ebook Bezpieczeństwo. Zarys teorii Lech Chojnowski

Wydawca: Uniwersytet Pomorski w Słupsku

Rok wydania: 2015

Książka składa się z dziewięciu rozdziałów. W pierwszym z nich przedstawiono podstawy terminologiczne bezpieczeństwa. Wyjaśniono w nim ogólne, leksykalne rozumienie tego słowa, jego obiektywny i subiektywny charakter, a także scharakteryzowano bezpieczeństwo jako stan i proces oraz jego wewnętrzny i zewnętrzny wymiar.
Rozdział drugi poświęcony jest przedstawieniu bezpieczeństwa jako podstawowej potrzeby i jednocześnie naczelnej wartości człowieka i grup społecznych. Scharakteryzowano w nim także szczegółowe treści składające się na ogólne pojęcie bezpieczeństwa jako wartości, często określane mianem wartości chronionych, składników bezpieczeństwa czy też wartości bezpieczeństwa.
Przedmiotem trzeciego rozdziału są psychologiczne aspekty bezpieczeństwa, a zwłaszcza jego braku. Opierając się na literaturze z zakresu psychologii, w rozdziale wyjaśniono sposób odczuwania braku bezpieczeństwa, czyli stan psychiczny człowieka wywołany postrzeganiem czynników zagrażających jego najważniejszym wartościom. Opisano także stres i frustrację jako reakcje na sytuacje trudne, do których niewątpliwie zaliczają się te łączące się z brakiem bezpieczeństwa. Ostatni podrozdział poświęcony jest stresowi pola walki, który wiąże się z warunkami ekstremalnie trudnymi, takimi jak działania zbrojne.
W rozdziale czwartym podjęto próbę uporządkowania problematyki bezpieczeństwa, przyjmując za podstawę perspektywę podmiotową. W tym celu zastosowano metodologię poziomów analizy bezpieczeństwa, opartą na hierarchicznej strukturze społeczeństwa Ziemi. W rozdziale wyjaśniono jej istotę, w tym ramowy układ podmiotów bezpieczeństwa (Ze Wstępu).

Spis treści ebooka Bezpieczeństwo. Zarys teorii

Wstęp 5

Rozdział I
OGÓLNE ROZUMIENIE BEZPIECZEŃSTWA 11
1. Leksykalne znaczenie terminu „bezpieczeństwo” 11
2. Obiektywny i subiektywny charakter bezpieczeństwa 16
3. Bezpieczeństwo jako proces społeczny 21
4. Bezpieczeństwo zewnętrzne i wewnętrzne 24
Podsumowanie 26

Rozdział II
POTRZEBA I WARTOŚCI BEZPIECZEŃSTWA 29
1. Potrzeba bezpieczeństwa 29
2. Bezpieczeństwo jako wartość 41
3. Wartości bezpieczeństwa 45
Podsumowanie 49

Rozdział III
PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY BRAKU BEZPIECZEŃSTWA 51
1. Brak bezpieczeństwa jako negatywny stan emocjonalny 51
2. Stres i frustracja jako reakcje na sytuacje trudne 55
3. Stres pola walki 66
Podsumowanie 73

Rozdział IV
PODMIOTOWY WYMIAR BEZPIECZEŃSTWA 75
1. Istota podmiotowego charakteru bezpieczeństwa 75
2. Struktura podmiotów bezpieczeństwa 78
3. Koncepcja poziomów analizy bezpieczeństwa 85
Podsumowanie 89

Rozdział V
POZIOMY ANALIZY BEZPIECZEŃSTWA 91
1. Poziom systemu międzynarodowego. Bezpieczeństwo globalne 91
2. Poziom podsystemu międzynarodowego. Bezpieczeństwo regionalne 99
3. Poziom jednostki. Bezpieczeństwo narodowe (państwa) 108
4. Poziom subjednostki. Bezpieczeństwo podmiotów zbiorowych w państwie 115
5. Poziom jednostki ludzkiej. Bezpieczeństwo personalne 118
Podsumowanie 121

Rozdział VI
PRZEDMIOTOWY WYMIAR BEZPIECZEŃSTWA 125
1. Koncepcja sektorowej analizy bezpieczeństwa 125
2. Współzależność sektorów bezpieczeństwa 130
3. Podmiotowo-przedmiotowy wymiar bezpieczeństwa 133
4. Typologia bezpieczeństwa 136
Podsumowanie 137

Rozdział VII
SEKTORY ANALIZY BEZPIECZEŃSTWA 139
1. Sektor polityczny. Bezpieczeństwo polityczne 139
2. Sektor militarny. Bezpieczeństwo militarne 146
3. Sektor ekonomiczny. Bezpieczeństwo ekonomiczne 155
4. Sektor kulturowo-tożsamościowy. Bezpieczeństwo kulturowo-tożsamościowe 169
5. Sektor ekologiczny. Bezpieczeństwo ekologiczne 176
6. Sektor bezpieczeństwa powszechnego. Bezpieczeństwo powszechne 185
Podsumowanie 193

Rozdział VIII
SZANSE, WYZWANIA I ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA 197
1. Szanse dla bezpieczeństwa 197
2. Wyzwania w dziedzinie bezpieczeństwa 199
3. Zagrożenia bezpieczeństwa 201
4. Ryzyko i sytuacje ryzykowne 210
5. Typologia zagrożeń bezpieczeństwa 212
Podsumowanie 215

Rozdział IX
CZŁOWIEK A ZAGROŻENIA BEZPIECZEŃSTWA 217
1. Percepcja zagrożeń bezpieczeństwa. Poczucie bezpieczeństwa 217
2. Czynniki percepcji zagrożeń bezpieczeństwa 220
3. Człowiek wobec zagrożeń bezpieczeństwa 227
Podsumowanie 234

ZAKOŃCZENIE 235
BIBLIOGRAFIA 239
SPIS SCHEMATÓW 247
SPIS TABEL 248