ebook Diagnostyka obiektów budowlanych

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2020

Zwiększające się wymagania właścicieli i użytkowników obiektów budowlanych wiążą się z koniecznością przeprowadzania częstych remontów, modernizacji i wzmocnień. Każda taka działalność powinna być poprzedzona odpowiednią diagnostyką oraz podjęciem decyzji co do zakresu i formy regeneracji obiektów budowlanych.
Tu nieodzowni okazują się rzeczoznawcy, którzy opracowują optymalne rozwiązania techniczne i ekonomiczne – oparte na badaniach naukowych oraz spełniające wymagania norm i certyfikatów.
W niniejszej monografii zaprezentowano najważniejsze problemy, analizy i wnioski dotyczące metod wykonywania ekspertyz, przeprowadzania diagnostyk i ocen wybranych typów obiektów budowlanych.
Najważniejsi eksperci z branży budowlanej – na co dzień zajmujący się diagnostyką, zarówno od strony naukowej, jak i praktycznej – w przejrzysty sposób prezentują zasady wykonywana ekspertyz m.in. konstrukcji stalowych, żelbetowych, murowych i drewnianych oraz ekspertyz geotechnicznych, mikologicznych i audytów energetycznych.
Wszystkie wnioski oparte zostały na nowoczesnych metodach badawczych, analitycznych i projektowych oraz zrecenzowane przez Komitet Naukowo-Programowy 15 Konferencji Naukowo-Technicznych „Warsztat Pracy Rzeczoznawcy Budowlanego” organizowanych przez Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa, Politechnikę Świętokrzyską oraz Instytut Techniki Budowlanej.

Spis treści ebooka Diagnostyka obiektów budowlanych

Przedmowa 13
1. Status. Rzeczoznawcy i Specjalisty Budowlanego PZITB prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz 17
1.1. Załącznik 1. Wykaz specjalności rzeczoznawczych PZITB dla Rzeczoznawców i Specjalistów Budowlanych PZITB 21
1.2. Załącznik 2. Rodzaje opracowań rzeczoznawczych 24
1.3. Załącznik 3. Zasady doskonalenia zawodowego Rzeczoznawców i Specjalistów Budowlanych PZITB 26
1.4. Załącznik 4. Instrukcja Ustanawiania Rzeczoznawców i Specjalistów Budowlanych PZITB 29
2. Zasady ogólne wykonywania ekspertyz konstrukcji budowlanych prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, mgr inż. Jan Sieczkowski 35
2.1. Wstęp 35
2.2. Terminy i definicje 37
2.3. Bezpieczeństwo istniejących konstrukcji budowlanych 39
2.4. Diagnostyka techniczna istniejących konstrukcji budowlanych 41
2.4.1. Zagadnienia ogólne 41
2.4.2. Rodzaje diagnostyk istniejących konstrukcji budowlanych 42
2.5. Ogólna metodyka diagnostyk istniejących konstrukcji budowlanych 44
2.6. Pomiary i badania istniejących konstrukcji budowlanych 47
2.6.1. Wymagania ogólne 47
2.6.2. Badania geodezyjne 48
2.6.3. Badania geotechniczne 48
2.6.4. Badania fotogrametryczne 49
2.6.5. Badania środowiskowe 49
2.6.6. Oceny zabezpieczeń chemoodpornych i przeciwwilgociowych 49
2.6.7. Badania betonów 50
2.6.8. Badania stali zbrojeniowych 52
2.6.9. Badania drewna 53
2.6.10. Badania murów 54
2.7. Analiza bezpieczeństwa istniejących konstrukcji 5
2.7.1. Obciążenia 54
2.7.2. Bezpieczeństwo 55
2.8. Obciążenia próbne istniejących elementów i konstrukcji 56
2.9. Ocena bezpieczeństwa istniejących konstrukcji 57
2.9.1. Konstrukcje, których bezpieczeństwo nie jest zagrożone 57
2.9.2. Konstrukcje, których bezpieczeństwo jest zagrożone 57
Bibliografia 59
3. Zasady wykonywania dokumentacji ekspertyz dr hab. inż., prof. PŚ Łukasz Drobiec, dr hab. inż., prof. PŚ Radosław Jasiński 63
3.1. Wprowadzenie 63
3.2. Zawartość dokumentacji stanowiąca podstawę opracowania ekspertyz 64
3.2.1. Projekty techniczne 65
3.2.2. Opinie, ekspertyzy, protokoły 65
3.2.3. Normy i przepisy prawne 66
3.3. Cele i zakresy ekspertyz 66
3.4. Opisy obiektów i analizy dokumentacji stanowiących podstawy opracowania ekspertyz 67
3.5. Oględziny i opisy uszkodzeń 67
3.6. Zakres badań materiałów, elementów i konstrukcji 71
3.6.1. Ustalanie celu oraz zakresu badań i oględzin 71
3.6.2. Badania geometrii konstrukcji 73
3.6.3. Badania właściwości materiałów 74
3.6.4. Opis badań 81
3.6.5. Analiza wyników badań i oględzin 82
3.6.6. Wnioski wynikające z badań i oględzin 83
3.7. Uwagi dotyczące sprawdzających obliczeń konstrukcji stanowiących podstawę oceny bezpieczeństwa konstrukcji 83
3.8. Ocena stanu technicznego i bezpieczeństwa konstrukcji 87
3.9. Zawartości części wnioskowych ekspertyzy 903.10. Podsumowanie 90
Bibliografia 91
4. Zasady wykonywania ekspertyz konstrukcji stalowych prof. dr hab. inż. Antoni Biegus 93
4.1. Charakterystyka ogólna ekspertyz budowlanych 93
4.2. Analizy dokumentacji technicznych obiektów 100
4.3. Eurokody a dotychczasowe normy PN-B w odniesieniu do konstrukcji stalowych 101
4.4. Wybrane zagadnienia identyfikacji konstrukcji stalowych 104
4.4.1. Wprowadzenie 104
4.4.2. Identyfikacje parametrów właściwości stali konstrukcyjnych 106
4.4.3. Inwentaryzacje i identyfikacje konstrukcji 114
4.4.4. Identyfikacje schematów statycznych i modeli obliczeniowych konstrukcji stalowych 115
4.4.5. Przykłady błędów identyfikacji schematów i modeli obliczeniowych konstrukcji hali MTK 122
4.5. Wnioski i uwagi końcowe 128
Bibliografia 130
5. Zasady wykonywania ekspertyz konstrukcji żelbetowych prof. dr hab. inż. Jerzy Hoła, prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz 133
5.1. Wprowadzenie 133
5.2. Układy treści ekspertyz 137
5.3. Postępowania diagnostyczne i ich wiodące role w ekspertyzach 139
5.3.1. Ogólne zasady postępowania 139
5.3.2. Metody i techniki diagnozowania 141
5.3.3. Obciążenia próbne konstrukcji 162
5.4. Podsumowanie 163
Bibliografia 163
6. Zasady wykonywania ekspertyz konstrukcji drewnianych dr inż. Janusz Brol 167
6.1. Wprowadzenie 168
6.2. Trwałość drewna w konstrukcji 171
6.3. Wilgotność drewna w konstrukcji 174
6.4. Oceny wytrzymałościowe drewna w konstrukcjach istniejących 176
6.4.1. Badania wytrzymałościowe na małych próbkach 178
6.4.2. Wytrzymałościowe oceny wizualne drewna 181
6.4.3. Wytrzymałości obliczeniowe drewna a otoczenie i obciążenie 1886.4.4. Określanie przekrojów użytecznych 189
6.5. Przykłady słabych miejsc w istniejących konstrukcjach drewnianych 191
Bibliografia 196
7. Zasady wykonywania ekspertyz konstrukcji murowych dr inż. Roman Gajownik, dr inż. Roman Jarmontowicz, mgr inż. Jan Sieczkowski 199
7.1. Wstęp 199
7.1.1. Ustalenia ogólne 199
7.1.2. Elementy procesów ocen stanów technicznych konstrukcji 201
7.1.3. Prace przygotowawcze 202
7.1.4. Podstawy normowe diagnostyk konstrukcji murowych 203
7.2. Rodzaje uszkodzeń konstrukcji murowych 205
7.3. Metody badań stosowane w diagnostykach konstrukcji murowych 206
7.3.1. Ustalenia ogólne 206
7.3.2. Diagnostyki stanów granicznych użytkowalności budynków 207
7.3.3. Diagnostyki stanów bezpieczeństwa konstrukcji budynków 211
7.4. Badania uzupełniające 218
7.4.1. Badania zawilgocenia 218
7.4.2. Badania chemiczne 219
7.4.3. Badania korozji biologicznej 221
7.5. Podsumowanie 223
Bibliografia 224
8. Zasady wykonywania ekspertyz geotechnicznych budynków w warunkach zabudowy miejskiej prof. dr hab. inż. Eugeniusz Koda, dr hab. inż. Tomasz Godlewski 227
8.1. Wstęp 228
8.2. Ogólne wymagania normowe dotyczące badań podłoża 229
8.2.1. Wprowadzenie 229
8.2.2. Wymagania ogólne 231
8.2.3. Dobór metod badań 234
8.3. Analiza wyników 241
8.4. Oceny przyczyn i przykłady 245
8.5. Podsumowanie 250
Bibliografia 252
9. Zasady wykonywania ekspertyz fundamentów z uwzględnieniem fundamentów głębokich prof. dr hab. inż. Zygmunt Meyer, dr inż. Krzysztof Żarkiewicz 255
9.1. Wstęp 255
9.1.1. Eksperyzy w prawie budowlanym 256
9.1.2. Prawo budowlane o rzeczoznawcach budowlanych 257
9.1.3. Różnice między ekspertyzami a ocenami technicznymi w odniesieniu do fundamentów 258
9.1.4. Główne punkty ekspertyz 259
9.2. Ekspertyzy budowlane w odniesieniu do fundamentów 259
9.3. Fundamenty głębokie 260
9.4. Moduły ściśliwości gruntów, moduły edometryczne 266
9.4.1. Moduły odkształcenia E otrzymane z badania płytami statycznymi 267
9.4.2. Porównanie modułów edometrycznych oraz modułów uzyskanych za pomocą płyt statycznych 270
9.4.3. Współczynniki podatności podłoży gruntowych ks [MN/m3] 271
9.5. Podsumowanie 272
Bibliografia 273
10. Zasady wykonywania ekspertyz konstrukcji przekryć dachowych dr hab. inż., prof. PŚ Jacek Hulimka 275
10.1. Wstęp 275
10.2. Specyfika konstrukcji dachowych jako przedmiotu ekspertyz 276
10.3. Zakres ekspertyz konstrukcji dachowych 27
10.4. Uwagi o ekspertyzach konstrukcji dachowych – pułapki czyhające na wykonawców 279
10.4.1. Schematy konstrukcyjne dachów 279
10.4.2. Rozpoznanie typowych elementów konstrukcyjnych 281
10.4.3. Materiały konstrukcyjne 282
10.4.4. Oceny warunków środowiskowych 284
10.4.5. Inwentaryzacje wad i uszkodzeń 285
10.4.6. Sprawdzające obliczenia statyczno-wytrzymałościowe 287
10.4.7. Ustalanie przyczyn wad i uszkodzeń konstrukcji 290
10.4.8. Sformułowania zaleceń w zakresie ewentualnych prac naprawczych lub wzmocnień 291
10.5. Podsumowanie 292
Bibliografia 293
11. Zasady wykonywania ekspertyz lekkich przegród zewnętrznych mgr inż. Marzena Jakimowicz, dr inż. Krzysztof Kuczyński 295
11.1. Wprowadzenie 295
11.1.1. Podstawowe określenia 295
11.1.2. Podstawowe rozwiązania konstrukcyjne 296
11.2. Wymagania dotyczące ścian osłonowych 296
11.2.1. Wymagania formalne 296
11.2.2. Projektowanie, wykonawstwo 297
11.2.3. Konstrukcja nośna 298
11.2.4. Odporność na obciążenie wiatrem 299
11.2.5. Ciężar własny 299
11.2.6. Odporność na uderzenia 300
11.2.7. Odporność na obciążenia termiczne 300
11.2.8. Przepuszczalność powietrza 300
11.2.9. Wodoszczelność 301
11.2.10. Przepuszczalność pary wodnej 301
11.2.11. Izolacyjność termiczna 302
11.2.12. Wymagania estetyczne 302
11.3. Najczęściej spotykane błędy 303
11.3.1. Wady projektowe 303
11.3.2. Wady wykonawcze 304
11.3.3. Wady montażowe 305
11.4. Etapy wykonywania ekspertyz 308
11.4.1. Założenia podstawowe 308
11.4.2. Wizje lokalne 309
11.4.3. Analizy projektów i dokumentacji systemowych 312
11.4.4. Badania 315
11.4.5. Analizy dokumentów formalnych 319
11.4.6. Zasady formułowania wniosków 319
11.5. Podsumowanie 320
Bibliografia 321
12. Zasady wykonywania ekspertyz technicznych budynków żelbetowych z wielkiej płyty z przykładami ich przebudowy prof. dr hab. inż. Leonard Runkiewicz, dr inż. Jarosław Szulc 323
12.1.Wprowadzenie 324
12.2. Zasoby budownictwa wielkopłytowego w Polsce 325
12.3. Regulacje formalno-prawne dotyczące użytkowania obiektów budowlanych 326
12.4. Diagnostyki budynków wielkopłytowych 328
12.4.1. Schematy ogólne diagnostyki 328
12.4.2. Systemy budownictwa wielkopłytowego 328
12.4.3. Oceny uszkodzeń elementów budynków wielkopłytowych 335
12.4.4. Badania materiałowe 338
12.5. Kontrole stanów technicznych ścian zewnętrznych 340
12.6. Oceny właściwości izolacyjnych przegród 343
12.7. Zagadnienia higieniczno-zdrowotne 344
12.8. Przykład z praktyki inżynierskiej 346
12.9. Kierunki działań remontowych i modernizacyjnych 348
12.10. Podsumowanie 350
Bibliografia 351
13. Zasady wykonywania ekspertyz obiektów zabytkowych dr inż. Stanisław Karczmarczyk 353
13.1. Wprowadzenie 353
13.2. Definicje opracowań zawierających oceny obiektów budowlanych i wynikające z nich zakresy merytoryczne 355
13.3. Różnice w opracowaniach ekspertyz obiektów zabytkowych i współczesnych 357
13.4. Wymagania formalne przy realizacji ekspertyz obiektów zabytkowych 369
13.5. Podsumowanie, wnioski 370
Bibliografia 371
14. Diagnostyka mykologiczna obiektów budowlanych – metodyka i wyzwania przyszłościowe prof. dr hab. inż. Wojciech Skowroński 373
14.1. Wprowadzenie 373
14.2. Zagadnienia mykologiczno-budowlane 374
14.3. Ekspertyzy mykologiczno-budowlane 379
14.4. Wybrane problemy diagnozowania konstrukcji drewnianych 383
14.5. Uwarunkowania diagnostyk mykologiczno-budowlanych 391
14.5.1. Przepisy techniczno-prawne 391
14.5.2. Badania i pomiary 393
14.5.3. Obliczenia i synteza 397
14.6. Podsumowanie 398
Bibliografia 399
15. Zasady wykonywania ekspertyz obiektów hydrotechnicznych po powodziach prof. dr hab. inż. Wiesław Buczkowski, mgr inż. Józef Zgrabczyński 401
15.1. Wprowadzenie 401
15.2. Oceny stanów technicznych a ekspertyzy budowli hydrotechnicznych 402
15.3. Zasady wykonywania ekspertyz technicznych obiektów hydrotechnicznych po powodziach 410
15.3.1. Uszkodzenia i awarie budowli hydrotechnicznych po powodzi 410
15.3.2. Ogólne zasady wykonywania ekspertyz obiektów hydrotechnicznych 414
15.3.3. Ekspertyzy techniczne budowli hydrotechnicznych po powodzi 415
15.3.4. Informacje o przebiegu powodzi i akcji powodziowych 418
15.3.5. Inwentaryzacje uszkodzeń obiektów/budowli 420
15.3.6. Stany techniczne obiektów przed powodziami ze wskazaniem możliwych przyczyn awarii/uszkodzeń 422
15.3.7. Badania obiektów/budowli 423
15.3.8. Określenie przyczyn powstania uszkodzeń, awarii obiektów/budowli hydrotechniczych 425
15.3.9. Koncepcje napraw/wzmocnień w toku dalszych postępowań z obiektami lub konstrukcjami budowlanymi 426
15.3.10. Oceny i propozycje poprawy stanu technicznego w celu polepszenia jakości funkcjonowania całych obiektów 426
15.4. Fragment przykładowej ekspertyzy 427
Bibliografia 434
16. Zasady wykonywania audytów energetycznych budynków i budowli dr inż. Jerzy Kwiatkowski, dr inż. Andrzej Wiszniewski 435
16.1. Wstęp 436
16.2. Rodzaje audytów energetycznych 437
16.2.1. Zbieranie danych do audytów 437
16.2.2. Analizy i oceny stanów istniejących 438
16.2.3. Poszukiwania i formułowania rozwiązań 438
16.2.4. Oceny wariantowych rozwiązań i wyboru rozwiązań optymalnych 439
16.2.5. Opracowanie audytów i przekazanie ich zleceniodawcom 439
16.3. Audyty termomodernizacyjne i remontowe 440
16.3.1. Audyty termomodernizacyjne 441
16.3.2. Audyty remontowe 445
16.4. Audyty efektywności energetycznej 448
16.5. Audyty energetyczne przedsiębiorstw 453
16.6. Podsumowanie i wnioski 459Bibliografia 459
17. Opinie specjalistyczne w praktyce rzeczoznawstwa budowlanego prof. dr hab. inż. Zbigniew Kledyński 461
17.1. Wprowadzenie 461
17.2. Opinie specjalistyczne. Kiedy, kto i dla kogo je sporządza? Jakim celom służą i co powinny zawierać? 465
17.3. Podsumowanie 468
Bibliografia 468