Za darmo

ebook Finansowa analiza występowania szkód dotyczących pacjentów na podstawie wyroków sądów okręgu łódzkiego Daria Korytkowska-Piaskowska

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2022

Jednym z najistotniejszych problemów z jakim zmagają się obok szpitali różne podmioty lecznicze jest problem powstawania zdarzeń niepożądanych, które wywołują szkodę na pacjencie. Szkody te rodzą bowiem różnego rodzaju skutki o charakterze prawnym, medycznym, systemowym, osobistym, społecznym czy też finansowym.
Ponieważ problem ten jest dość dobrze rozpoznany z punktu widzenia odpowiedzialności prawnej podmiotów leczniczych za szkody wyrządzone pacjentom w związku z wykonywaną działalnością leczniczą oraz z perspektywy zarządzania ryzykiem w podmiotach leczniczych, celem niniejszej monografii była próba zbadania skutków o charakterze finansowym.
W tym celu dokonano oceny dochodzonych oraz zasądzanych świadczeń będących następstwem roszczeń powstałych w wyniku zajścia szkód na pacjentach w szpitalach. Dodatkowym celem stało się również sprawdzenie czy funkcjonujące obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących działalność leczniczą gwarantuje bezpieczeństwo finansowe tym podmiotom czy też nie.
Aby tego dokonać przeprowadzono analizę wybranych akt sądowych dotyczących szkód powstałych na pacjentach leczących się w szpitalach w Polsce, zarejestrowanych w repertoriach Sądu Okręgowego (SO) w Łodzi w latach 2005-2011, na podstawie, których określono między innymi: jakie zdarzenia niepożądane najczęściej skutkują powstaniem roszczenia odszkodowawczego oraz jaki mają one wymiar finansowy. Ponadto zweryfikowano w jakim stopniu te roszczenia są realizowane w wyrokach sądowych uznających powództwo w części lub całości.
W wyniku przeprowadzonych badań ustalono między innymi, że szkody na pacjentach, generujące wysokie roszczenia odszkodowawcze, które najczęściej związane są z powstaniem zdarzenia niepożądanego w postaci zakażenia szpitalnego, błędu medycznego czy też zaniedbania w leczeniu a największym składnikiem rekompensaty jest zadośćuczynienie.

Spis treści ebooka Finansowa analiza występowania szkód dotyczących pacjentów na podstawie wyroków sądów okręgu łódzkiego

Wykaz ważniejszych skrótów 9
Wstęp 13

Rozdział 1
Szpital w polskim systemie ochrony zdrowia 19
1.1. System ochrony zdrowia w Polsce 19
1.1.1. Podstawowe pojęcia 19
1.1.2. Reformy systemu ochrony zdrowia w Polsce 21
1.1.3. Organizacja ochrony zdrowia w Polsce 30
1.2. Szpital jako najważniejsza instytucja w systemie ochrony zdrowia 37
1.2.1. Definicja 37
1.2.2. Klasyfikacja szpitali 41
1.2.3. Szpitale w liczbach 47
1.3. Pracownicy medyczni w strukturze organizacyjnej szpitala 50
1.3.1. Zasoby ludzkie w systemie ochrony zdrowia 50
1.3.2. Wybrane zawody medyczne jako zawody zaufania publicznego 55
1.3.3. Zawody medyczne w świetle wyników badań opinii społecznej 60

Rozdział 2
Zarządzanie ryzykiem w szpitalach 67
2.1. Teoria ryzyka 67
2.2. Zarządzanie ryzykiem w ochronie zdrowia 68
2.2.1. Identyfikacja ryzyka w placówkach szpitalnych 70
2.2.2. Analiza ryzyka w placówkach szpitalnych 71
2.2.3. Sterowanie ryzykiem 72
2.2.4. Monitorowanie i kontrola ryzyka 75
2.3. Systemy zewnętrznej oceny wykorzystywane w zarządzaniu ryzykiem w placówkach szpitalnych 76
2.3.1. System zewnętrznej oceny zarządzania oparty o normy ISO 76
2.3.2. System zewnętrznej oceny zarządzania oparty o akredytację 78
2.4. Ubezpieczenie jako instrument zarządzania ryzykiem w ochronie zdrowia 83
2.4.1. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej jako szczególny rodzaj ubezpieczenia wykorzystywanego w ochronie zdrowia 87
2.4.2. Przegląd obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej funkcjonujących w systemie ochrony zdrowia w Polsce w latach 1998–2021 95
2.4.3. Ubezpieczenie pacjentów z tytułu zajścia zdarzenia medycznego 108

Rozdział 3
Prawne aspekty odpowiedzialności szpitali i lekarzy w Polsce 111
3.1. Pojęcie szkody. Rodzaje i klasyfikacje 111
3.2. Pojęcie błędu medycznego. Rodzaje i klasyfikacje 117
3.3. Pojęcie zdarzenia niepożądanego i zdarzenia medycznego 126
3.4. Rodzaje odpowiedzialności 130
3.4.1. Odpowiedzialność pracownicza 133
3.4.2. Odpowiedzialność zawodowa (dyscyplinarna) 136
3.4.3. Odpowiedzialność karna 140
3.4.4. Odpowiedzialność podmiotu zbiorowego 142
3.4.5. Odpowiedzialność cywilna 145
3.4.6. Odpowiedzialność z tytułu zajścia zdarzenia medycznego 155
3.5. Metody dochodzenia roszczeń przez poszkodowanych z tytułu wybranych rodzajów odpowiedzialności 158
3.5.1. Dochodzenie roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej 158
3.5.2. Dochodzenie roszczeń z tytułu zajścia zdarzenia medycznego 168
3.5.3. Postępowanie mediacyjne 172

Rozdział 4
Zdarzenia niepożądane w świetle dostępnych danych statystycznych w Polsce 179
4.1. Systemy raportowania zdarzeń niepożądanych 181
4.1.1. Klasyfikacja systemów powiadamiania 183
4.1.2. Bariery w rozwoju systemów raportowania 184
4.1.3. Systemy raportowania w wybranych krajach 186
4.2. Statystyka skarg i roszczeń odszkodowawczych z tytułu zajścia zdarzeń niepożądanych 192
4.2.1. Pojęcie skargi i roszczenia 192
4.2.2. Roszczenia z tytułu odpowiedzialności zawodowej 193
4.2.3. Roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej 202
4.2.4. Roszczenia z tytułu odpowiedzialności za zajście zdarzenia medycznego 207
4.2.5. Skargi do Rzecznika Praw Pacjenta 210

Rozdział 5
Statystyczna analiza finansowych skutków występowania szkód na pacjentach – wyniki badań własnych 215
5.1. Metodyka badania i dobór próby badawczej 215
5.1.1. Źródło pochodzenia danych 217
5.1.2. Baza danych 220
5.2. Analiza ilościowa dochodzonych i zasądzanych świadczeń odszkodowawczych 227
5.2.1. Zdarzenia niepożądane wywołujące szkodę 227
5.2.2. Zagregowana analiza szkód na pacjentach 229
5.2.3. Czas rozpatrywania spraw o odszkodowanie za szkody wyrządzone pacjentom przez szpitale 232
5.2.4. Roszczenia odszkodowawcze i zasądzane świadczenia za szkody wyrządzone podczas leczenia w szpitalach 235
5.3. Finansowe roszczenia oraz zasądzone świadczenia odszkodowawcze związane z występowaniem szkód na pacjentach 238
5.3.1. Zadośćuczynienie 241
5.3.2. Jednorazowe świadczenie odszkodowawcze 246
5.3.3. Świadczenia rentowe 251
5.3.4. Zadośćuczynienie i odszkodowanie ogółem 258
5.3.5. Odpowiedzialność za szkody mogące ujawnić się w przyszłości 262
5.3.6. Wartość zasądzonego świadczenia odszkodowawczego ogółem 265
5.4. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej szpitali jako instrument zmniejszający skutki finansowe występowania szkód na pacjentach 271
Zakończenie 277
Bibliografia 283
Literatura przedmiotu 283
Akty prawne 296
Źródła internetowe 302
Załącznik 1 305
Załącznik 2 311
Spis rysunków 317
Spis tabel 323