Za darmo

ebook Kraje Unii Europejskiej w globalnych łańcuchach wartości Wirginia Doryń, Dorota Wawrzyniak

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2021

Powstanie globalnych łańcuchów wartości dodanej (GVC) zmieniło obraz produkcji światowej i procesów globalizacyjnych. W tradycyjnym modelu handlu zakłada się, że dobro wyprodukowane w kraju jest następnie sprzedawane i konsumowane za granicą, a w handel zaangażowane są kraje eksportera i importera. W przypadku handlu w ramach GVC dobra na poszczególnych etapach produkcji wielokrotnie przekraczają granice państw. Fakt ten implikuje większą złożoność zarówno uwarunkowań, jak i konsekwencji takiego handlu.
Celem niniejszej pracy jest określenie determinant uczestnictwa krajów Unii Europejskiej w globalnych łańcuchach wartości i włączenie się do dyskusji na temat uwarunkowań integracji gospodarek w ramach GVC. Badanie przeprowadzono, uwzględniając zarówno perspektywę krajów będących odbiorcami zagranicznej wartości dodanej wykorzystywanej do własnego eksportu, jak i będących dostawcami krajowej wartości dodanej zawartej w dobrach będących przedmiotem dalszego przetwarzania. W monografii podjęto także temat potencjalnie różnej roli wydatków na badania i rozwój oraz zasobu napływających bezpośrednich inwestycji zagranicznych w kształtowaniu charakteru uczestnictwa w globalnych łańcuchach wartości w dwóch grupach państw – UE-15 oraz nowych krajach członkowskich.
Wnioski płynące z przeprowadzonej analizy mogą pomóc w sformułowaniu zaleceń i wniosków pod adresem polityki gospodarczej, w tym w szczególności nakierowanej na zmianę pozycji kraju z odbiorcy na dostawcę dóbr podlegających dalszemu przetwarzaniu, co może zwiększyć korzyści z uczestnictwa w GVC. Książka może znaleźć także zastosowanie w dydaktyce przedmiotów ekonomicznych uwzględniających problematykę międzynarodową.

Spis treści ebooka Kraje Unii Europejskiej w globalnych łańcuchach wartości

Wprowadzenie 7

Rozdział 1. Globalne łańcuchy wartości – zagadnienia wstępne 11
1.1. Wstęp 11
1.2. Pojęcie globalnych łańcuchów wartości dodanej 11
1.3. Pomiar wartości dodanej w handlu 13
1.4. Miary uczestnictwa krajów w globalnych łańcuchach wartości dodanej 15
1.5. Wartość dodana na poszczególnych etapach łańcucha wartości 17
1.6. Globalne łańcuchy wartości w literaturze przedmiotu – przegląd badań empirycznych 20
1.6.1. Determinanty uczestnictwa w globalnych łańcuchach wartości 21
1.6.2. Oddziaływanie globalnych łańcuchów wartości na wybrane wielkości ekonomiczne 25
1.7. Podsumowanie 29

Rozdział 2. Partycypacja krajów Unii Europejskiej w globalnych łańcuchach wartości 31
2.1. Wstęp 31
2.2. Partycypacja w globalnych łańcuchach wartości – ujęcie ogólne 31
2.3. Partycypacja w tył oraz w przód łańcucha wartości 36
2.4. Analiza wskaźników partycypacji w globalnych łańcuchach wartości dla gospodarek Polski i Niemiec 41
2.5. Podsumowanie 44

Rozdział 3. Determinanty partycypacji w globalnych łańcuchach wartości dodanej – badanie empiryczne 45
3.1. Wstęp 45
3.2. Specyfikacja modelu ekonometrycznego 45
3.3. Charakterystyka zmiennych 48
3.3.1. Miary partycypacji w globalnych łańcuchach wartości 48
3.3.2. Determinanty partycypacji w globalnych łańcuchach wartości 49
3.4. Wyniki badania empirycznego 58
3.5. Podsumowanie 81

Zakończenie 83

Bibliografia 87

Załącznik A. Determinanty partycypacji w globalnych łańcuchach wartości dodanej dla krajów UE-28 – wyniki estymacji modeli z opóźnionymi zmiennymi objaśniającymi 93
Załącznik B. Źródła danych 113

Spis rysunków 117

Spis tabel 119