ebook Studia Etnologiczne i Antropologiczne 2016. T. 16

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2016

Za każdym razem, kiedy żegnamy się z jakimś paradygmatem, obszarem badawczym, warunkiem praktykowania antropologii czy w ogóle z historią, szybko okazuje się, że wraca to w innej, nowej formie i niekoniecznie jako farsa, jak powiedziałby klasyk myśli społecznej. Wraz z osławionym „końcem historii” Francisa Fukuyamy mieliśmy oto przejść do pozbawionego społecznych tarć społeczeństwa liberalnego, kształtowanego przez odniesienie do indywiduum, jako punktu wyjścia polityki i społecznego zarządzania. Choć polityka i ekonomia nadal są oparte na tym indywidualistycznym paradygmacie, to można dostrzec symptomy próby budowania wspólnotowości na nowo. Próby te dodatkowo są wzmacniane przez permanentny już kryzys finansowy, który rozpoczął się w 2008 roku, czy trzaskający w szwach uniwersalizm europejski. Tutaj z punktu widzenia antropologa pojawia się pierwsza kwestia, a mianowicie: jak powiązać te globalne procesy z lokalnymi formami wytwarzania tożsamości czy wspólnotowości? Trudno doszukiwać się bezpośredniego oddziaływania transakcji finansowych dokonywanych tysiące kilometrów od Polski na swoistą wspólnotowość użytkowników ogródków działkowych i walki o ich utrzymanie. To, co łączy oba procesy, to wpisanie w globalne przemiany wzajemnego splotu ekonomii, kultury i ideologii, dla których punktem odniesienia jest „rentowność”. Pojawia się tutaj oczywiście problem zaangażowania antropologa w badania, a jest to problem nie tyle etyki badawczej, ile etyki badających, a więc tego, jaki zbiór wartości będą oni podzielać. Tak zwany zwrot zaangażowany w antropologii i badaniach etnograficznych został już w Polsce zasygnalizowany i coraz częściej traktuje się go jako podstawowy paradygmat. W niniejszej publikacji proponujemy przyjrzeć się tej zmianie między innymi od strony próby zaprzęgnięcia do badań etnograficznych praktyk artystycznych oraz animacyjnych. Takie analizy, uzupełnione o przegląd teorii dotyczących metodyki tego typu badań, stanowią próbę rozpoznania „stopnia zero” praktykowania antropologii.

\"Od Redakcji\" (fragment)

Spis treści ebooka Studia Etnologiczne i Antropologiczne 2016. T. 16

Spis rzeczy

Od Redakcji (Michał Rauszer, Grzegorz Studnicki) / 9

ARTYKUŁY

Folklor: praktyki wytwarzania i nośniki wspólnoty
Joseph Grim Feinberg: Kto się boi wielkiego, złego folku? / 15
Santana Murawska: Paranoja a technologia. O teorii spiskowej w kontekście technofobii i postępu technologicznego / 33
Elżbieta Durys: Układy, znajomości, „haki”. Paranoja spiskowa w polskim kinie współczesnym / 44
Katarzyna Szkaradnik: Sporny charakter Zaolzia w świetle Dziennika Józefa Pilcha oraz innych wybranych narracji autobiograficznych / 55
Karel Altman: „Politika 4. cenové skupiny“. K problematice současných politických klišé a stereotypů / 70

Antropologia w praktyce – praktyki antropologii
Mateusz Sikora: W kierunku praktycznego wymiaru antropologii / 85
Anna Szczeblewska: Działka i kooperatywa. Dwie przestrzenie oporu / 101
Michał Żerkowski: Zagłada „Domu Wasiaków”. Praktyka teorii etnopsychoanalitycznej / 135
Maja Dobiasz-Krysiak: Jak projektować etnoanimacyjne badania w działaniu. Dobra praktyka i suwak animacyjny / 160
Ewa Rossal: Etnografia twórcza. O budowaniu warsztatu metodologicznego łączącego badania etnograficzne z praktykami ze sztuki współczesnej / 172
Marta Kowalska: Festiwal a miasto. Przykład Edynburga / 188
Manuela Marsal Cabitango, Victoria Kamasa: Kuduro – taniec młodego pokolenia Angoli. Charakterystyka zjawiska / 201
Anna Drożdż: Poza marginesem. Pamięć i reprezentacje przeszłości w materiałach źródłowych Polskiego atlasu etnograficznego / 215
Karolina Kania: Działalność turystyczna w czasach kolonialnych i postkolonialnych w Nowej Kaledonii. Tradycyjne wartości wobec rozwoju turystyki / 238

SPRAWOZDANIA I RECENZJE

Odczytywanie miasta. Notatki i wspomnienia z konferencji (Grzegorz Błahut) / 257
Sprawozdanie z działalności Oddziału Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Cieszynie za lata 2010–2016 (Edyta Diakowska-Kohut) / 260
Recenzja: Časové a prostorové souvislosti tradiční lidové kultury na Moravě (Czasowe i przestrzenne uwarunkowania tradycyjnej kultury ludowej na Morawach). Red. Roman Doušek, Daniel Drapala (Anna Drożdż) / 263
Recenzja: Léčení a léčitelství v lidové tradici (Leczenie i uzdrowicielstwo w tradycji ludowej). Red. Petr Číhal (Grzegorz Studnicki) / 267

Noty o autorach / 271
Informacje dla autorów / 277