ebook Białe znaki Dorota Korwin-Piotrowska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2015

Jest to jedna z najoryginalniejszych prac poświęconych literaturze współczesnej. Jej tematem są sposoby reprezentacji i funkcje milczenia w prozie narracyjnej. (…) Powstała książka, która jest pierwszą w Polsce literaturoznawczą monografią problemu, przedstawiająca nie tylko anatomię milczenia, ale także wszelkie jego odmiany i zjawiska pokrewne oraz wyjaśniająca – za pomocą precyzyjnych interpretacji – jego rolę i mechanizmy działania w konkretnych utworach literackich. (…) Całość tej pracy budzi podziw dla szerokości perspektywy, w jakiej autorka widzi tytułowy problem „białych znaków” oraz dla analitycznej subtelności badaczki.
Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Włodzimierza Boleckiego (IBL PAN)

Spis treści ebooka Białe znaki

Słowo wstępne 9
Część I. Od antropologii milczenia do „białych znaków” 15
1. Antropologia słowa / antropologia milczenia – zarys problematyki 17
2. Aktywowane konteksty 41
2.1. Źródła poetyckie 43
2.2. Źródła dramatyczne 51
2.3. Poetyka fragmentu i niedookreślenia 54
2.4. Potoczność, prozaiczność i gra z niemożliwością opowiadania 58
2.5. Liberatura 62
3. Białe znaki, tekstura i „włókna milczenia” 66

Część II. Milczenie oraz pojęcia pokrewne – jako zjawiska językowe i zdarzenia międzyludzkie 71
1. Cisza, milczenie, przemilczenie oraz pauza – podstawowe rozróżnienia 73
2. Pragmatyka i semantyka milczenia: milczenie jako zachowanie, akt interlokucyjny i akt semantyczny 81
3. Milczenie w międzyludzkiej interakcji i „doświadczanie rozumienia” 93
4. Milczenie a retoryka 101
5. Podsumowanie: „skrytość mowy” i wielość form milczenia 115

Część III. Cisza i milczenie w teksturze utworów narracyjnych 117
1. Tekst pisany: złudzenie głosu, złudzenie milczenia? 119
2. Od syntaksy do detaksy – narracyjne strategie niemówienia oraz „informacyjna prosumpcja” 130
2.1. Figury składniowo-semantyczne i tekstowe a milczenie 133
2.2. Elipsa jako metafigura – oraz zabiegi pokrewne 136
2.3. Apozjopeza – zamilknięcie, kontynuacja, rozsunięcie, brak 142
2.4. Przystanki semantyczne: dopowiedzenie i „uskok składniowy” 153
2.5. Jukstapozycja a luki inferencyjne 157
2.6. Styl schizofatyczny – „prześwitywanie” milczenia w zdaniu 163
3. Apofatyczne formy podawcze – milczenie i odmowa pełni 169
3.1. Apofatyczne opowiadanie, apofatyczny opis 174
3.2. Milczenie w mówieniu, czyli apofatyczne odmiany dialogu i monologu 176
4. Przestrzeń i kompozycja tekstu – tekstura oraz „efekt Rauschenberga” 184
4.1. Segmentacja tekstu i brevis interfatio 186
4.2. Zapis wierszowy 192
4.3. Ikoniczność wizualno-tekstowa: „światłocisza” 197

Część IV. Interpretacje milczenia 205
1. Wprowadzenie. Moment interpretacyjny: „białe znaki” i antropologia milczenia 207
2. Literacka technika frotażu a milczenie: Pamiętnik z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego 209
3. Ubytki mowy, ubytki świata: Biała Maria Hanny Krall 225
4. (Apo)fatyczność i dezautomatyzacja: Szkice historyczne. Powieść Zbigniewa Kruszyńskiego 239
5. Stany graniczne człowieka i języka: Modliszka Marka Kędzierskiego 256
6. Milczenie, przeciwjęzyk i stan „denarracji”: Linia oporu Jacka Dukaja 266
7. Nienapisane. Współmilczane. Dotykające 281
Zakończenie: Milczenie – światło i cień 283
Bibliografia 285
Indeks nazwisk 307
Summary 315