ebook Chirurgia okulistyczna

Spis treści ebooka Chirurgia okulistyczna

1. Anatomia gałki ocznej (Bożena Romanowska-Dixon) 1
2. Chirurgia powiek i aparatu łzowego 5
2.1. Operacje opadnięcia powiek u dzieci (Alina Bakunowicz-Łazarczyk, Beata Urban) 5
2.1.1. Historia operacji ptozy 5
2.1.2. Rodzaje i przyczyny opadnięcia powieki 5
2.1.3. Badanie pacjenta z ptozą 5
2.1.4. Wskazania do operacji 6
2.1.5. Metody operacyjne 6
2.2. Operacje niedrożności dróg łzowych u dzieci (Erita Filipek) 12
2.2.1. Anatomia i fizjologia narządu łzowego 12
2.2.2. Przyczyny, objawy i powikłania niedrożności dróg łzowych u dzieci 13
2.2.3. Testy diagnostyczne 13
2.2.4. Leczenie niedrożności dróg łzowych 14
2.2.5. Podsumowanie 19
2.3. Chirurgia plastyczna powiek (Mariusz Kęcik) 22
2.3.1. Wprowadzenie 22
2.3.2. Anatomia powiek 24
2.3.3. Przeszczepy stosowane w chirurgii powiek 25
2.3.4. Podwinięcie powieki dolnej (entropion) 27
2.3.5. Opadanie powiek (ptosis) 31
2.3.6. Operacyjne leczenie opadnięcia powiek 37
2.3.7. Odwinięcie powieki dolnej (ectropion) 45
2.3.8. Nieprawidłowy wzrost rzęs 49
2.3.9. Niedomykalność szpary powiekowej. Lagophtalmos 51
2.3.10. Retrakcja powiek 53
2.4. Chirurgiczne usuwanie nowotworów powiek i zabiegi rekonstrukcyjne (Bożena Romanowska-Dixon) 58
2.4.1. Charakterystyka nowotworów powiek 58
2.4.2. Leczenie chirurgiczne nowotworów powiek 59
3. Podstawy operacyjnego leczenia choroby zezowej (Piotr Loba) 69
3.1. Wprowadzenie 69
3.2. Wskazania do operacyjnego leczenia zeza 69
3.3. Postępowanie diagnostyczne 70
3.3.1. Badanie ortoptyczne 70
3.3.2. Badanie śródoperacyjne 72
3.4. Postępowanie przygotowawcze 72
3.4.1. Znieczulenie 72
3.4.2. Instrumentarium i przygotowanie pola operacyjnego 72
3.5. Procedury wstępne 73
3.5.1. Próba biernej ruchomości 73
3.5.2. Spojówka 74
3.6. Zabiegi chirurgiczne na mięśniach gałkoruchowych 75
3.6.1. Operacje na mięśniach prostych 75
3.6.2. Operacje na mięśniach skośnych 80
3.6.3. Szwy regulowane 84
3.7. Opieka pooperacyjna 84
3.8. Powikłania w chirurgii zeza 85
3.9. Ocena wyników leczenia 86
3.10. Podsumowanie 87
4. Chirurgiczne leczenie zmian spojówki (Bożena Romanowska-Dixon) 89
4.1. Wprowadzenie 89
4.2. Rany spojówki 89
4.3. Chirurgiczne usuwanie zmian spojówki 90
4.3.1. Skrzydlik 90
4.3.2. Odpryskowiaki i zaburzenia rozwojowe 90
4.3.3. Brodawczak płaskonabłonkowy 90
4.3.4. Pierwotna nabyta melanoza spojówki 91
4.3.5. Czerniak spojówki 91
4.3.6. Rak płaskonabłonkowy (kolczystokomórkowy) spojówki 95
4.4. Bliznowate zmiany spojówki 96
5. Chirurgia refrakcyjna 97
5.1. Zastosowanie topografii rogówki w chirurgii refrakcyjnej (Iwona Grabska-Liberek, Aleksandra Opala) 97
5.2. Dobór pacjentów do laserowej korekcji wady refrakcji (Iwona Grabska-Liberek, Aleksandra Opala) 102
5.3. Techniki laserowe 104
5.3.1. Lasery stosowane w chirurgii refrakcyjnej (Iwona Grabska-Liberek, Aleksandra Opala) 104
5.3.2. Ablacje powierzchowne (Iwona Grabska-Liberek, Aleksandra Opala) 106
5.3.3. Ablacje głębokie (Justyna Izdebska) 109
5.4. Powikłania po zabiegach laserowej chirurgii refrakcyjnej (Beata Bubała-Stachowicz, Ewa Mrukwa-Kominek) 125
5.4.1. Powikłania wczesne po zabiegach powierzchownych 125
5.4.2. Powikłania wczesne po zabiegach głębokich laserowej chirurgii refrakcyjnej 126
5.4.3. Powikłania wczesne i/lub późne po zabiegach laserowej chirurgii refrakcyjnej 127
5.4.4. Powikłania późne 128
5.5. Operacje refrakcyjne 131
5.5.1. Refrakcyjne nacięcia rogówki (Ewa Mrukwa-Kominek) 131
5.5.2. Soczewki fakijne (Iwona Grabska-Liberek, Dawid Wiącek) 136
5.5.3. Refrakcyjna wymiana soczewki i chirurgia starczowzroczności (Monika Sarnat-Kucharczyk, Ewa Mrukwa-Kominek) 141
5.5.3.1. PRESBYOND Laser Blended Vision (Justyna Izdebska) 147
5.5.3.2. PresbyMAX (Iwona Grabska-Liberek, Łukasz Kołodziejski) 153
5.5.4. Pierścienie śródrogówkowe (Dorota Wyględowska-Promieńska) 155
5.5.5. Sieciowanie rogówki (Iwona Grabska-Liberek, Dawid Wiącek) 168
5.5.6. Procedury łączone w leczeniu stożka rogówki (Iwona Grabska-Liberek, Łukasz Kołodziejski) 172
5.6. Chirurgia refrakcyjna po przeszczepach rogówki (Justyna Izdebska, Jacek P. Szaflik) 176
5.6.1. Korekcja wad refrakcji po przeszczepie rogówki 176
5.6.2. Postępowanie 177
5.6.3. Podsumowanie 180
5.7. Fotokeratektomia terapeutyczna (Ewa Mrukwa-Kominek, Katarzyna Jadczyk-Sorek) 183
5.7.1. Kwalifikacja do zabiegu 183
5.7.2. Procedura fotokeratektomii terapeutycznej 188
5.7.3. Postępowanie pooperacyjne 189
5.7.4. Skuteczność fotokeratektomii terapeutycznej 189
5.7.5. Podsumowanie 190
5.8. Keratoplastyka warstwowa (Edward Wylęgała, Dariusz Dobrowolski) 192
5.8.1. Wprowadzenie 192
5.8.2. Wskazania do keratoplastyki warstwowej przedniej 193
5.8.3. Specjalne techniki operacyjne w przeszczepach warstwowych 199
5.9. Chirurgia rąbka rogówki (Dariusz Dobrowolski) 201
5.9.1. Niewydolność rąbka rogówki – definicja i diagnostyka 201
5.9.2. Błona owodniowa 203
5.9.3. Autologiczny przeszczep rąbka rogówki 204
5.9.4. Przeszczep od dawcy spokrewnionego 205
5.9.5. Prosty przeszczep nabłonka rąbka rogówki 205
5.9.6. Przeszczep od dawcy pośmiertnego, niespokrewnionego 205
5.9.7. Hodowla nabłonka 206
5.10. Przeszczepy drążące (Edward Wylęgała, Dariusz Dobrowolski) 209
5.10.1. Kwalifikacja do przeszczepu drążącego 210
5.10.2. Technika zabiegowa 212
5.10.3. Leczenie farmakologiczne 214
5.11. Keratoprotezowanie (Dariusz Dobrowolski, Edward Wylęgała) 216
5.11.1. Kwalifikacja 216
5.12. Keratoplastyka u dzieci (Dariusz Dobrowolski) 220
5.12.1. Uwarunkowania wieku rozwojowego 220
5.12.2. Planowanie zabiegu keratoplastyki 221
5.12.3. Przebieg zabiegu keratoplastyki 224
5.12.4. Postępowanie pozabiegowe 226
5.12.5. Chirurgia rąbka rogówki u dzieci 227
6. Chirurgia soczewki 229
6.1. Historia operacji zaćmy (Weronika Pociej-Marciak, Bożena Romanowska-Dixon) 229
6.1.1. Couching – zepchnięcie soczewki 230
6.1.2. Usunięcie soczewki 232
6.1.3. Soczewki wewnątrzgałkowe 238
6.1.4. Podsumowanie 239
6.2. Nowe technologie w chirurgii zaćmy (Jacek P. Szaflik, Janusz Skrzypecki) 240
6.2.1. Zastosowanie lasera femtosekundowego w chirugii zaćmy 240
6.2.2. Wewnątrzgałkowe soczewki pseudoakomodacyjne 243
6.3. Trudne przypadki w chirurgii zaćmy – problemy fakoemulsyfikacji zaćmy wikłającej (Piotr Jurowski, Agnieszka Gajdowska, Wiktoria Kubisiak) 249
6.3.1. Wprowadzenie 249
6.3.2. Metody poprawy wizualizacji przedniego odcinka oka w czasie fakoemulsyfikacji 249
6.3.3. Fakoemulsyfikacja w przypadku płytkiej komory przedniej 251
6.3.4. Fakoemulsyfikacja w przypadku nadmiernie głębokiej komory przedniej 252
6.3.5. Fakoemulsyfikacja w przypadku wąskiej źrenicy lub w zespole wiotkiej tęczówki 252
6.3.6. Fakoemulsyfikacja zaćmy przejrzałej 254
6.3.7. Fakoemulsyfikacja zaćmy podwichniętej 255
6.4. Podszywanie sztucznej soczewki (Jarosław Kocięcki) 258
6.4.1. Wprowadzenie 258
6.4.2. Metody implantacji sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej w przypadku braku podparcia lub nieobecności własnej torebki soczewki pacjenta 259
6.4.3. Wskazania do wszczepiania soczewki do rowka rzęskowego 259
6.4.4. Dobór soczewki 261
6.4.5. Umocowanie soczewki 261
6.4.6. Podsumowanie 263
6.5. Rola i techniki podziału jądra soczewki we współczesnej fakoemulsyfikacji (Piotr Jurowski, Natalia Skuza) 264
6.5.1. Wprowadzenie 264
6.5.2. Ewolucja fakoemulsyfikacji 264
6.5.3. Modyfikacje fakoemulsyfikacji w technice phaco chop 267
6.5.4. Warunki i parametry fakoemulsyfikacji w technice phaco chop 271
6.5.5. Dzielenie jądra soczewki w technikach endokapsularnych 272
6.6. Obliczanie mocy soczewek wewnątrzgałkowych (Andrzej Dmitriew) 274
6.6.1. Historia formuł obliczeniowych 274
6.6.2. Założenia obliczeń 275
6.6.3. Badania konieczne do obliczenia mocy soczewek 275
6.6.4. Formuły obliczeniowe 275
6.6.5. Obliczanie soczewek w sytuacjach nietypowych (po chirurgii refrakcyjnej rogówki, po witrektomii, soczewki wieloogniskowe) 276
6.6.6. Soczewki toryczne – korygowanie astygmatyzmu, dodatkowe badania, formuły, astygmatyzm tylnej powierzchni rogówki i indukowany chirurgicznie 277
6.6.7. Oznaczanie rogówki podczas zabiegów z soczewkami torycznymi 277
6.6.8. Obliczanie soczewek fakijnych 278
6.6.9. Obliczanie mocy soczewek u dzieci 279
6.7. Chirurgia zaćmy u dzieci (Beata Urban, Alina Bakunowicz-Łazarczyk) 279
6.7.1. Rys historyczny chirurgii zaćmy dziecięcej 279
6.7.2. Występowanie zaćmy u dzieci 280
6.7.3. Wpływ zaćmy dziecięcej na widzenie 280
6.7.4. Ocena przedoperacyjna 280
6.7.5. Wskazania do operacji zaćmy wieku dziecięcego 281
6.7.6. Specyfika chirurgii zaćmy wieku dziecięcego 282
6.7.7. Techniki operacyjne 282
6.7.8. Postępowanie z torebką przednią soczewki 283
6.7.9. Postępowanie z torebką tylną soczewki 285
6.7.10. Witrektomia przednia 285
6.7.11. Bezszwowa witrektomia w chirurgii zaćmy < 1. roku życia 286
6.7.12. Implantacja soczewek wewnątrzgałkowych u dzieci 286
6.7.13. Postępowanie pooperacyjne 289
6.7.14. Powikłania pooperacyjne 289
6.7.15. Korekcja bezsoczewkowości pooperacyjnej u dzieci 290
6.7.16. Rehabilitacja po operacji zaćmy 291
6.8. Chirurgia zaćmy po chirurgii rogówki (Ewa Mrukwa-Kominek, Wojciech Luboń) 292
6.8.1. Chirurgia zaćmy po chirurgii refrakcyjnej rogówki 292
6.8.2. Chirurgia zaćmy po keratoplastyce 293
6.8.3. Chirurgia zaćmy po usunięciu skrzydlika, dermoidu lub torbieli rogówki 297
7. Zastosowanie materiałów w chirurgii wewnątrzgałkowej 301
7.1. Preparaty wiskoelastyczne i płyny irygacyjne w chirurgii zaćmy (Piotr Jurowski, Arleta Waszczykowska) 301
7.1.1. Preparaty wiskoelastyczne w chirurgii okulistycznej 301
7.1.2. Płyny irygacyjne w chirurgii okulistycznej 307
7.2. Chromowitrektomia (Andrzej Gębka) 308
7.2.1. Wstęp 308
7.2.2. Zastosowanie i cele chromowitrektomii 310
7.2.3. Technika operacyjna 310
8. Chirurgiczne leczenie jaskry 317
8.1. Minimalnie inwazyjna chirurgia jaskry (Anna Kamińska, Jacek P. Szaflik) 317
8.1.1. Wprowadzenie 317
8.1.2. Rys historyczny 317
8.1.3. Różnorodność zabiegów chirurgicznych stosowanych w leczeniu jaskry 318
8.2. Trabekulektomia (Mariola Dorecka) 327
8.2.1. Rys historyczny 327
8.2.2. Wskazania do trabekulektomii 328
8.2.3. Przygotowanie do zabiegu 328
8.2.4. Znieczulenie 329
8.2.5. Leczenie przeciwzakrzepowe 329
8.2.6. Przebieg operacji 329
8.2.7. Antybiotyki i steroidy 337
8.2.8. Okres pooperacyjny 337
8.2.9. Powikłania pooperacyjne 337
8.2.10. Podsumowanie 344
8.3. Zabiegi cyklodestrukcyjne (Anna Zaleska-Żmijewska) 350
8.3.1. Rys historyczny 350
8.3.2. Zabiegi cyklodestrukcyjne 350
8.3.3. Znieczulenie pacjenta do zabiegów cyklodestrukcyjnych 353
8.3.4. Wskazania do zabiegów 353
8.3.5. Powikłania 353
8.3.6. Postępowanie po zabiegu cyklodestrukcyjnym 353
8.3.7. Podsumowanie 353
8.4. Chirurgia jaskry u dzieci (Erita Filipek) 355
8.4.1. Patofizjologia i klasyfikacja jaskry dziecięcej 355
8.4.2. Ocena okulistyczna dzieci 355
8.4.3. Leczenie jaskry dziecięcej 357
8.4.4. Procedury operacyjne w chirurgii jaskry dziecięcej 358
8.4.5. Przygotowanie dziecka do operacji 359
8.4.6. Zabiegi odtwarzające drogi fizjologicznego odpływu cieczy wodnistej 359
8.4.7. Zabiegi chirurgiczne wytwarzające nowe drogi przepływu 362
8.4.8. Modyfikacje trabekulektomii mające zastosowanie u dzieci 363
8.4.9. Sztuczne przetoki drenujące oraz zabiegi powodujące zmniejszenie wytwarzania cieczy wodnistej 366
8.4.10. Operacje łączone 369
8.4.11. Omówienie 370
8.4.12. Podsumowanie 371
9. Chirurgia witreoretinalna 375
9.1. Klasyczna chirurgia wgłobieniowa w odwarstwieniu siatkówki (Jakub Kałużny) 375
9.1.1. Przedarciowe odwarstwienie siatkówki i sposoby jego leczenia 375
9.1.2. Mechanizm działania implantów twardówkowych 376
9.1.3. Przygotowanie do operacji 376
9.1.4. Etapy operacji 377
9.1.5. Wyniki leczenia operacyjnego 381
9.1.6. Powikłania 381
9.1.7. Modyfikacje operacji wgłobieniowych 382
9.1.8. Podsumowanie 382
9.2. Zastosowanie witrektomii tylnej w odwarstwieniu siatkówki (Rafał Leszczyński) 384
9.2.1. Historia 384
9.2.2. Przeprowadzenie zabiegu PPV 390
9.2.3. Powikłania po witrektomii 396
9.3. Leczenie operacyjne schorzeń plamki (Jerzy Nawrocki, Zofia Anna Nawrocka) 403
9.3.1. Technika operacyjna peelingu błony granicznej wewnętrznej 403
9.3.2. Morfologia błony granicznej wewnętrznej i mechanizm działania jej peelingu 407
9.3.3. Zespół trakcji szklistkowo-plamkowych 407
9.3.4. Błona przedsiatkówkowa (błona nasiatkówkowa, macular pucker, zespół pomarszczenia plamki) 409
9.3.5. Niepełnościenne otwory plamki: otwory warstwowe, pseudootwory plamki 411
9.3.6. Cukrzycowy obrzęk plamki – leczenie operacyjne 413
9.3.7. Makulopatia po zakrzepach żył siatkówki 416
9.3.8. Pełnościenny otwór w plamce 416
9.3.9. Krótkowzroczność prosta i zwyrodniająca (patologiczna) 423
9.3.10. Odwarstwienie siatkówki z przyczynowym pełnościennym otworem w plamce w przebiegu krótkowzroczności 425
9.3.11. Makulopatia związana z dołkiem rozwojowym tarczy nerwu wzrokowego 427
9.3.12. Krwawienia podplamkowe 427
9.3.13. Powikłania chirurgii plamki 428
9.4. Witrektomia w cukrzycy (Wojciech Lubiński) 436
9.4.1. Wprowadzenie 436
9.4.2. Wskazania do witrektomii u pacjentów z retinopatią cukrzycową 436
9.4.3. Badanie przedoperacyjne i przygotowanie pacjenta do zabiegu 439
9.4.4. Techniki chirurgiczne 440
9.4.5. Powikłania śródoperacyjne 443
9.4.6. Powikłania pooperacyjne 444
9.4.7. Rokowanie 446
9.4.8. Podsumowanie 447
9.5. Endotamponada (Jerzy Mackiewicz) 450
9.5.1. Gazy 450
9.5.2. Płyny 451
9.5.3. Nowe koncepcje endotamponady 454
9.5.4. Podsumowanie 454
9.6. Chirurgia witreoretinalna u dzieci (Marcin Stopa, Piotr Rakowicz, Magdalena Dalz) 455
9.6.1. Wprowadzenie 455
9.6.2. Wpływ rozwoju i budowy anatomicznej narządu wzroku dziecka na postępowanie chirurgiczne 456
9.6.3. Przygotowanie pacjenta pediatrycznego do operacji 456
9.6.4. Chirurgia odwarstwienia siatkówki u dzieci 457
9.6.5. Pourazowe otwory w plamce 459
9.6.6. Krwotok do komory ciała szklistego 459
9.6.7. Leczenie operacyjne schorzeń dziedzicznych, witreoretinopatii, wad rozwojowych 460
9.6.8. Retinopatia wcześniaków 463
9.7. Witrektomia w zapaleniach błony naczyniowej oraz w zapaleniach wnętrza gałki ocznej (endophthalmitis) (Agnieszka Kubicka-Trząska) 467
9.7.1. Rys historyczny 467
9.7.2. Wskazania do witrektomii diagnostycznej i leczniczej 468
9.7.3. Przygotowanie do witrektomii chorego na zapalenie błony naczyniowej 469
9.7.4. Witrektomia diagnostyczna – pobieranie ciała szklistego lub bioptatu siatkówkowo-naczyniówkowego do badań diagnostycznych 470
9.7.5. Badania diagnostyczne ciała szklistego 471
9.7.6. Witrektomia w egzogennych zapaleniach wnętrza gałki ocznej 474
9.7.7. Pourazowe zapalenie wnętrza gałki ocznej 484
9.7.8. Witrektomia w endogennych zapaleniach wnętrza gałki ocznej 485
9.7.9. Profilaktyka zapalenia wnętrza gałki ocznej po zabiegach wewnątrzgałkowych 487
9.7.10. Podsumowanie 487
9.8. Pneumoretinopeksja (Jakub Kałużny) 492
9.8.1. Przygotowanie do zabiegu 492
9.8.2. Etapy zabiegu 493
9.8.3. Powikłania śródoperacyjne 493
9.8.4. Powikłania pooperacyjne 493
9.8.5. Wyniki 493
9.8.6. Podsumowanie 494
10. Chirurgiczne leczenie nowotworów wewnątrzgałkowych (Bożena Romanowska-Dixon) 497
10.1. Wprowadzenie 497
10.2. Resekcja guzów tęczówki 497
10.2.1. Wycięcie czerniaka tęczówki umiejscowionego przy brzegu źrenicznym (irydektomia) 498
10.2.2. Wycięcie czerniaka tęczówki naciekającego kąt przesączania (irydocyklektomia) 498
10.3. Egzoresekcja – wycięcie czerniaka ciała rzęskowego i/lub obwodowej naczyniówki pod płatem twardówki 498
10.3.1. Wskazania do operacji 498
10.3.2. Opis metody 499
10.3.3. Uzupełniająca brachyterapia 500
10.3.4. Powikłania 500
10.3.5. Wznowa czerniaka 502
10.3.6. Odległe przerzuty 502
10.4. Endoresekcja czerniaka naczyniówki 503
10.4.1. Historia 503
10.4.2. Przebieg endoresekcji 503
10.4.3. Powikłania 503
10.5. Biopsja diagnostyczna i witrektomia diagnostyczna guzów wewnątrzgałkowych 505
10.5.1. Biopsja w diagnostyce różnicowej 505
10.5.2. Biopsja w celach prognostycznych 505
10.5.3. Techniki biopsji guza wewnątrzgałkowego 505
10.5.4. Powikłania 506
10.5.5. Wnioski 507
10.6. Enukleacja 508
10.6.1. Historia wyłuszczenia gałki ocznej 508
10.6.2. Wskazania do enukleacji 508
10.6.3. Przebieg zabiegu enukleacji 511
10.6.4. Powikłania po enukleacji 511
10.7. Wypatroszenie oczodołu (egzenteracja) 512
10.8. Brachyterapia nowotworów oka 513
10.8.1. Historia brachyterapii w okulistyce 513
10.8.2. Wskazania do brachyterapii 514
10.8.3. Przebieg zabiegu chirurgicznego naszycia aplikatora 518
10.8.4. Powikłania pooperacyjne i późne powikłania brachyterapii 518
10.8.5. Wyniki leczenia brachyterapią 519
10.8.6. Podsumowanie 519
10.9. Terapia protonowa w nowotworach wewnątrzgałkowych 519
10.9.1. Historia zastosowania protonoterapii w okulistyce 519
10.9.2. Wskazania do protonoterapii 522
10.9.3. Przebieg protonoterapii 522
10.9.4. Powikłania po protonoterapii 522
10.10. Fotokoagulacja ksenonowa 524
10.11. Fototerapia laserowa 525
10.11.1. Wskazania do leczenia i metody leczenia laserowego 525
11. Chirurgiczne zabezpieczenie urazów oka (Dariusz Dobrowolski) 527
11.1. Wprowadzenie 527
11.2. Klasyfikacja urazów gałki ocznej 528
11.3. Badania diagnostyczne 528
11.4. Schemat postępowania w urazach gałki ocznej 529
11.4.1. Oparzenia 530
11.4.2. Urazy zamknięte gałki ocznej 536
11.4.3. Urazy otwarte gałki ocznej 542
11.4.4. Ciała obce wewnątrzgałkowe 544
11.4.5. Urazy wielonarządowe 546
11.5. Późne powikłania różnego typu urazów i zasady postępowania w obserwacji długoterminowej 547
11.6. Zabezpieczenie urazów oka u dzieci 548
12. Urazy powiek i oczodołu 551
12.1. Urazy powiek i oczodołu (Jan Zapała, Grażyna Wyszyńska-Pawelec) 551
12.1.1. Obrażenia zamknięte powiek 552
12.1.2. Obrażenia otwarte powiek 552
12.1.3. Oparzenia powiek 556
12.1.4. Złamania kości oczodołu 557
12.1.5. Zespół szczeliny oczodołowej górnej 567
12.1.6. Zespół szczytu oczodołu 569
12.1.7. Pourazowa neuropatia nerwu wzrokowego 569
12.1.8. Pourazowe uszkodzenie dróg łzowych 572
12.1.9. Ciała obce w oczodole 572
12.2. Odmienność urazów oczodołów u dzieci (Bogusława Orzechowska-Wylęgała) 575
12.2.1. Epidemiologia złamań oczodołów u dzieci 577
12.2.2. Objawy urazu oczodołu 577
12.2.3. Podział anatomiczny złamań oczodołu u dzieci 579
12.2.4. Leczenie złamań oczodołów u dzieci 579
12.2.5. Powikłania pooperacyjne 580
13. Chirurgia oczodołu w chorobie Gravesa-Basedowa (Jan Zapała, Michał Gontarz, Tomasz Marecik, Grażyna Wyszyńska-Pawelec) 583
13.1. Oftalmopatia tarczycowa 583
13.2. Wskazania do leczenia chirurgicznego 584
13.3. Dostępy chirurgiczne 585
13.4. Sposoby leczenia chirurgicznego 585
13.4.1. Dekompresja tłuszczu oczodołowego 586
13.4.2. Etapy operacji 586
13.4.3. Dekompresja kostna 587
13.4.4. Dekompresja endoskopowa 589
13.4.5. Postępowanie pooperacyjne 589
13.4.6. Powikłania pooperacyjne 590
14. Leczenie chirurgiczne i inne metody postępowania terapeutycznego w anomaliach naczyniowych oczodołu i okołooczodołowych u dzieci (Anna Niwald, Mirosława Grałek) 593
14.1. Wstęp 593
14.2. Guzy naczyniowe. Naczyniaki niemowlęce 596
14.3. Malformacje naczyniowe 602
14.3.1. Malformacje naczyniowe wolnoprzepływowe 603
14.3.2. Malformacje naczyniowe szybkoprzepływowe 607
15. Lasery w okulistyce 611
15.1. Wybrane zagadnienia związane z zastosowaniem laserów w terapii okulistycznej (Dariusz Kęcik, Jan Kasprzak, Joanna Ciszewska, Iwona Świtka-Więcławska, Daria Kęcik) 611
15.1.1. Wprowadzenie 611
15.1.2. Podstawowe informacje o emisji laserowej 612
15.1.3. Ogólny przegląd zabiegów laserowych 618
15.2. Zastosowanie laserów w wybranych schorzeniach okulistycznych 621
15.2.1. Zastosowanie laserów w leczeniu wybranych chorób siatkówki (Izabella Karska-Basta) 621
15.2.2. Zastosowanie laserów w leczeniu jaskry (Agnieszka Jagiełło-Korzeniowska) 625
15.2.3. Zastosowanie laserów w leczeniu nowotworów wewnątrzgałkowych (Bożena Romanowska-Dixon) 633
16. Iniekcje doszklistkowe (Joanna Adamiec-Mroczek, Marta Misiuk-Hojło) 641
16.1. Wprowadzenie 641
16.2. Zasady wykonania iniekcji doszklistkowych 642
16.3. Przeciwwskazania do wykonania iniekcji doszklistkowych 642
16.4. Technika wykonania iniekcji doszklistkowej 642
16.5. Leki podawane drogą iniekcji doszklistkowych 644
16.5.1. Terapia blokująca czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego 644
16.5.2. Steroidy 646
16.6. Zastosowanie iniekcji doszklistkowych 647
16.6.1. Iniekcje doszklistkowe w terapii wysiękowej postaci zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem 647
16.6.2. Iniekcje w terapii powikłań ocznych cukrzycy 656
Skorowidz 675