-17%

ebook Medicina antiqua, mediaevalis et moderna. Historia – filozofia – religia, t. 3

Wydawca: Uniwersytet Jana Kochanowskiego

Rok wydania: 2023

Celem publikacji jest prezentacja wybranych aspektów badań nad medycyną starożytną, średniowieczną i nowożytną. Redaktorzy tomu intencjonalnie przyjęli szeroki zakres czasowy i terytorialny, aby dać autorom możliwość pełnego uwidocznienia medycznego dziedzictwa i wpływów kulturowych. Opracowanie zawiera teksty dotyczące historii medycyny europejskiej, w tym polskiego dorobku, ale również niezwykle ważnych osiągnięć bliskowschodnich w tej dziedzinie. Artykuły zgromadzone w niniejszym tomie mają charakter interdyscyplinarny – badania w obszarze historii medycyny wymagają bowiem łączenia elementów dorobku różnych dyscyplin nauki: medycyny, fizyki, przyrodoznawstwa, historii, historii nauki, historii religii, historii sztuki, filozofii, teologii, filologii i archeologii. Na tom składa się ponad dwadzieścia artykułów w układzie chronologicznym. W zgromadzonych tekstach analizie poddano liczne zagadnienia badawcze, takie jak: rozwój poszczególnych gałęzi medycyny na przestrzeni wieków, zachowane traktaty i teorie medyczne, choroby i metody leczenia utrwalone w literaturze różnych gatunków, opisane w świadectwach źródłowych choroby kobiece, męskie i dziecięce, problemy kobiet ciężarnych, kwestia statusu lekarza w różnych epokach historycznych, znani lekarze w dziejach, rozwój szpitalnictwa, astrologia medyczna, wpływ klimatu na stan zdrowia człowieka, medyczne praktyki magiczne, problem cudownych uzdrowień, stosunek do osób niepełnosprawnych, popularyzacja wiedzy o zdrowiu, medycyna ludowa.

Spis treści ebooka Medicina antiqua, mediaevalis et moderna. Historia – filozofia – religia, t. 3

WPROWADZENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
ANNA MARIA WAJDA – Biblijne wzmianki o plagach i zarazach a starożytne
źródła historyczne ukazujące przyczyny, przebieg i skutki chorób zakaźnych. 9
LUCYNA KOSTUCH – Dlaczego sowa Ateny? Glaux (noctua) jako antyczny
specyfik medyczny zapobiegający pijaństwu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
ANNA TATARKIEWICZ – Problem poronień wśród kobiet ciężarnych
w starożytnym Rzymie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
ANNA PAJĄKOWSKA-BOUALLEGUI – Orybazjusz – nadworny lekarz
i przyjaciel cesarza Juliana Apostaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
JÓZEF CEZARY KAŁUŻNY – Czy relikwie uzdrawiały? Zarys problematyki
komemoratywno-praktycznego zastosowania relikwii przez chrześcijan
Zachodu w okresie późnego antyku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
HENRYK ANZULEWICZ – Albertus Magnus über das Verhältnis von Medizin
und Naturphilosophie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
PALOMA HERNÁNDEZ RUBIO – Why do children see the world as if it were
far away, according to Albert the Great . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
BEATA WOJCIECHOWSKA, MATEUSZ FITAS – Dolegliwości głowy
i sposoby ich leczenia w wybranych średniowiecznych traktatach
medycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
ANNA GŁUSIUK – Jak powinna dbać o siebie kobieta w czasie ciąży, aby łatwiej
urodzić – wskazówki Aldobrandina ze Sieny w traktacie Régime du corps . 149
PAULINA B. LEWICKA – Skóra lwa, Galen i tajemne znaki. Terapia
okultystyczno-magiczna w arabskojęzycznym dyskursie medycznym
okresu przednowoczesnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
PIOTR OLIŃSKI – O możliwościach badań wpływu warunków pogodowych
na człowieka w XV wieku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
SYLWIA KONARSKA-ZIMNICKA, JULIA OLEJARZ – “Medicus optimus”
according to Szymon of Łowicz (on the basis of Centiloquium et infirmis
decerptum ex penetralibus astrologiae, cuius medico, apprime cum
necessarium, tum utile). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
WALDEMAR KOWALSKI – Łukasz, balwierz krakowski, i jego
armamentarium chirurgicale w świetle inwentarza z 1551 roku. . . . . . . . . . 209
MAŁGORZATA KRZYSZTOFIK – Obraz niepełnosprawności w literaturze
staropolskiej. Rekonesans badawczy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217
PIOTR KARDYŚ – Nieznane źródła do dziejów szpitala w Kurzelowie
z XVI–XVII wieku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237
NICHOLAS CAMPION – Time, disease and harmony with the heavens:
reconsidering astrological medicine in the 17th century. . . . . . . . . . . . . . . . . 251
AGNIESZKA PAWŁOWSKA-KUBIK – Choroba Stefana Radziwiłła
(1624–1625) jako studium przypadku z zakresu działań podejmowanych
w sytuacji niedomagania dziecka w rodzinie magnackiej w pierwszej
połowie XVII wieku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275
AGATA CHROBOT, JACEK PIELAS – Choroby duszy i ciała z perspektywy
zamożnej szlachcianki drugiej połowy XVII wieku w świetle
wierszowanej autobiografii Anny ze Stanisławskich Zbąskiej z 1685 roku. . . 289
MAŁGORZATA PRZENIOSŁO, MAREK PRZENIOSŁO – Profesorowie
neurologii i psychiatrii na uniwersytetach II Rzeczypospolitej. . . . . . . . . . . 303
MARIUSZ NOWAK – Działalność środowiska lekarskiego na rzecz
popularyzacji wiedzy o zdrowiu wśród ludności Kielc na początku
XX wieku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323
MARZENA MARCZEWSKA – Antropomorfizacja chorób w polskiej kulturze
ludowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341
YVES GASPAR – The development of physics theories and their impact to view
the human body. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 357
PAWEŁ TAMBOR – Bioetyka pandemii – status metodologiczny. . . . . . . . . . . . . . 369
BERNADETTA MANYŚ, MAGDALENA FRĄSZCZAK – Sprawozdanie
z XXIII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych, Poznań
21–27 sierpnia 2020/2022 (XXIII International Congress of Historical
Sciences, Poznań 2020/2022). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 387