ebook Wstrząsy Bernard Stiegler

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2017

Jeśli wierzyć Stieglerowi, a po lekturze tej książki nie sposób postąpić inaczej, cyfryzacja prowadzi do radykalnego przewrotu w polu wytwarzania, przekazywania i odbioru wiedzy, a jej nieredukowalnie farmakologiczny charakter stanowi główną stawkę polityczną naszych czasów. Wstrząsy. Głupota i wiedza w XXI wieku to pierwsza przetłumaczona na język polski książka francuskiego filozofa, która jest doniosłą próbą filozoficznej krytyki ekonomii politycznej w warunkach świata zaawansowanych technologii i w obliczu panowania bezmyślności na skalę planetarną. To swoista „mapa drogowa”, która precyzyjnie kreśli scenariusz pokojowej walki z głupotą prowadzonej za pomocą narzędzi cyfrowych oraz przy wykorzystaniu na nowo odczytanej francuskiej i niemieckiej filozofii.
Wiodącą rolę w tej walce odgrywa uniwersytet, który musi jednakowoż na nowo się określić względem techne, a także tego, co do uniwersytetu nie przynależy. Ów uniwersytet nie jest, jak u Derridy, uniwersytetem bezwarunkowym, lecz uniwersytetem uwarunkowanym, co oznacza, że musi on nie tylko rozpoznać głupotę jako coś, co mu nieustannie zagraża z zewnątrz, lecz przede wszystkim uznać swoją własną głupotę jako warunek wszelkiej wiedzy. „Jeżeli filozofia zawsze przychodzi za późno, to mimo tego nigdy nie jest za późno” – czytamy we Wstrząsach. Doprawdy trudno wyobrazić sobie lepszy moment na uważną lekturę tej książki.
Stiegler przywraca wiarę w czasach upowszechnionej dyskredytacji wiedzy wywołanej przez nieszczęsny splot konserwatywnej rewolucji, rujnującej wszelką ekonomię finansjeryzacji i popędowego konsumpcjonizmu, które doprowadziły do utraty wszelkiego kredytu zaufania. Pokazuje alternatywę tym, którzy twierdzą, że jej nie ma, a także tym, którzy wiedzą, że jest, ale nie potrafią powiedzieć na czym miałaby ona polegać.

Spis treści ebooka Wstrząsy

Wprowadzenie 13
1. Suwerenność a uległość 13
2. Rozum w stanie wojny z rozumem 18
3. Wstrząsy, terapie, farmakologia 23
4. Obowiązki 32

CZĘŚĆ PIERWSZA FARMAKOLOGIA GŁUPOTY. WPROWADZENIE DO EPOKI POSTSTRUKTURALISTYCZNEJ 47

Rozdział I. Nierozum 49
5. „Ludzkość zalał nagły potok zdarzeń”. Nierozum i regres 49
6. Ponowne i nieustanne przechodzenie w akt. Nierozum, nieodpowiedzialność, nikczemność 52
7. Rozum i odpowiedzialność. Kim jest człowiek uniwersytetu? 58
8. Impas – zdyskredytowana wiedza, zdyskwalifi kowana szkoła 62
9. Wiedza, pokolenia, marketing 68
10. „Wysokie napięcie”, do którego lepiej „się nie zbliżać”, Madame La Marquise 72
11. Konfl ikty międzypokoleniowe, infantylizacja rodziców i technologie 77
12. Wiedza a „kreatywna destrukcja” 82
13. Idiotyzm, bezmyślność, głupota 89
14. „Pokolenie zdeklasowane” zwraca się do „pokolenia lirycznego” 96
15. Od doktryny Szoku i przerażenia do chronicznego wstrząsu w światowej wojnie ekonomicznej 104

Rozdział II. Robienie i mówienie głupstw w dwudziestym pierwszym wieku 115
16. „Czy wiemy jednak, kim jesteśmy my sami […]?” 116
17. Sprostytuowanie teorii, urzeczowienie i proletaryzacja 119
18. Epimeteusz i Syzyf – „najmądrzejszy i najbardziej przezorny ze śmiertelnych” 126
19. Derrida udaje głupka – a Deleuze niezupełnie jest Derridą 132
20. Powtórzenie jako indywiduacja 139
21. Nieokreślone i określoność – Wędrowiec i jego cień w indywiduacji psychospołecznej 144
22. Różnia i powtórzenie 150
23. Problematyzacja tego, co żywe 153
24. Trzy typy deindywiduacji psychicznej 159

Rozdział III. Różnia i powtórzenie. Pomyśleć różnię jako indywiduację 165
25. Przyszłość indywiduacji a kwestia powtórzenia 165
26. Indywiduacja a regresja 171
27. Farmakologia powtórzenia jako farmakologia nieświadomości 176
28. Strefy cienia. Aufklärung po odkryciu nieświadomości 185
29. Arsenał farmakologiczny poza rozumem 192
30. Decyzje, cięcia, zniechęcenie 200
31. Alternatywy, wyobraźnia, inwencja 205
32. Maski rozumu a odpowiedzialność uniwersytetu 212

Rozdział IV. Poróżnienie poniewczasie 221
33. Milczenie, język, technologia, zaświadczanie 221
34. Systemiczność i obowiązki 228
35. Technologie odpowiedzialności i obowiązki względem technologii 239
36. Anamneza jako naznaczenie wsteczne 245
37. Inwencja a opór. Rozpuszczanie odpowiedzialności 251
38. Od dialektyki do poststrukturalizmu i dalej.Powtórne odczytanie 260

Rozdział V. Czytanie i powtórne odczytanie Hegla po poststrukturalizmie 267
39. Cztery powody, aby dialektykę heglowską wziąć na poważnie 267
40. Hegel co do litery 274
41. Duch jako uzewnętrznianie 279
42. Powtórne odczytanie 1. Fenomenologia ducha 283
43. Powtórne odczytanie 2. Duch obiektywny a to, co u Hegla niepomyślane 293

Rozdział VI. Powtórne odczytanie Grundrisse (poza dwa nieporozumienia marksistowskie i poststrukturalistyczne) 305
44. Powtórne odczytanie 3. Panowanie i poddaństwo: o „dyktaturze proletariatu” 307
45. Powtórne odczytanie 4. Grundrisse 324
46. Alternatywy, reformy i rewolucje 337
47. Schyłek postępowości, podwójna fi kcja klasy „robotniczej” i klas „średnich” oraz powtórny podbój wiedzy 348
48. Wierzytelności i wiarołomstwo, kredyty i utrata kredytu zaufania 354

CZĘŚĆ DRUGA UNIWERSYTET UWARUNKOWANY 369

Rozdział VII. Nowe obowiązki uniwersytetu w światowej wojnie ekonomicznej 371
49. Formowanie i deformowanie rozumu 371
50. Uwaga i myśl. Wojna przeciw szkole a zadanie uniwersytetu 374
51. Zbawienie i farmakologia pokoleń. O dekadencji 377
52. Retencje i uwarunkowania uniwersytetu 379
53. Warunek farmakologicznej możliwości i rozumowania apodyktycznego 382
54. Współczesna rewolucja analogowych i cyfrowych retencji powtórnych 386
55. Nauczyć się żyć i nauczać w uzewnętrznieniu technicznym 389
56. Umiejętności i deindywiduacje: los farmakologiczny 394
57. Prawda jako kryterium indywiduacji społecznej 397
58. Farmakologia idei 401
59. Organologia wiedzy 404
60. Fenomenotechniki racjonalizacji 407
61. Krańcowe odczarowanie, antywiedza i spokój ducha 410
62. Neoliberalny dżihad a farmakologia pozytywna 413
63. Siedem propozycji dla międzypokoleniowości 417

Rozdział VIII. Internacja a internauka 421
64. Szybkość a myśl 421
65. Racjonalizacja niemocy a czas farmakologii pozytywnej 430
66. Światowy kryzys a internacja 434
67. Internacja przeciw deindywiduacji 442
68. Internacja i internauka 452
69. „Kreatywna destrukcja”, sprawczość i deindywiduacja. O celowości innowacji 458
70. Czas wiedzy a czas pokoleń 465
71. Pragnienia wiedzy a wyzwania władzy 467
72. Przekwalifi kowanie towarzystw naukowych a nowy podział pracy intelektualnej 471
73. Autonomia a heteronomia uniwersytetu: warunek bezwarunkowości 477
74. Przemysłowe uwarunkowanie uniwersytetu 481
75. Wiedza a ekspertyza: upowszechniona proletaryzacja wprowadzona przez „elity”, które same są sproletaryzowane 484
76. Dekonstrukcja według ars inveniendi 488

Rozdział IX. Internauka, intergeneracja a autonomia uniwersytetów 493
77. Badania współtwórcze poza wnętrzem i zewnętrzem uniwersytetu 493
78. Życie ducha jako nowa umowa międzypokoleniowa 502
79. Umieć postępować z farmakonem między pokoleniami i wiedzieć, jak to robić 505
80. Radosna wiedza – metadane i metajęzyki 508
81. Przemysły wydawnicze oczytanego społeczeństwa 512
82. Szkoła, nacja, internacja 523
83. Tak dla europejskiej szkoły w internacji. Nie dla dekadencji Europy 529
84. Wiedza i odrodzenie w nauczaniu współtwórczym 536

Posłowie. Apteka Stieglera. Technicznie, a więc farmakologicznie rzecz ujmując 539
Indeks osób 560