ebook Biomechanika narządu ruchu kobiety w okresie okołoporodowym Wanda Forczek-Karkosz

Wydawca: PZWL

Rok wydania: 2024

W pierwszej części podręcznika przedstawiono najważniejsze informacje i definicje podstawowe, w tym opisy budowy ciała i fundamentalnych mechanizmów kontroli posturalnej i lokomocji człowieka. Opisano rolę kręgosłupa i miednicy, strategie utrzymywania postawy ciała, jak i prawidłowy wzorzec chodu z jego determinantami.

W drugiej części publikacji szczegółowo opisano zmiany, którym ulega ciało kobiety w okresie okołoporodowym. Autorka zwraca uwagę m.in. na zmianę masy ciała, położenie ogólnego środka ciężkości ciała, regulację gospodarki hormonalnej, zmiany w układzie mięśniowym, kompleksie miedniczo-biodrowo-lędźwiowym oraz ukształtowaniu kręgosłupa. W dalszej części książki omówiono strategie posturalne i lokomocji typowe dla kobiet w ciąży. Na uwagę zasługuje także rozdział poświęcony ocenie przyczyn upadków u ciężarnych oraz metodom ich zapobiegania wraz z praktycznymi wskazówkami.

Publikacja uzupełnia ofertę książek z zakresu biomechaniki człowieka, zwłaszcza w tematyce poświęconej charakterystyce narządu ruchu kobiet w okresie okołoporodowym. Będzie bardzo pomocna w codziennej pracy lekarza położnika, położnej oraz fizjoterapeuty i trenera medycznego zajmujących się kobietami w okresie okołoporodowym.

Spis treści ebooka Biomechanika narządu ruchu kobiety w okresie okołoporodowym

CZĘŚĆ PIERWSZA. Jak ewolucja zadbała o przygotowanie ciała kobiety do ciąży 1

1. Kilka słów na temat ewolucji postawy ciała. Wybrane teorie dwunożności 3

2. Kluczowe elementy postawy ludzkiego ciała 7
2.1. Kręgosłup – fundament ciała 7
2.1.1. Ogólna budowa kręgosłupa 7
2.1.2. Fizjologiczne krzywizny 10
2.1.2.1. Lordoza szyjna 11
2.1.2.2. Kifoza piersiowa 13
2.1.2.3. Lordoza lędźwiowa 14
2.1.2.4. Rozwój krzywizn w pierwszym roku życia 17
2.1.3. Siły oddziałujące na kręgosłup 18
2.2. Miednica kostna – centrum stabilności ciała 22
2.2.1. Stawy miednicy 24
2.2.2. Pozycja miednicy 26
2.2.3. Dno miednicy 28
2.2.3.1. Dymorfizm płciowy 30
2.2.3.2. Wymiary miednicy w pozycji stojącej i ich znaczenie dla porodu 32
2.2.3.3. Budowa kanału rodnego 36
2.2.4. Co z tym porodem? 38
2.2.4.1. Kilka koncepcji kanału rodnego 38
2.2.4.2. Poród siłami natury czy cięcie cesarskie 42

3. Stabilność posturalna – dialog układu nerwowego z otoczeniem 47
3.1. Źródła informacji niezbędnych do utrzymania postawy stojącej 47
3.2. Strategie kontroli stabilności 49

4. Mechanizm fizjologicznego chodu 55
4.1. Podstawowe terminy związane z lokomocją 56
4.2. Cechy prawidłowego (fizjologicznego) chodu 57
4.3. Biomechaniczna analiza chodu 59

CZĘŚĆ DRUGA. Biomechaniczne zmiany w układzie mięśniowo-szkieletowym ciężarnej, czyli o ergonomii ciała kobiety 65

5. Adaptacyjne zmiany ogólnoustrojowe 67

6. Strukturalne i mechaniczne adaptacje szkieletu w odpowiedzi na zmiany hormonalne 73
6.1. Zapotrzebowanie na wapń podczas ciąży 75
6.2. Rola poszczególnych hormonów podczas ciąży 77
6.2.1. Estrogeny 78
6.2.2. Progesteron 78
6.2.3. Relaksyna 79
6.2.4. Kortyzol 80
6.2.5. Testosteron i androstendion 08
6.2.6. Prolaktyna 81
6.2.7. Parathormon (hormon przytarczyczny) 81
6.2.8. Peptyd PTH-podobny (peptyd związany z hormonem przytarczyc) 81
6.2.9. Insulinopodobny czynnik wzrostu 81

7. Zmiany posturalne pod wpływem ciąży 87
7.1. Zmiany w obszarze jamy brzusznej 87
7.2. Zmiany geometrii klatki piersiowej 90
7.3. Modyfikacje kręgosłupa 92
7.3.1. Zmiany krzywizn kręgosłupa, mięśni i więzadeł 92
7.3.2. Postawa lordotyczna 94
7.4. Zmiany w obszarze miednicy 96
7.4.1. Adaptacje w okresie ciąży 96
7.4.2. Nutacja i kontrnutacja kości krzyżowej podczas porodu 97
7.5. Zmiany w strukturze dna miednicy 97
7.6. Zmiany w zakresie kończyn dolnych 102
7.6.1. Zmiany mięśniowo-szkieletowe 102
7.6.1.1. Stopa i staw skokowy 102
7.6.1.2. Staw kolanowy 104
7.6.1.3. Staw biodrowy 105
7.6.2. Zmiany neurologiczne 106

8. Strategie posturalne kobiet podczas ciąży 111
8.1. Problem położenia środka ciężkości ciała 111
8.2. Naturalne adaptacje położenia segmentów ciała 113
8.3. Ocena stabilności posturalnej statycznej i dynamicznej 114
8.4. Kontrola postawy ciała w przypadku ciąży bliźniaczej 116

9. Strategia chodu kobiet w okresie ciąży 121
9.1. Charakterystyczne cechy schematu chodu kobiet w ciąży 122
9.2. Weryfikacja wyników badań dotyczących analizy lokomocji kobiet 124

10. Upadki u kobiet w ciąży 129
10.1. Przyczyny upadków u ciężarnych 129
10.1.1. Przyrost masy ciała i położenie środka ciężkości 130
10.1.2. Zmiany fizjologiczne 130
10.1.2.1. Zmiany mięśniowo-szkieletowe 130
10.1.2.2. Modyfikacje systemu sensorycznego 131
10.1.3. Czynniki psychologiczne 132
10.2. Zapobieganie upadkom 132

Słowniczek 137

Skorowidz 149