ebook Życie i filozofia Ludwiga Wittgensteina Katarzyna Gurczyńska-Sady, Wojciech Sady

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2024

FILOZOFIE LUDWIGA WITTGENSTEINA

Tradycyjnie pisze się o nim jako o autorze dwóch filozofii. Wczesnej – zawartej w Tractatus logico-philosophicus ogłoszonym w 1922 roku – i późnej, której podstawę stanowiły wydane pośmiertnie w 1953 roku Dociekania filozoficzne. Jednak po 1945 roku Wittgenstein zapisał wiele uwag na temat, jak sam to określał, filozofii psychologii. Z kolei pod koniec życia, w 1969 roku, wydał swoje ostatnie zapiski – O pewności.

Katarzyna Gurczyńska-Sady i Wojciech Sady, uznani profesorowie filozofii, analizują te najważniejsze dzieła Wittgensteina i pokazują, jak kształtowały one jego myśl. Ponadto prezentują poglądy osób, które miały znaczący wpływ na filozofię Wittgensteina, a także omawiają recepcję jego myśli za życia.

Życie i filozofia Ludwiga Wittgensteina to niezwykle wnikliwe wprowadzenie do filozofii jednego z najwybitniejszych myślicieli XX wieku. To książka nie tylko dla wykładowców i studentów pragnących zgłębiać wiedzę na temat Wittgensteina, ale również dla wszystkich miłośników i pasjonatów filozofii, psychologii oraz językoznawstwa.

Spis treści ebooka Życie i filozofia Ludwiga Wittgensteina

SKRÓTY 9

WSTĘP 11

I. DROGA DO TRACTATUS LOGICO-PHILOSOPHICUS 15
1. Rodzina 15
2. Otto Weininger o wyzwalaniu mężczyzny z kobiety 18
3. Szkoła i studia inżynierskie 19
4. Gottlob Frege o podstawach arytmetyki 22
5. George Edward Moore o sądach zdrowego rozsądku 24
6. Bertrand Russell o zasadach matematyki 26
7. Studia pod kierunkiem Russella 28
8. Notatki o logice 33
9. Norwegia i uwagi podyktowane Moore’owi 34
10. Pierwsza wojna światowa i Dzienniki 1914–1916 37

II. TRACTATUS LOGICO-PHILOSOPHICUS: WPROWADZENIE 47
1. Myśli jako obrazy możliwych faktów 49
2. Językowy wyraz myśli 52
3. Zdania jako obrazy logiczne 54
4. Analiza logiczna 56
5. Zdania jako funkcje prawdziwościowe zdań elementarnych 59
6. Zdania elementarne 63
7. Ontologia przedmiotów 64
8. Ontologia stanów rzeczy: atomizm logiczny 68
9. Moje metafizyczne ja jako granica mojego świata 69
10. Logika jako zwierciadlany obraz świata 72
11. Równania matematyki jako zwierciadlany obraz świata 74
12. Poza logiką wszystko jest przypadkiem 75
13. Wszystkie fakty mają tę samą wartość: żadną 79
14. Sens życia jest niewyrażalny 81

III. LATA MILCZENIA: 1919–1929 87
1. Koniec wojny i niewola 87
2. Starania o wydanie książki 89
3. Nauczyciel szkolny 93
4. Architekt 98
5. Pierwsze kontakty z Kołem Wiedeńskim 100

IV. OKRES PRZEJŚCIOWY: 1929–1936 103
1. Powrót do filozofii 103
2. Kilka uwag o formie logicznej: próba naprawienia logicznej teorii obrazowania 106
3. Wykład o etyce: o przeżyciach nadających życiu sens 107
4. Wittgenstein a Koło Wiedeńskie 111
5. Philosophische Bemerkungen i Philosophische Grammatik: ku nowemu obrazowi języka 116
6. Niebieski i brązowy zeszyt: dojrzewanie nowych idei 121

V. KU DOCIEKANIOM FILOZOFICZNYM 125
1. Praca nad książką i życiowa szamotanina 125
2. Wykłady w Cambridge 130
3. Uwagi o wierze religijnej 132
4. Lata drugiej wojny światowej 140
5. Usunięcie uwag o podstawach matematyki i zamknięcie tekstu 146

VI. DOCIEKANIA FILOZOFICZNE: WPROWADZENIE 149
1. Jak dzieci uczą się języka 150
2. Gry językowe i sposoby życia 152
3. Słowa i zdania jako narzędzia używane w odpowiednich okolicznościach 154
4. Wzorce i podobieństwa rodzinne 157
5. W jakim sensie logika jest czymś sublimowanym? 160
6. O kierowaniu się regułami 162
7. Iluzja języka prywatnego 167
8. Mit myślenia jako procesu nadającego zdaniom sens 171
9. ‘Istota’ znajduje wyraz w gramatyce 174
10. Opętanie naszych umysłów zwane ‘filozofią’ i metody terapii 177
11. Z czego Wittgenstein chce nas leczyć? 185

VII. OSTATNIE LATA 189
1. Filozofia psychologii 189
2. Epistemologiczne zapiski O pewności i inne teksty z ostatnich dwu lat życia 194
3. Śmierć 196

VIII. FILOZOFIA PSYCHOLOGII: WPROWADZENIE 199
1. Iluzja istnienia wnętrza 200
2. Wnętrze jako maszyna, w którą wpisane jest wszelkie jej działanie 201
3. Kierowanie się regułą 203
4. Wiedza o wnętrzu 204
5. Nazywanie doznań – pojęcie bólu 207
6. Introspekcyjna znajomość własnych przeżyć psychicznych 209
7. Moje ja 211
8. Myślenie 215
9. Wola 220
10. Wrażenia zmysłowe 223
11. Widzenie jako 227
12. Podmiot jako byt otwarty 231

IX. EPISTEMOLOGIA Z KART O PEWNOŚCI 235
1. Wspólnotowy charakter systemów przekonań 237
2. Obraz świata i jego czynna rola w poznaniu 238
3. System: normy opisu a zdania empiryczne 242
4. Niewspółmierność obrazów świata 246
5. Bezpodstawność systemu 248
6. Ewolucja systemu 251

BIBLIOGRAFIA 255
1. O pośmiertnej publikacji pism Wittgensteina 255
2. Pisma z okresu wczesnego 257
3. Pisma i stenografowane wypowiedzi z okresu przejściowego 258
4. Pisma, stenografowane wypowiedzi i wykłady z lat 1937–1946 260
5. Pisma ostatnie 1947–1951 262
6. „Składanki” 263
7. Korespondencja 265
8. Elektroniczne wydania dzieł wszystkich 266

INDEKS NAZWISK 267

INDEKS TEMATYCZNY 271