specjalistyczne z dziedziny zarządzania oraz ich ekwiwalenty przekładowe. Zarówno opis językoznawczy terminologii, jak i analiza strategii jej przekładu prowadzone są na wielu płaszczyznach: leksykalnej, składniowej, semantycznej oraz pragmalingwistycznej. Akrybia analizy lingwistycznej i translatologicznej przejawia się w licznych egzemplifikacjach, ilustrujących omawiane zjawiska językowe.

W piśmiennictwie przekładoznawczym nie ma opracowań, które tak gruntownie i całościowo omawiałyby zagadnienia związane z terminologią specjalistyczną z dziedziny zarządzania oraz strategiami jej przekładu. Jest to temat szczególnie istotny, gdyż tłumaczenie specjalistyczne wymaga nie tylko odpowiednich umiejętności językowych, lecz także kompetencji pozalingwistycznych i wiedzy specjalistycznej. Autorka swobodnie porusza się w problematyce teorii przekładu i wykazuje dużą wiedzę z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem i ekonomii, dzięki czemu udało się zaadaptować opisane w literaturze przekładoznawczej strategie translatorskie i odnieść je do przekładu specjalistycznej terminologii biznesowej.

Książka przyczynia się do wypełnienia luki w obecnym stanie wiedzy przekładoznawczej i stanowi istotny wkład w badania nad przekładem, zwłaszcza przekładem specjalistycznym.

Z recenzji prof. zw. drą hab. Juliana Maliszewskiego

Spis treści ebooka Strategie translatorskie w przekładzie terminologii z dziedziny zarządzania

Wstęp 7

1. Przekład specjalistyczny jako przedmiot współczesnych badań translatorycznych 17

1.1. Tłumaczenie dosłowne i funkcjonalne w przekładzie specjalistycznym 17
1.2. Współczesne poglądy na ekwiwalencję w przekładzie specjalistycznym 24
1.3. Krytyka przekładu tekstów specjalistycznych 43

2. Lingwistyczne i terminologiczne aspekty przekładu terminów specjalistycznych z dziedziny zarządzania 49

2.1. Współczesne znaczenie języków specjalistycznych 49
2.2. Zróżnicowanie terminologii w tekstach specjalistycznych 55
2.3. Analiza semantyczno-leksykalna terminologii języka biznesu 59
2.3.1. Skrótowce 59
2.3.2. Specjalistyczne grupy wyrazowe 61
2.3.3. Terminologizacja – specjalistyczne użycie słowa potocznego 63
2.3.3.1. Metaforyka 64
2.3.3.2. Metonimia 67
2.3.3.3. Opisowa terminologizacja 68
2.4. Zapożyczenia obcojęzyczne w terminologii ekonomicznej 70

3. Pragmatyka leksykalna terminologii z dziedziny zarządzania i jej wpływ na wybór strategii translatorskiej 83

3.1. Pragmatyczne aspekty przekładu ekonomicznego 83
3.2. Tłumaczenie terminologii z zakresu zarządzania przedsiębiorstwem 87
3.3. Przekład terminologii marketingowej 97
3.4. Tłumaczenie terminów związanych z zarządzaniem międzynarodowym 107
3.5. Przekład terminologii prawno-fi nansowej 117
3.6. Pragmatyczne determinanty wyboru strategii translatorskiej w przekładzie ekonomicznym 129

4. Strategie przekładu terminów specjalistycznych z dziedziny zarządzania z języka niemieckiego na język polski 135

4.1. Strategie translatorskie w przekładzie terminów specjalistycznych z dziedziny zarządzania – próba klasyfikacji 135
4.2. Tłumaczenie przez odpowiedniki 138
4.2.1. Zapożyczenie 138
4.2.2. Kalka jako technika przekładowa 142
4.2.3. Substytucja przez uznany odpowiednik 145
4.3. Tłumaczenie przez ekwiwalenty 151
4.3.1. Rodzaje ekwiwalencji w przekładzie ekonomicznym 151
4.3.2. Przekształcenie semantyczno-syntaktyczne terminu specjalistycznego 156
4.3.3. Ekwiwalent funkcjonalny 159
4.3.4. Ekwiwalent opisowy 162
4.3.5. Nieprzekładalność terminów specjalistycznych 163
4.4. Próba pragmatycznej oceny strategii translatorskich w tłumaczeniu terminologii specjalistycznej z dziedziny zarządzania 171

Podsumowanie 175
Bibliografia 179
Glosariusz 187