ebook Kłopoty intelektu Między Comte'em a Bergsonem Barbara Skarga

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2017

Kłopoty intelektu - to fascynujący ebook autorstwa wybitnej polskiej filozofki, Barbary Skargi, wydany przez renomowane Wydawnictwo Naukowe PWN w 2017 roku. Oryginalnie opublikowany po raz pierwszy w 1975 roku, ten klasyczny tekst porusza złożone tematy formacji intelektualnych oraz mechanizmów kierujących myślą ludzką.

Kłopoty intelektu to nie tylko pierwsze sformułowanie koncepcji formacji intelektualnych, ale także przykład ich zastosowania w pracy historyczno-filozoficznej. Ta książka stanowi wzorcowy przykład, jak nawet trudny materiał badawczy może prowadzić do innowacyjnych metod i idei w dziedzinie historii myślenia.

Barbara Skarga (1919-2009) to wybitna filozofka, historyk idei i badaczka filozofii pozytywistycznej oraz dwudziestowiecznej filozofii francuskiej. Jej prace naukowe oraz eseje publikowane w takich czasopismach jak "Znak" czy "Tygodnik Powszechny" miały ogromny wpływ na polską myśl filozoficzną.

W tym ebooku, który jest dostępny do pobrania w formacie PDF, znajdziesz nie tylko głęboką analizę intelektualnych wyzwań, ale także odkryjesz, jak Barbara Skarga radziła sobie z własnymi "kłopotami z rozumem" podczas działalności w podziemiu oraz po powrocie do pracy naukowej po latach spędzonych w łagrze.

Czy jesteś miłośnikiem literatury pięknej, bestsellerów ebookowych czy też szukasz najlepszych e-booków do pobrania? Kłopoty intelektu to lektura, która z pewnością Cię nie rozczaruje. Odkryj bogactwo myśli filozoficznej i zanurz się w świecie wybitnych idei w tym fascynującym wydaniu elektronicznym.

Spis treści ebooka Kłopoty intelektu

Wprowadzenie do Dzieł zebranych Barbary Skargi 9
Rozpad odnowicielski. Przedmowa do drugiego wydania 13
Nota redakcyjna 33

KŁOPOTY INTELEKTU. MIĘDZY COMTE’EM A BERGSONEM 35
Wstęp 37

Rozdział I. Fakt Kłopoty związane z określeniem faktu. Fakt i jego określenia. Fakt u Claude,a Bernarda. Fakt jednostkowy i teoria ogólna. Fakt jako kompozycja. Sensualizm i fakt, pierwsze rozszczepienie. Fakt i porządek świata, drugie rozszczepienie. Porządek przyczynowy. Organizacja. Ewolucja i powrót do początków, trzecie rozszczepienie. Szczegółowe zasady metodologiczne. Postępowanie dyskretyczne. Inne cechy myśli pozytywistycznej. Nauka i wartość. Sprzeczności w modelu metodologicznym. Model i rzeczywistość historyczna. Problemy powierzchniowe i zasadnicze 43

Rozdział II. Abstrakcja i konkret Rzeczy i zjawiska. Od konkretów do abstrakcji. Abstractus i abstrahens. Heglowskie pojęcie abstrakcji i konkretu. Od abstrakcji do konkretu. Nauka abstrakcyjna a wiedza racjonalna. Pewność i obiektywność nauki abstrakcyjnej. H. Taine. Konieczność praw naukowych. Dwuznaczność pojęcia analizy. Nauka empiryczna nauką racjonalną. Fakt i pojęcie abstrakcyjne. Definicje generatywne. Błędy w czynności abstrahowania. F. Paulhan. Fakt jako synteza percepcji i idei. Idea a słowo. Idea a wyobrażenie. Subiektywność idei abstrakcyjnych. Fakt, analiza i synteza. Nominalizm. Indukcja jako problem. A. Gratacap. Brochard i krytyka empiryzmu. Prawda jako byt. Paradoks indukcji. Indukcja i tożsamość 79

Rozdział III. Nieskończoność i liczba Ciągłość i nieciągłość a operacje dyskretyczne. Przeciwko ciągłości. Ciągłość i ewolucja. Zmiany nagłe i zmiany powolne. Taine i labirynty ciągłości. Materializm i spirytualizm. G. Leibniz. F. Evellin. Nieograniczoność i nieskończoność. Pojęcie i wyobrażenie. Ciągłość jest pozorem. Całość i część. Dwie nicości dają w sumie coś. Krytyka mechanicyzmu. Przeciw próbom ustatycznienia rzeczywistości. Analiza a fenomenalizm. Evellin wobec Kanta i Leibniza 127

Rozdział IV. Wokół problemu czasu i przestrzeni Ch. Dunan. Myśl i rozum. Aprioryzm czy empiryzm. Własności czasu i przestrzeni. Krytyka prawa przyczynowości. Nauka i filozofia. Radykalizacja zasady względności. Spory na temat czasu i przestrzeni. Czas. P. Tannery. Pozytywizm a koncepcja czasu i przestrzeni. Neokantyzm a „przestrzeń”, Renouvier. H. Poincaré. Świat stary – świat nowy. M. Guyau. Czas uprzestrzenniony. Guyau a Bergson 169

Rozdział V. W kręgu myślicieli orientacji kantowskiej Kilka uwag terminologicznych. Przyczyny zwrotu do Kanta. Trzy orientacje kantowskie. Renouvier i fenomenalizm. Fenomen i rzecz. Kategorie. Kategoria osobowości. Renouvier i pozytywizm. Przeświadczenie moralne. Wolność i prawda. Umowa społeczna jako przezwyciężenie relatywizmu. O. Hamelin. Teoria rozwoju nauki oparta na pojęciu kontyngencji. Biranizm kantowski. Refleksja u Birana. Lachelier – sylwetka. Fakty i ich generalizacje. Przez refleksję do egzystencji. Celowość. Wolność jako zasada poznania. Byt idealny. Lachelier i badeńczycy. J. Lagneau. Aktywizm Lagneau. Stopnie poznania. Rola filozofii. Refleksja w koncepcji Lagneau. Redukcja. Lagneau a fenomenologia. Moralność dwuznaczna. Perspektywy filozofii refleksyjnej. Biranizm kantowski a pozytywizm 207

Rozdział VI. Porządek świata: stałość i zmienność Dążności petryfikacyjne. „Duch magazyniera”. Pojęcie zmiany. Przykład Delboeufa. Czy prawa nauki są absolutne? Zmienność historii i stałość praw. Konieczność a możliwość. Symptomy przemian w filozofii historii. Cournot, Renan i Guyau. Cournota koncepcja pozytywności. Idee fundamentalne. Rozum i racja. Świat, Natura, Logika. Wyjaśnienia genetyczne a koncepcja prawa przyczynowości. Przypadek. Historia wszechświata. Encyklopedia nauk. Tragedia człowieka. Koncepcje społeczno-polityczne Cournota. Przyszłość ludzkości. Nauki teoretyczne i historyczne. Renan i pozytywiści. Renan i tradycje romantyzmu. Wiedzieć – to być wtajemniczonym w Boga. Panhistoryzm Renana. Prawda jest płynna. Renan – humanista. Czas i wieczność. Rzeczywistość i ideał. Załamywanie się wartości. Świat sub specie artis. Naturalizm i jego przetworzenia. Filozofia życia. Guyau i naturalizm. Pojęcie życia. Guyau wobec finalizmu. Dyskusja z determinizmem. Zasada heteronomii. Świat zmienności i wolność i. Przeciw kulturze uniformistycznej 267

Rozdział VII. W poszukiwaniu godności i wolności ludzkiej Naturalizacja słownictwa. Termin „człowiek”. W obronie podmiotowości. Różne drogi obrony podmiotowości. Lequier: pierwsza droga. Porządek faktów dokonanych i wolność. Cogito. Rozum i wola. Indeterminizm i Bóg. Wolność jako postulat moralny. Miejsce Lequiera w filozofii. Boutroux: druga droga. Boutroux i Kant. Konieczność i kontyngencja. Hierarchia bytów. Prawa nauki. Empiryzm radykalny. Krytyka modelu nauki pozytywnej. Rozum. Kontyngencja i wolność. Człowiek. Kultura i nauka. Boutroux i filozofia pozytywistyczna. Powrót do metafizyki. G. Tarde i trzecia droga. F. Ravaisson i „przyzwyczajenie”. Stałość i konieczność. Teoria „zróżnicowania absolutnego”. Koncepcja człowieka. Fenomenologia posiadania. Kontyngencja w historii. Witalizm a energetyzm. Optymizm Tarde’a. Inwencja i imitacja. Inwencja a możliwość. Matematyka odkrywa sens zdarzeń. Prawo powtarzalności i jego postacie. Tarde i Durkheim. Tarde i pozytywizm. Unicestwienie podmiotu. Jednostka w społeczności. Społeczeństwo jako osoba. Ku nowej wizji człowieka i kultury 345

Posłowie O klasyfikacjach ówczesnych stanowisk filozoficznych. Próba klasyfikacji. Fin de siècle. Problemy języka. Przebudowa słownictwa. O kilku progach epistemologicznych. Mechanizmy modyfikacji. Bezsilność metodologii. Intelekt i świat wartości. Trzy uwagi na zakończenie 417

Indeks osób 444