ebook Wszędzie i zawsze… Żydzi Obraz społeczności żydowskiej w prasie i publicystyce obozu narodowego w Polsce w latach 1930-1939 Bohdan Głębocki

Wydawca: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania: 2023

W okresie międzywojennym Żydzi stanowili drugą pod względem liczebności mniejszość narodową w Rzeczypospolitej. Mniejszość żydowska nie miała charakteru terytorialnego, jej przedstawicieli można było spotkać na terenie całego państwa, choć oczywiście ich rozmieszczenie nie było równomierne.

Tak zwana kwestia żydowska stanowiła jedno z istotniejszych zagadnień w ówczesnej Polsce, dotykających wszystkich sfer życia. Z pewnością była zagadnieniem pierwszoplanowym dla zwolenników szeroko rozumianego obozu narodowego. Rzecz jasna tematyka żydowska zajmowała również poczesne miejsce w ówczesnej prasie i publicystyce narodowej – nieprzypadkowo mówi się o żydocentryzmie przekazu narodowców. Liczba publikacji dotyczących społeczności żydowskiej gwałtownie wzrosła po 1931 roku i utrzymała się na wysokim poziomie do schyłku roku 1938. Pole badawcze jest zatem niezwykle szerokie, także z powodu podziału obozu narodowego w latach 30. na liczne grupy, nierzadko nastawione do siebie nieprzychylnie. Opinie – brzmiące dla współczesnego czytelnika często dość egzotycznie – wyrażane na łamach prasy i w publicystyce, dotyczące tak licznej społeczności żydowskiej w ostatnim okresie jej istnienia w warunkach polskiej niepodległości pozwalają lepiej zrozumieć skomplikowane relacje polsko-żydowskie oraz wielonarodowe społeczeństwo, którego już nie ma.

Spis treści ebooka Wszędzie i zawsze… Żydzi

Wykaz skrótów 7

Wstęp 9

1. „Żydoznawstwo” 29
1.1. Żydzi w dziejach powszechnych 31
1.2. Żydzi w dziejach Polski 45
1.3. Żydzi w ujęciu socjologicznym i etnograficznym 79
1.4. Stereotyp Żyda 102

2. Żydzi w życiu politycznym i społecznym 135
2.1. Komunizm 136
2.2. Syjonizm 148
2.3. Międzynarodowy kontekst kwestii żydowskiej 161
2.4. Związki z masonerią 189
2.5. Relacje Żydów z polskimi stronnictwami politycznymi 198
2.5.1. Sanacja 198
2.5.2. Polska Partia Socjalistyczna 207
2.5.3. Obóz narodowy 212
2.5.4. Pozostałe ugrupowania na polskiej scenie politycznej 217
2.6. Stosunek Żydów do Kościoła katolickiego 219
2.7. Żydzi a zagadnienia obronności państwa 230
2.8. Żydzi w dyplomacji, administracji państwowej i samorządowej 243
2.9. Zagadnienie asymilacji Żydów 252
2.10. Relacje Żydów z państwem polskim i Polakami 259

3. Żydzi w życiu gospodarczym 281
3.1. Handel i usługi 293
3.2. Rzemiosło i przemysł 349
3.3. Rolnictwo 379
3.4. Bankowość i finanse 392
3.5. Wolne zawody 409

4. Żydzi w życiu kulturalnym 425
4.1. Prasa 425
4.2. Radio 437
4.3. Sztuka 444
4.3.1. Literatura 445
4.3.2. Teatr 460
4.3.3. Kino 467
4.3.4. Muzyka 475
4.3.5. Sztuki plastyczne 482
4.4. Szkolnictwo 487
4.4.1. Powszechne i średnie 487
4.4.2. Wyższe uczelnie 500
4.5. Sport i wypoczynek 507

Zakończenie 517

Bibliografia 523

Indeks osób 533

Everywhere and always... Jews. The image of the Jewish community in national camp press and journalism in Poland from 1930-1939 (Summary) 545