ebook Idea troski w pielęgniarstwie inspirowana myślą filozoficzną Zygmunt Pucko

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Rok wydania: 2014

Monografia jest poświęcona idei troski w teorii pielęgniarstwa, która w tej dyscyplinie stanowi najważniejszy paradygmat. Dzięki niemu pielęgniarstwo zachowuje swoją tożsamość. Można zatem przypuszczać, że jego wykładnia jest precyzyjnie określona. Tymczasem sens owego paradygmatu jest wieloznaczny i ma postać płynną.

Nieuchwytność jego kwintesencji dała asumpt do tworzenia rozmaitych interpretacji. Liczba koncepcji, którą obrósł ten temat, zwłaszcza na Zachodzie, jest wprost niewyobrażalna. Oryginalności poglądów jednakże nie zawsze towarzyszy ich klarowność. Wśród tych miscellanea łatwo można popaść w dezorientację i stracić rozeznanie w stopniu ważności poszczególnych konceptów. W Polsce - poza kilkoma publikacjami - na temat idei troski w pielęgniarstwie prawie się nie dyskutuje.

Przemyślenia zawarte w książce wypełniają nie tylko tę lukę, ale również porządkują podstawowe kategorie myślowe oraz dostarczają klucza do ich zrozumienia. Zagadnienie idei troski zostało w rozprawie nakreślone z szerokiej perspektywy filozoficznej w sposób zwięzły i przejrzysty. Jej wartość polega też na tym, że zawiera jakościowo nową wiedzę i poszerza horyzonty poznawcze.
Książkę można śmiało zaliczyć do panteonu prac znaczących dla pielęgniarstwa. Jest to tym bardziej słuszne, że tego typu publikacja w polskiej literaturze poświęconej filozofii pielęgniarstwa jak dotąd nie powstała.

Spis treści ebooka Idea troski w pielęgniarstwie inspirowana myślą filozoficzną

Wprowadzenie 9

Część I: Genealogia idei troski i jej wykładnia w pielęgniarstwie do lat sześćdziesiątych XX wieku 21

1. Kulturowo-filozoficzne źródła idei troski 21

2. Idea troski w ujęciu wczesnochrześcijańskim 28
2.1. Idea caritas w teorii św. Augustyna 30
2.1.1. Fundament ontologiczny caritas 33
2.1.2. Antropologiczny aspekt caritas 34
2.1.3. Relacyjność miłości 36
2.1.4. Dobra miłość i jej porządek 38
2.1.5. Elementy wzmacniające caritas 43

Część II: Wpływ filozoficznego dyskursu na pojmowanie idei troski we współczesnym pielęgniarstwie 51

1. Idea troski w perspektywie egzystencjalno-fenomenologicznej 51
1.2. Ontologiczno-egzystencjalny wymiar troski 52
1.2.1. Komponenty troski 54
1.2.2. Moment wybiegania w przód 54
1.2.3. Moment bycia w świecie 55
1.2.4. Moment bycia przy 55
1.2.5. Zatroskanie 56
1.2.6. Troskliwość niepełna 56
1.2.7. Troskliwość upadła w Się 57
1.2.8. Troskliwość zastępczo-zdominowująca 58
1.2.9. Troskliwość występująco-uwalniająca 59
1.2.10. Sumienie jako zew troski 59

2. Troska jako pomoc we wzroście innego 62
2.1. Pomoc innemu w jego wzroście kwintesencją troski 67
2.1.1. Pojęcie innego 68
2.2. Ranga zaangażowania 69
2.3. Rozwój wiedzy 70
2.4. Zmienne rytmy 71
2.5. Cierpliwość 72
2.6. Uczciwość 72
2.7. Zaufanie 73
2.8. Pokora 74
2.9. Nadzieja 75
2.10. Odwaga 75
2.11. Prymat procesu nad ostatecznym rezultatem 76

3. Troska jako naturalny sposób bycia pielęgniarki 78
3.1. Główne założenia filozofii troski jako sposobu bycia 82
3.2. Czynniki karatowe w filozofii troski jako sposobu bycia 82
3.2.1. Tworzenie humanistyczno-altruistycznego systemu wartości 82
3.2.2. Wprowadzenie wiary i nadziei 83
3.2.3. Doskonalenie i kultywowanie swojej wrażliwości oraz wrażliwości innych ludzi 84
3.2.4. Rozwój relacji międzyludzkich ukonstytuowanych na pomaganiu i zaufaniu 86
3.2.5. Popieranie i akceptacja wyrażania negatywnych oraz pozytywnych emocji 88
3.2.6. Konsekwentne stosowanie naukowej metody do rozwiązywania problemów występujących w procesie podejmowania decyzji 89
3.2.7. Promowanie interpersonalnego nauczania i uczenia się 89
3.2.8. Zabezpieczenie wspierającego, ochraniającego i korygującego środowiska psychicznego, fizycznego, socjokulturowego oraz duchowego 90
3.2.9. Pomoc w zaspokajaniu ludzkich potrzeb 92
3.2.10. Uznanie czynników egzystencjalno-fenomenologicznych 93
3.3. Reguły transpersonalnego wymiaru troski 94
3.4. Reguła momentu troskliwości 97

4. Dialogiczna postać troski 100
4.1. Twarz 101
4.2. Bliskość 102
4.3. Odpowiedzialność 105
4.4. Substytucja 106
4.5. Relacja dialogiczna w horyzoncie wartości 108

5. Troska jako fundament odpowiedzialności za istnienie innego 116
5.1. Eminentne paradygmaty troski pojętej jako odpowiedzialność 117
5.1.1. Troska jako odpowiedzialność totalna 118
5.1.2. Ciągłość konstytutywna cechą troski jako odpowiedzialności 118

6. Aktywistyczna natura troski 119
6.1. Fazy realizacji troski 121
6.1.1. Rozpoznanie 122
6.1.2. Zatroszczenie się 122
6.1.3. Udzielanie troski 122
6.1.4. Otrzymywanie troski 123
6.2. Elementy aktywistycznej etyki troski 124
6.2.1. Baczna uwaga 124
6.2.2. Odpowiedzialność 125
6.2.3. Kompetencje 126
6.2.4. Właściwa reakcja 126
6.3. Uwarunkowania troski 127

7. Troska jako wartość i cnota moralna 129
7.1. Współczucie 131
7.1.1. Asystowanie 131
7.1.2. Zapewnienie 132
7.1.3. Kompetencje 132

8. Idea troski proweniencji feministycznej 140
8.1. Argument z kazusu Heinza 145
8.2. Argument z teorii percepcji Gestalt 146
8.3. Argument ze studium aborcji 147

9. Troska esencją kobiecej natury w teorii Nel Noddings 150
9.1. Prawzór paradoksów kobiecej troski 154
9.2. Różnica między troską naturalną a troską etyczną 157
9.3. Ideał troski etycznej 158

10. Idea troski w perspektywie transkulturowej 164

Zakończenie 173

Bibliografia 175