ebook Klauzule generalne w prawie krajowym i obcym

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Rok wydania: 2016

Klauzule generalne stanowią jedno z najbardziej dyskutowanych zagadnień zarówno na gruncie prawa publicznego, jak i prawa prywatnego. Wzbudzają wątpliwości nie tylko na etapie ich definiowania oraz umiejscowienia w systemie norm i uregulowań prawnych.

Klauzule generalne zapewne przyczyniają się do uelastycznienia tekstu przepisów, choć posługiwanie się nimi w procesie stosowania prawa wiąże się z wieloma zagrożeniami. Stąd ważna rola orzecznictwa sądów powszechnych i administracyjnych.

Jak wynika z praktyki orzeczniczej, klauzule generalne muszą same być poddane wykładni, stanowiąc wytyczną do rozumienia przepisów prawnych, w tym w szczególności w przypadku podejmowania decyzji uznaniowych, na przykład w zakresie prawa podatkowego („ważny interes podatnika”, „niewspółmierna wysokość” podatku czy „uzasadniona obawa” w kontekście zabezpieczenia zobowiązania podatkowego).

Klauzule generalne implikują konieczność wyważenia wartości, jednak nie przesądzają o wyborze właściwego rozwiązania, jedynie wskazują na warianty możliwości. Stąd istotną rolę w ich stosowaniu odgrywają zasady techniki legislacyjnej. Nadrzędną zasadą jest jednoznaczność treści przepisów prawnych, ale nieodzownym ich elementem jest tzw. luz decyzyjny, który jest odpowiedzią na zmieniające się otoczenie i dynamikę zjawisk społeczno‑gospodarczych.

(Słowo wstępne)

Zeszyt naukowy jest skierowany zarówno do pracowników naukowych i studentów wszystkich kierunków, których programy nauczana obejmują problematykę teorii i filozofii prawa, prawników praktyków: adwokatów, radców prawnych.

Spis treści ebooka Klauzule generalne w prawie krajowym i obcym

Spis treści

Słowo wstępne (Lidia Zacharko) / 7

Patrycja Błaszków
Znaczenie klauzuli zasad współżycia społecznego w kontekście nieuwzględnienia zarzutu przedawnienia roszczeń cywilnoprawnych / 9

Krzysztof Bochnia
Znaczenie klauzul generalnych w stosowaniu prawa krajowego i międzynarodowego / 19

Michalina Drózd, Ksenia Pilarz
Znaczenie klauzuli „dobra dziecka” w prawie rodzinnym krajowym i międzynarodowym na podstawie instytucji przysposobienia / 29

Michał Gamrot
Nowy wymiar klauzuli rebus sic stantibus w obliczu kryzysu finansowego? / 41

Kinga Karaś
Normy niedookreślone w systemie prawa francuskiego / 53

Klaudia Kopia
Klauzula generalna obejścia prawa podatkowego / 61

Michał Kotalczyk
Współpraca z Trybunałem strasburskim jako przejaw dobrej wiary państwa. Kazus „skargi katyńskiej” przeciwko Rosji / 73

Kamila Koziara
Interes społeczny a zmiana decyzji administracyjnej na gruncie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami — przyczynek do dyskusji / 85

Izabela Kuc
Klauzule generalne „interesu społecznego” i „słusznego interesu strony” jako kolizyjne wartości podlegające ochronie prawnej w postępowaniu administracyjnym / 95

Karina Kunc-Urbańczyk
Problemy ustalania granic dozwolonego użytku utworów w prawie autorskim / 107

Anna Lichosik
Klauzula generalna istotnego wpływu informacji poufnej na cenę lub wartość instrumentu finansowego / 123

Piotr Lipiński
Klauzule służące ochronie bezpieczeństwa i porządku na przykładzie art. 132 Prawa o ruchu drogowym / 135

Barbara Moc
Znaczenie klauzul generalnych w stosowaniu cywilnego prawa krajowego i międzynarodowego / 147

Małgorzata Moczulska
Klauzula ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego a swoboda decyzyjna organu / 159

Sławomir Piekarczyk
Wielokierunkowa nieostrość w sądowym stosowaniu prawa. Intencja prawodawcy a dyskrecjonalność sędziowska — antynomia czy kongruencja? / 169

Łukasz B. Pilarz
Obraza uczuć religijnych — próby stworzenia kontratypu czy depenalizacja w świetle zasady proporcjonalności? — zagadnienia wybrane w Polsce / 181

Maciej Przysucha
Rola klauzuli generalnej zasad współżycia społecznego w sądowej kontroli decyzji ZUS / 197

Jacek Samol
Klauzule generalne w praktyce. „Nakład pracy komornika” jako podstawa do miarkowania kosztów egzekucji / 209

Joanna Soboń-Sobczyńska, Marcin Sobczyński
Klauzula generalna zasad współżycia społecznego w kontekście przedawnienia roszczeń cywilnoprawnych / 221

Maciej Tarasek
Problematyka klauzul generalnych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego / 233

Małgorzata Wiśniewska
Dobro pacjenta w ujęciu prawa farmaceutycznego / 243

Łukasz Zimończyk
Nieostrość pojęcia programu komputerowego w prawie własności intelektualnej / 253

Tomasz Zubko
Wyłączna kompetencja Unii Europejskiej do zawierania umów międzynarodowych / 265

Literatura przedmiotu / 275