ebook Zaburzenia mowy we wczesnej fazie choroby Alzheimera Kamila Potocka-Pirosz

Wydawca: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Rok wydania: 2019

Opis zachowań językowych osób we wczesnej fazie choroby Alzheimera umożliwiający weryfikację hipotezy, że zaburzenia mowy w tej chorobie są patologicznym nasileniem zmian w mowie zdrowych osób w podeszłym wieku. W części teoretycznej autorka omawia stan badań nad zmianami mowy wynikającymi z fizjologicznego procesu starzenia oraz nad zaburzeniami związanymi z chorobą Alzheimera, przedstawia diagnozę różnicową choroby Alzheimera i schorzeń o podobnym obrazie klinicznym oraz opisuje narzędzia, które można wykorzystać w diagnozie logopedycznej tej grupy chorych. W drugiej części prezentuje analizę obszernego materiału językowego uzyskanego w grupie badawczej osób z chorobą Alzheimera i w dwóch grupach kontrolnych.

Autorka jako jedna z pierwszych w Polsce porównuje wykonanie różnorodnych zadań z zakresu rozumienia mowy, ekspresji, czytania i pisania przez osoby chore, zdrowe osoby starsze i zdrowe osoby młode oraz zwraca uwagę na konieczność włączenia logopedy w proces diagnozy i terapii zaburzeń mowy osób cierpiących na chorobę Alzheimera. Uzupełnieniem publikacji jest załącznik zawierający transkrypcję nagrań wypowiedzi osób z grupy badawczej i dwóch grup kontrolnych.

Książka adresowana do badaczy i studentów z dziedziny językoznawstwa stosowanego, logopedii i neuropsychologii, a także opiekunów osób z chorobą Alzheimera.

A description of the speech of people in the early stages of Alzheimer’s disease, allowing for a verification of the hypothesis that speech disorders in this disease are a pathological intensification of the changes in speech that healthy elderly people undergo.

The author discusses the current research on changes in speech resulting from the physiological process of ageing and on the disorders connected to Alzheimer’s disease, presents a differential diagnosis of Alzheimer’s disease and of disorders with a similar clinical picture, and describes the tools that can be used in speech disorders diagnosis with this group of patients. Further on, she presents an analysis of the extensive linguistic material obtained from a study group of people with Alzheimer’s disease and from two control groups.

Spis treści ebooka Zaburzenia mowy we wczesnej fazie choroby Alzheimera

Wstęp 9

CZĘŚĆ I. ZAGADNIENIA TEORETYCZNE 13
1. Choroba Alzheimera 15
1.1. Choroba Alzheimera a otępienie alzheimerowskie 15
1.2. Epidemiologia 16
1.3. Rozpoznanie 17
1.4. Charakterystyka choroby Alzheimera 22
1.5. Warianty choroby Alzheimera 25
1.6. Profilaktyka i terapia 28
2. Mowa w chorobie Alzheimera 29
2.1. Mowa a język 29
2.2. Mowa w procesie fizjologicznego starzenia się 31
2.3. Zaburzenia mowy w chorobie Alzheimera 39
2.4. Diagnoza różnicowa zaburzeń mowy 51
2.4.1. Afazja 51
2.4.2. Afazja pierwotna postępująca 53
2.4.3. Otępienie naczyniopochodne/naczyniowe 55
2.4.4. Otępienie czołowo-skroniowe/choroba (zespół) Picka 56
2.4.5. Choroba Parkinsona 57
2.4.6. Otępienie z ciałami Lewy’ego 58
2.4.7. Choroba Huntingtona 59
2.4.8. Choroba Creutzfeldta-Jakoba 60
2.4.9. Stwardnienie hipokampa 60
2.4.10. Depresja 61
2.4.11. Schizofazja 62
3. Przegląd narzędzi do badania zaburzeń mowy w chorobie
Alzheimera 64

CZĘŚĆ II. ZACHOWANIA JĘZYKOWE OSÓB Z CHOROBĄ
ALZHEIMERA 83
1. Wprowadzenie do badań 85
1.1. Perspektywy badawcze 85
1.2. Stosowane metody badawcze 86
1.2.1. Metoda testowa 87
1.2.2. Metoda wywiadu/rozmowy 89
1.2.3. Metoda ankietowa 90
1.3. Schemat i warunki badania 91
1.4. Charakterystyka grupy badawczej 92
1.5. Charakterystyka grup kontrolnych 98
1.6. Pytania badawcze 100
2. Analiza materiału językowego 102
2.1. Uwagi do analizy materiału 102
2.2. Rozumienie 103
2.2.1. Wskazywanie obrazków 103
2.2.2. Wskazywanie części ciała 104
2.2.3. Rozumienie poleceń 105
2.2.4. Rozumienie złożonego materiału językowego 106
2.2.5. Rozumienie metafor 109
2.2.6. Rozumienie nonsensów na obrazkach 113
2.2.7. Umiejętność klasyfikacji przedmiotów 116
2.3. Ekspresja 122
2.3.1. Realizacja ciągów zautomatyzowanych 122
2.3.2. Powtarzanie wyrazów i zdań 123
2.3.3. Aktualizacja nazwy 126
2.3.4. Fluencja słowna 144
2.3.5. Narracja (obrazek) 150
2.3.6. Narracja (historyjka obrazkowa) 157
2.4. Czytanie 164
2.4.1. Rozróżnianie liter, wyrazów, rozpoznawanie wyrazów, wskazywanie desygnatów 164
2.4.2. Głośne czytanie wyrazów i zdań 165
2.4.3. Czytanie ze zrozumieniem 168
2.5. Pisanie 170
2.5.1. Pisanie danych osobowych, ciągów zautomatyzowanych, dyktowanych liter, liczb, wyrazów, nazw desygnatów 170
2.5.2. Pisanie zdań 173
2.5.3. Narracja pisemna 176
Podsumowanie 181
1. Wartość poznawcza i praktyczna badań 181
2. Odpowiedzi na pytania badawcze 183
3. Rola logopedy w diagnozie i terapii osób z chorobą Alzheimera 188
Bibliografia 193
Załączniki 209
Załącznik 1. Materiał językowy osób z grupy badawczej i grup kontrolnych 209
Załącznik 2. Ankieta dla członków rodziny/opiekunów na temat badanej osoby 300
Summary 302
Indeks osób 305