ebook Dobro małżonków Andrzej Pastwa

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2016

Treść bonum coniugum należy do najbardziej doniosłych kwestii hermeneutycznych wymagających pogłębionych badań. Podjęcie tematu jest autorską próbą wyjścia naprzeciw temu wyzwaniu. Bezpośredni kontekst badawczy stanowią apele Jana Pawła II i Benedykta XVI do świata kanonistyki o dokonanie adekwatnego „przekładu” personalistycznych idei małżeńskich Soboru Watykańskiego II na praktykę stosowania prawa. Niniejsze studium ma walor zarówno poznawczy, jak i aplikacyjny. Co się tyczy tego pierwszego, na podstawie przesłanek genetyczno-historycznych i epistemologiczno-metodologicznych oraz precyzyjnie wytyczonych hipotez badawczych, Autor dokonuje identyfikacji tytułowego elementu ad validitatem we wzorcowym orzecznictwie Roty Rzymskiej – w związku z aplikacją norm kodeksowych dotyczących niezdolności konsensualnej (kan. 1095, nn. 2–3 KPK) i symulacji zgody małżeńskiej (kan. 1101 § 2 KPK). W szczególności chodzi o sytuowanie przez trybunał apostolski nowego istotnego elementu małżeństwa (z niezmiennym punktem odniesienia w postaci Świętego Augustyna trzech dóbr) w konfiguracjach: dawniej – „nieautonomicznych”, obecnie – „autonomicznych”. Podsumowaniem zasadniczej części badań jest wykaz „kierunkowych” ujęć elementum boni coniugum (prezentacja linii orzeczniczych). O aplikacyjnej wartości monografii najlepiej świadczy położenie akcentu na potrzebę jedności „hermeneutycznej” w przedmiotowej kościelnej jurysprudencji, zwłaszcza przez korygowanie w orzecznictwie trybunałów niższych stopni jurysdykcji niepoprawnego stosowania wspomnianych norm prawnych.

Spis treści ebooka Dobro małżonków

Spis treści

Wstęp / 7

1. Kryteria waloryzacji formuły bonum coniugum / 13
1.1. Przesłanki genetyczno-historyczne / 13
1.1.1. „Personalistyczna” geneza kodeksowego pojęcia bonum coniugum / 16
1.1.2. Kontekst reformy KPK: od ius ad vitae communionem do essentiale aliquod elementum / 28
1.1.3. Ku wyodrębnieniu istotnego elementu małżeństwa: dwie optyki / 39
1.1.3.1. Oś problemowa: ordo procreationis — ordo caritatis (Ombretta Fumagalli Carulli) / 40
1.1.3.2. Oś problemowa: sfera „przedmiotowa” — sfera „osobowa i międzyosobowa” (José María Serrano Ruiz) / 54
1.2. Przesłanki epistemologiczno-metodologiczne / 68
1.2.1. Problem bonum coniugum a paradygmat „jedności hermeneutycznej” / 71
1.2.1.1. Znaczenie specjalnego magisterium papieskiego: Przemówienia do Roty Rzymskiej / 72
1.2.1.2. Wzorcowy charakter orzecznictwa Roty Rzymskiej / 81
1.2.1.3. Normy i deklaracje wydane przez inne dykasterie Kurii Rzymskiej / 90
1.2.2. Problem bonum coniugum a paradygmat „realizmu” (odnowionej) doktryny małżeńskiej / 95
1.2.2.1. Niekompatybilność ujęć subiektywistyczno-pozytywistycznych / 97
1.2.2.2. „Uznana doktryna” reprezentantów personalistycznego nurtu odnowy ius matrimoniale / 103
1.2.2.3. Adekwatna oś problemowa: realizm personalistyczny — realizm jurydyczny (Carlos José Errázuriz Mackenna) / 108
1.3. Podsumowanie / 118

2. Formalne określenie i znaczenie prawne bonum coniugum / 121
2.1. Kompatybilność schematu dóbr św. Augustyna — dobro małżonków w konfiguracjach „nieautonomicznych” / 121
2.1.1. Istotny element dobra małżonków w bona matrimonii / 123
2.1.1.1. Wyrok c. Burke z 26 XI 1992 roku (Armachana) / 125
2.1.1.1.1. Sentencja wyroku / 125
2.1.1.1.2. Komentarz / 137
2.1.1.2. Linia orzecznicza / 143
2.1.1.3. Wnioski / 166
2.1.2. Istotny element dobra małżonków w bonum fidei / 168
2.1.2.1. Wyrok c. Funghini z 23 X 1991 roku (Romana) / 171
2.1.2.1.1. Sentencja wyroku / 171
2.1.2.1.2. Komentarz / 196
2.1.2.2. Linia orzecznicza / 207
2.1.2.3. Wnioski / 221
2.2. W interpersonalno-finalistycznej optyce schematu św. Tomasza — dobro małżonków w konfiguracjach „autonomicznych” / 225
2.2.1. Istotny element dobra małżonków w odnowionej formule mutuum adiutorium / 230
2.2.1.1. Wyrok c. Stankiewicz z 23 VI 1988 roku (Medellen) / 232
2.2.1.1.1. Sentencja wyroku / 232
2.2.1.1.2. Komentarz / 244
2.2.1.2. Linia orzecznicza / 258
2.2.1.3. Wnioski / 286
2.2.2. Istotny element dobra małżonków w relacji małżeńskiej osób o równej godności i równych prawach małżeńskich / 290
2.2.2.1. Wyrok c. Civili z 8 XI 2000 roku (Bratislavien. Tyrnavien) / 292
2.2.2.1.1. Sentencja wyroku / 292
2.2.2.1.2. Komentarz / 305
2.2.2.2. Linia orzecznicza / 318
2.2.2.3. Wnioski / 331
2.2.3. Istotny element dobra małżonków w osobowej i międzyosobowej relacji małżeńskiej / 334
2.2.3.1. Wyrok c. Serrano Ruiz z 29 VII 2005 roku (Basileen) / 337
2.2.3.1.1. Sentencja wyroku / 337
2.2.3.1.2. Komentarz / 357
2.2.3.2. Linia orzecznicza / 368
2.2.3.3. Wnioski / 375
2.3. Podsumowanie / 378

Zakończenie / 381

Bibliografia / 385
Wykaz skrótów / 415
Indeks osobowy / 417

Sommario / 423
Zusammenfassung / 426
Summary / 429