ebook Jak skutecznie rozmawiać z pacjentem i jego rodziną. Praktyka lekarza rodzinnego

Wydawca: PZWL

Rok wydania: 2014

Celem książki jest przedstawienie praktycznych informacji, które ułatwią lekarzowi rodzinnemu nawiązanie i utrzymanie kontaktu z pacjentem oraz poznanie jego oczekiwań i obaw związanych z chorobą, a studentom medycyny wskażą, na czym polega praca lekarza skoncentrowanego na pacjencie.

W publikacji opisano m.in. modele konsultacji lekarskiej, przebieg wizyty lekarskiej, komunikowanie się z pacjentem w sytuacjach trudnych i gdy występują u niego niewyjaśnione objawy (ang. MUS – medically unexplained syndroms), dziecko jako pacjent (rozmowa, budowanie zaufania, problem dziecka pokrzywdzonego) oraz zasady przekazywania informacji w stanach nagłych i zagrożeniach życia.

Dobra relacja z pacjentem umożliwia postawienie trafnej diagnozy i zrozumienie przez pacjenta wyjaśnień lekarza.

Książka jest doskonałym uzupełnieniem obowiązkowych szkoleń dla pracowników służby zdrowia dotyczących pracy z pacjentem trudnym i rozwiązywania konfliktów w relacji lekarz–pacjent.

Spis treści ebooka Jak skutecznie rozmawiać z pacjentem i jego rodziną. Praktyka lekarza rodzinnego

Autorzy II
Przedmowa V

Rozdział 1. Istota pracy lekarza rodzinnego - Sławomir Chlabicz 1
Umiejętność komunikowania się z pacjentem 3
Wiedza i umiejętności kliniczne 3

Rozdział 2. Konsultacja lekarska - Alicja Małgorzata Ołtarzewska 7
Konsultacja lekarska – wyjaśnienie terminu 7
Powody zgłaszania się pacjenta do lekarza rodzinnego 8
Cele konsultacji lekarskiej 11
Etapy konsultacji lekarskiej w gabinecie lekarza rodzinnego 14
Moment wejścia pacjenta do gabinetu 14
Przerwa między wizytami pacjentów 15
Nawiązanie kontaktu z pacjentem 15
Ustalenie przyczyny/przyczyn przybycia pacjenta 16
Wywiad lekarski 20
Zapisywanie danych w dokumentacji 24
Badanie fizykalne 24
Diagnoza i budowanie planu postępowania z pacjentem 25
Udzielanie informacji pacjentowi 28
Zamknięcie konsultacji 29

Rozdział 3. Rozmowa z pacjentem - Ludmiła Marcinowicz 31
Przywitanie lekarza z pacjentem 32
Zadawanie pytań pacjentowi 33
Umiejętność słuchania 36
Empatia 39
Informowanie pacjenta 39
Włączenie pacjenta do planu postępowania 41
Zadawanie pytań przez pacjenta 42
Wykorzystanie poczucia humoru 43
Komunikowanie niewerbalne 44
Efektywne wykorzystywanie ciszy 46
Zakłócenia rozmowy 47
Obawy i oczekiwania pacjentów 48
Budowanie zaufania 49
Wiedza zdrowotna pacjenta 50
Zakończenie rozmowy 50

Rozdział 4. Komunikowanie się z pacjentem w sytuacjach trudnych - Anna Ratajska 53
Wprowadzenie 53
Sytuacja trudna 54
Perspektywa lekarza vs. perspektywa pacjenta 55
Kto to jest „trudny pacjent”? Jak sobie poradzić, gdy uznamy pacjenta za trudnego? 59
Wybrane sytuacje trudne – społeczne wyzwania dla lekarza 61
Presja czasu 61
Pacjent niezadowolony 62
Pacjent agresywny, gwałtowny 63
Postępowanie w sytuacjach konfliktowych 68
Umiejętność asertywnej odmowy 69
Pacjent, który nie chce opuścić gabinetu 72

Rozdział 5. Pacjent z niewyjaśnionymi objawami - Sławomir Czachowski 77
Zaburzenia psychosomatyczne w podstawowej opiece zdrowotnej – wyjaśnienie pojęć 77
Pacjenci z MUS u lekarza rodzinnego 80
Wpływ i konsekwencje MUS na relacje lekarz – pacjent 80
Przebieg konsultacji pacjenta z MUS 82
Strategie postępowania lekarza rodzinnego 85

Rozdział 6. Dziecko jako pacjent u lekarza rodzinnego - Dorota Emilia Bielska 91
Prowadzenie rozmowy i zbieranie wywiadu 91
Przywitanie i budowanie zaufania w kontakcie z dzieckiem 91
Otoczenie 92
Umiejętność rozmowy z dzieckiem i rodzicami 93
Wstępny wywiad pediatryczny 94
Zaangażowanie w rozmowę dziecka nieśmiałego, zbuntowanego, nadmiernie aktywnego 97
Rozmowa z nastolatkami 100
Budowanie dobrych relacji między lekarzem a młodym człowiekiem 101
Wizyta patronażowa 105
Sygnały przekazywane przez noworodka 109
Znaczenie wizyty domowej w opiece nad dzieckiem 110
Problem dziecka krzywdzonego 112

Rozdział 7. Relacja lekarza z pacjentem chorym terminalnie i jego rodziną - Aneta Domalewska 117
Stan psychiczny człowieka w odpowiedzi na etapy nieuleczalnej choroby 117
Wyobrażenie o chorobie 120
Jakość życia, w tym uwarunkowana stanem zdrowia 121
Rozpoznanie środowiska chorego 125
Rola rodziny w obliczu nieuleczalnej choroby 127
Funkcjonowanie rodziny w kryzysie 128
Ekspresja uczuć jako warunek dobrej jakości życia 133
Komunikacja lekarz – pacjent – rodzina 135
Priorytety w komunikacji 136

Rozdział 8. Konsultacja telefoniczna - Sławomir Chlabicz 143
Zasady udzielania porady telefonicznej 145
Otoczenie 145
Schemat rozmowy telefonicznej 146
Elementy komunikowania, na które należy szczególnie
zwrócić uwagę podczas porady telefonicznej 147

Rozdział 9. Pacjenci korzystający z Internetu w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych - Sławomir Chlabicz 149
Możliwości postępowania 151

Rozdział 10. Nauczanie i uczenie się poprzez odgrywanie ról - Ludmiła Marcinowicz 153
Nauczanie problemowe 154
Odgrywanie ról 156
Symulowany pacjent 157
Wykorzystanie nagrań wideo 158
Ocena konsultacji lekarskiej 160
Korzyści i trudności 161
Wirtualny pacjent 162

Aneks 165
Przewodnik obserwacji konsultacji lekarskiej według metody Calgary-Cambridge 165

Skorowidz 173