ebook Koronapolszczyzna. Słownictwo czasów pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 Anna Piotrowicz-Krenc, Małgorzata Witaszek-Samborska

Wydawca: Uniwersytet im.Adama Mickiewicza w Poznaniu

Rok wydania: 2024

Książka zawiera analizę i interpretację językoznawczo-kulturową zmian leksykalnych, jakie zaszły w polszczyźnie w okresie pandemii koronawirusa SARS-CoV-2. Autorki przyglądają się przede wszystkim neologizmom, czyli nowym wyrazom, kolokacjom i frazeologizmom. Uwzględniają też takie jednostki językowe, które wcześniej funkcjonowały w języku medycznym, a w czasie pandemii uległy determinologizacji i zasiliły ogólną odmianę języka. Ponadto zwracają uwagę na gwałtowny wzrost frekwencji leksemów i połączeń wyrazowych, które przed pandemią używane były znacznie rzadziej. Przy prezentowanych jednostkach językowych zamieszczono dane liczbowe i chronologiczne z korpusów MoncoPL i FBL Risercz oraz cytaty z tekstów internetowych zebranych od marca 2020 do końca 2023 roku. Zapożyczenia z języka angielskiego zweryfikowano na podstawie The Coronavirus Corpus. Neologizmy przedstawione zostały w układzie tematycznym, co ujawniło obecność w koronapolszczyźnie nie tylko najbogatszego – co oczywiste – słownictwa medycznego, ale również leksyki z wielu innych sfer życia.

Spis treści ebooka Koronapolszczyzna. Słownictwo czasów pandemii koronawirusa SARS-CoV-2

WYKAZ SKRÓTÓW
1. ZAGADNIENIA WSTĘPNE
1.1. Koronapolszczyzna
1.2. Założenia metodologiczne
1.2.1. Bazy danych
1.2.2. Jednostka leksykalna, kolokacja, zestawienie, frazeologizm
1.2.3. Zapożyczenia z języka angielskiego
1.2.4. Podział tematyczny słownictwa współczesnej polszczyzny
2. NEOLOGIZMY W UJĘCIU TEMATYCZNYM
2.1. Sfera I: CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
2.1.1. Pole: BUDOWA I FUNKCJONOWANIE CIAŁA LUDZKIEGO
2.1.1.1. Podpole: Części ciała, elementy i substancje składowe
2.1.1.2. Podpole: Czynności i stany fizjologiczne
2.1.1.3. Podpole: Seksualność
2.1.2. Pole: BIEG ŻYCIA
2.1.2.1. Podpole: Narodziny i dzieciństwo
2.1.2.2. Podpole: Dorastanie i dojrzałość
2.1.2.3. Podpole: Śmierć
2.1.3. Pole: CHOROBY I ICH LECZENIE
2.1.3.1. Podpole: Przyczyny chorób
2.1.3.2. Podpole: Rodzaje chorób
2.1.3.3. Podpole: Objawy chorób
2.1.3.4. Podpole: Skutki chorób
2.1.3.5. Podpole: Profilaktyka
2.1.3.6. Podpole: Diagnostyka i leczenie
2.1.3.7. Podpole: Osoby związane z profilaktyką, diagnostyką i leczeniem
2.1.3.8. Podpole: Miejsca i instytucje związane z profilaktyką, diagnostyką i leczeniem
2.1.4. Pole: OKREŚLENIA FIZYCZNOŚCI CZŁOWIEKA
2.2. Sfera II: CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
2.2.1. Pole: STANY PSYCHICZNE CZŁOWIEKA
2.2.1.1. Podpole: Emocje i uczucia
2.2.1.2. Podpole: Zachowania emocjonalne
2.2.2. Pole: USPOSOBIENIE CZŁOWIEKA
2.2.3. Pole: OCENA I WARTOŚCIOWANIE
2.2.3.1. Podpole: Wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata
i życia
2.2.3.2. Podpole: Określenia człowieka ze względu na wolę, postawy, nastawienie wobec świata i życia
2.2.3.3. Podpole: Słownictwo oceniające
2.2.4. Pole: DZIAŁALNOŚĆ INTELEKTUALNA CZŁOWIEKA
2.2.4.1. Podpole: Nazwy działań intelektualnych człowieka
2.2.4.2. Podpole: Wytwory działań intelektualnych człowieka
2.2.5. Pole: DZIAŁALNOŚĆ ARTYSTYCZNA CZŁOWIEKA
2.2.5.1. Podpole: Literatura
2.2.5.2. Podpole: Muzyka
2.2.5.3. Podpole: Teatr
2.2.5.4. Podpole: Film
2.2.5.5. Podpole: Fotografia
2.2.6. Pole: RELACJE MIĘDZYLUDZKIE
2.2.6.1. Podpole: Określenia relacji międzyludzkich
2.2.6.2. Podpole: Określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
2.3. Sfera III: CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
2.3.1. Pole: RODZINA
2.3.2. Pole: NAJBLIŻSZE ŚRODOWISKO ŻYCIA CZŁOWIEKA
2.3.3. Pole: UBRANIE
2.3.3.1. Podpole: Rodzaje i części ubrań
2.3.3.2. Podpole: Rezultaty czynności związanych z noszeniem ubrań
2.3.4. Pole: JEDZENIE I JEGO PRZYGOTOWANIE
2.3.4.1. Podpole: Rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
2.3.4.2. Podpole: Używki
2.3.5. Pole: CZAS WOLNY
2.3.5.1. Podpole: Turystyka
2.3.5.2. Podpole: Urlop i wypoczynek
2.3.5.3. Podpole: Rozrywka
2.3.6. Pole: SPORT
2.3.7. Pole: PRACA
2.4. Sfera IV: CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
2.4.1. Pole: FUNKCJONOWANIE PAŃSTWA
2.4.1.1. Podpole: Władza państwowa
2.4.1.2. Podpole: Stosunki międzynarodowe
2.4.1.3. Podpole: Urzędy i ich funkcjonowanie
2.4.1.4. Podpole: Działalność polityczna
2.4.1.5. Podpole: Doktryny i poglądy polityczne
2.4.2. Pole: PRZYNALEŻNOŚĆ I PODZIAŁ TERYTORIALNY
2.4.3. Pole: PRAWO I ŁAMANIE PRAWA
2.4.3.1. Podpole: Regulacje prawne
2.4.3.2. Podpole: Przestępstwa
2.4.3.3. Podpole: Więzienie i kara
2.4.4. Pole: ZASADY WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO
2.4.4.1. Podpole: Zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie
2.4.4.2. Podpole: Zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
2.4.4.3. Podpole: Stosunki, grupy i organizacje społeczne
2.4.5. Pole: JĘZYK
2.4.6. Pole: TRADYCJA
2.4.6.1. Podpole: Zwyczaje i obyczaje
2.4.6.2. Podpole: Uroczystości i święta
2.4.7. Pole: RELIGIA – KOŚCIÓŁ
2.4.7.1. Podpole: Wyznania – zasady i prawdy wiary
2.4.7.2. Podpole: Sakramenty i obrzędy religijne
2.4.8. Pole: EDUKACJA I OŚWIATA
2.4.8.1. Podpole: Pozaszkolne formy nauczania
2.4.8.2. Podpole: Szkoła
2.4.8.3. Podpole: Studia
2.4.9. Pole: ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU
2.4.10. Pole: BIZNES
2.4.10.1. Podpole: Reklama i marketing
2.4.10.2. Podpole: Funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw
2.4.10.3. Podpole: Handel i usługi
2.4.11. Pole: FINANSE
2.4.11.1. Podpole: Czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
2.4.11.2. Podpole: Waluta
2.4.11.3. Podpole: Świadczenia pieniężne
2.4.11.4. Podpole: Papiery wartościowe i akcje/udziały
2.5. Sfera V: CZŁOWIEK I TECHNIKA
2.5.1. Pole: KOMUNIKACJA NA ODLEGŁOŚĆ
2.5.1.1. Podpole: Telefon
2.5.1.2. Podpole: Internet
2.5.2. Pole: URZĄDZENIA I MASZYNY
2.5.2.1. Podpole: Rodzaje urządzeń i maszyn
2.5.2.2. Podpole: Komputery/informatyka
2.5.3. Pole: TRANSPORT
2.6. Sfera VI: CZŁOWIEK I PRZYRODA
2.7. Sfera VII: KATEGORIE FIZYCZNE
2.7.1. Pole: CECHY I WŁAŚCIWOŚCI MATERII
2.7.2. Pole: CECHY I WŁAŚCIWOŚCI PRZESTRZENI
2.7.2.1. Podpole: Miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni
2.7.2.2. Podpole: Odległość
2.7.3. Pole: CECHY I WŁAŚCIWOŚCI CZASU
2.7.4. Pole: ILOŚĆ, LICZBY, LICZENIE
2.7.4.1. Podpole: Ogólne określenia ilości
2.7.4.2. Podpole: Szczegółowe określenia ilości

2.8. PRZYMIOTNIKI JAKO OKREŚLENIA LEKSEMÓW Z RÓŻNYCH PÓL TEMATYCZNYCH
2.9. PODSUMOWANIE
3. ZAPOŻYCZENIA WEWNĘTRZNE Z JĘZYKA MEDYCZNEGO
4. WYRAZY, KOLOKACJE I ZESTAWIENIA O ZWIĘKSZONEJ FREKWEN-
CJI TEKSTOWEJ
4.1. WYRAZY, ZESTAWIENIA I KOLOKACJE O ZWIĘKSZONEJ FREKWEN-
CJI TEKSTOWEJ ZWIĄZANE Z MEDYCYNĄ
4.2. WYRAZY, ZESTAWIENIA I KOLOKACJE O ZWIĘKSZONEJ FREKWEN- CJI TEKSTOWEJ ZWIĄZANE Z ŻYCIEM EKONOMICZNYM, SPOŁECZ-
NYM I POLITYCZNYM
4.3. OKREŚLENIA PRZYMIOTNIKOWE O ZWIĘKSZONEJ FREKWENCJI TEKSTOWEJ
5. ZAKOŃCZENIE

WYKAZ WYKORZYSTANEJ LITERATURY

NETOGRAFIA
WYKAZ WYKRESÓW I TABEL
WYKAZ OMÓWIONYCH WYRAZÓW I POŁĄCZEŃ WYRAZOWYCH
STRESZCZENIE. Koronapolszczyzna. Słownictwo czasów pandemii koronawi-
rusa SARS-CoV-2

SUMMARY. Koronapolszczyzna. Vocabulary of the SARS-CoV-2 coronavirus pandemic