ebook Metodyka reprezentacji małoletniego pokrzywdzonego w sprawach przestępstw seksualnych Monika Horna-Cieślak, Paulina Masłowska, Olga Trocha

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2024

W publikacji przedstawiono kwestie związane z prowadzeniem spraw dotyczących przestępczości seksualnej na szkodę małoletnich: • zjawisko oraz typy czynów zabronionych składające się na przestępczość o charakterze seksualnym, • zasady reprezentowania małoletnich pokrzywdzonych czynami seksualnymi w postępowaniu karnym, z uwzględnieniem różnych ról, które mogą odgrywać radca prawny i adwokat (pełnomocnik, reprezentant dziecka, dawniej: kurator reprezentujący dziecko), • zagadnienia dotyczące postępowania przygotowawczego, uczestnictwa w czynnościach dowodowych, w tym w przesłuchaniu dziecka, • prawne możliwości działania w postępowaniu sądowym tak, by zapewnić maksymalną ochronę małoletniemu pokrzywdzonemu. Reprezentacja pokrzywdzonych czynami tego typu jest poważnym wyzwaniem dla profesjonalnych pełnomocników. Wymaga wiedzy prawniczej, dotyczącej funkcjonowania dzieci pokrzywdzonych przestępstwem, a także umiejętności nawiązania kontaktu z dzieckiem i jego rodzicem.

Opracowanie uwzględnia aktywność radcy prawnego i adwokata zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i sądowym. Prawnicy znajdą tu odpowiedzi na najczęściej występujące w tego typu sprawach pytania praktyczne. Książka bazuje na doświadczeniach procesowych i badawczych autorek.

Spis treści ebooka Metodyka reprezentacji małoletniego pokrzywdzonego w sprawach przestępstw seksualnych

Wykaz skrótów , str. 9
Wstęp , str. 11
Rozdział I
Przestępstwa związane z ,wykorzystywaniem seksualnym (rozdział ,XXV ,Kodeksu ,karnego) , str. 13

Uwagi ogólne , str. 13
Zgwałcenie (art. ,197 ,k.k.) , str. 13
Wykorzystanie bezradności (art. ,198 ,k.k.) , str. 21
Nadużycie stosunku zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia (art. ,199 ,k.k.) , str. 23
Obcowanie płciowe/inne czynności seksualne z ,małoletnim poniżej 15 ,lat (art. ,200 §, ,1 ,k.k.) , str. 25
Prezentacja treści pornograficznych (art. ,200 §, ,3 ,k.k.) , str. 26
Prezentacja wykonania czynności seksualnych małoletniemu (art. ,200 §, ,4 ,k.k.) , str. 28
Promocja i ,reklama treści pornograficznych (art. ,200 ,§, ,5 ,k.k.) , str. 31
Grooming (art. ,200a ,k.k.) , str. 32
Kazirodztwo (art. ,201 ,k.k.) , str. 36
Pornografia (art. ,202 ,k.k.) , str. 41
Przestępstwa związane z ,wykorzystywaniem dzieci w ,prostytucji ,(art. ,203&ndash,204 ,k.k.) , str. 47
Przedawnienie przestępstw z ,rozdziału XXV ,k.k. na ,szkodę małoletnich , str. 53

Rozdział II
Pokrzywdzony małoletni i ,jego ,reprezentacja , str. 59

Pokrzywdzony przestępstwem w ,postępowaniu karnym , str. 59

1.1... Pojęcie pokrzywdzonego , str. 59
1.2... Pozycja pokrzywdzonego ,&ndash, uwagi ogólne , str. 63
1.3... Pozycja pokrzywdzonego w ,postępowaniu przygotowawczym , str. 65
1.4... Pozycja pokrzywdzonego w ,postępowaniu sądowym , str. 67

Pokrzywdzony małoletni jako strona postępowania , str. 68
Pokrzywdzony małoletni jako świadek , str. 74
Reprezentacja małoletniego pokrzywdzonego przez ,pełnomocnika oraz ,reprezentanta dziecka (dawniej ,kurator reprezentujący dziecko) , str. 78

4.1... Profesjonalna reprezentacja małoletniego pokrzywdzonego , str. 78
4.2... Reprezentant dziecka (dawniej kurator reprezentujący ,dziecko) , str. 80
4.2.1... Geneza instytucji reprezentanta dziecka , str. 80
4.2.2... Przesłanki ustanowienia reprezentanta dziecka , str. 83
4.2.3... Wymogi ustawowe wobec kandydata na ,reprezentanta ,dziecka , str. 88
4.2.4... Ustanowienie reprezentanta dziecka , str. 90
4.2.5... Szczególne uprawnienia i ,obowiązki reprezentanta dziecka , str. 94
4.3... Pełnomocnik , str. 105
4.3.1... Udział pełnomocnika w ,postępowaniu karnym , str. 105
4.3.2... Procedura ustanowienia lub wyznaczenia pełnomocnika , str. 107
4.3.3... Zakres wykonywania roli pełnomocnika , str. 109
Rozdział III
Kontakt z ,rodzicem dziecka wykorzystywanego seksualnie , str. 111

Kontakt z ,rodzicem ,&ndash, zasady ogólne , str. 111
Kontakt z ,rodzicem w ,przypadku pełnomocnictwa , str. 116
Kontakt z ,rodzicem w ,przypadku działania w ,roli reprezentanta dziecka (uprzednio kuratora) , str. 117
Kontakt z ,rodzicem przed przesłuchaniem dziecka , str. 120

Rozdział IV
Kontakt z ,dzieckiem wykorzystanym seksualnie , str. 121

Kontakt z ,dzieckiem ,&ndash, informacje ogólne , str. 121
Kontakt i ,rozmowa z ,dzieckiem wykorzystanym seksualnie , str. 126

2.1... Przygotowanie do spotkania z ,dzieckiem , str. 126
2.2... Termin, miejsce oraz zaproszenie dziecka na spotkanie , str. 127
2.3... Zasady kontaktu z ,dzieckiem , str. 129
2.4... Rozmowa z ,dzieckiem , str. 132
Rozdział V
Postępowanie przygotowawcze , str. 143

Czynności radcy prawnego/adwokata przed ,wszczęciem ,postępowania , str. 143

1.1... Zawiadomienie , str. 143
1.2... Pierwsze czynności w ,sprawie , str. 145

Dostęp do akt postępowania przygotowawczego , str. 146
Wszczęcie postępowania , str. 147
Zasady ogólne dotyczące postępowania dowodowego , str. 151

4.1... Dowody w ,postępowaniu przygotowawczym ,&ndash, wprowadzenie , str. 151
4.2... Wniosek dowodowy , str. 153
4.3... Zasady dotyczące udziału w ,czynnościach dowodowych , str. 157
4.4... Udział w ,przesłuchaniu , str. 160

Dowody występujące w ,sprawach o ,wykorzystywanie seksualne , str. 162

5.1... Dowody z ,przesłuchań świadków , str. 162
5.2... Pamiętniki, korespondencja, zdjęcia , str. 165
5.3... Filmy/nagrania , str. 166
5.4... Dokumentacja &bdquo,Niebieskie Karty&rdquo, , str. 169
5.5... Opinie biegłych w ,sprawach z ,udziałem dzieci , str. 171
5.5.1... Uwagi ogólne o ,opiniach biegłych , str. 171
5.5.2... Opinie sądowo-psychologiczne małoletnich świadków , str. 174
5.5.3... Opinie biegłych z ,zakresu medycyny sądowej , str. 177
5.5.4... Opinie z ,zakresu badań DNA , str. 182
5.5.5... Opinie seksuologiczne oraz psychologiczno-psychiatryczne ,sprawcy , str. 183
5.5.6... Opinie pozaprocesowe ,&ndash, dokumenty prywatne , str. 185
5.5.7... Kryteria oceny opinii biegłego , str. 185

Przedstawienie zarzutów i ,środki ochrony małoletniego , str. 189
Inne możliwości ochrony pokrzywdzonego , str. 198
Zakończenie postępowania przygotowawczego , str. 201

8.1... Zamknięcie śledztwa , str. 201
8.2... Umorzenie postępowania , str. 202
8.3... Subsydiarny akt oskarżenia , str. 205
Rozdział VI
Przesłuchanie małoletniego , str. 209

Uwagi ogólne o ,przesłuchaniu małoletniego , str. 209
Tryby przesłuchań małoletnich w ,Kodeksie postępowania karnego , str. 210
Przed przesłuchaniem , str. 213
Przesłuchanie w ,trybie art. ,185a i ,185c ,k.p.k. , str. 217

4.1... Miejsce przesłuchania , str. 217
4.2... Czas i ,termin przesłuchania , str. 222
4.3... Nagrywanie i ,protokołowanie przebiegu przesłuchania , str. 224
4.4... Osoby biorące udział w ,przesłuchaniu, rola ,biegłego ,psychologa , str. 226
4.5... Sąd , str. 227
4.6... Biegły psycholog , str. 228
4.7... Prokurator, obrońca oraz pełnomocnik pokrzywdzonego , str. 230
4.8... Osoba wymieniona w ,art. ,51 §, ,2 ,k.p.k. lub osoba pełnoletnia wskazana ,przez dziecko , str. 232
4.9... Inne osoby biorące udział w ,przesłuchaniu , str. 233

Przesłuchanie w ,innych trybach , str. 233

5.1... Przesłuchanie w ,trybie art. ,185e ,k.p.k. , str. 233
5.2... Przesłuchanie w ,trybie art. ,177 §, ,1 ,k.p.k. , str. 235
5.3... Przesłuchanie w ,trybie art. ,316 §, ,3 ,k.p.k. , str. 240
5.4... Przesłuchanie w ,trybie art. ,177 §, ,1a i ,art. ,390 §, ,3 ,k.p.k. , str. 241

Ponowne przesłuchanie dziecka , str. 243

6.1... Ponowne przesłuchanie dziecka (tryby ochronne) , str. 244
6.2... Ponowne przesłuchanie poza trybem ochronnym , str. 247
6.3... Stan zdrowia a ,ponowne przesłuchanie dziecka , str. 247

Konfrontacja i ,okazanie , str. 249

Rozdział VII
Postępowanie sądowe , str. 253

Rozpoczęcie postępowania sądowego , str. 253

1.1... Właściwość sądu , str. 253
1.2... Kontrola oskarżenia i ,zwrot sprawy do prokuratury w ,celu ,usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego , str. 255

Konsensualne metody zakończenia postępowania a ,małoletni pokrzywdzony , str. 257
Świadkowie w ,postępowaniu sądowym , str. 264

3.1... Przesłuchanie świadka na rozprawie , str. 264
3.2... Odstępstwa od bezpośredniego przesłuchania świadka na ,rozprawie , str. 267
3.3... Przebieg przesłuchania świadka , str. 269

Biegli w ,postępowaniu sądowym , str. 273
Ochrona małoletniego pokrzywdzonego w ,postępowaniu sądowym , str. 276
Głosy końcowe stron , str. 278

6.1... Uwagi ogólne , str. 278
6.2... Wymiar kary , str. 278
6.3... Środki karne , str. 279
6.4... Środki zabezpieczające , str. 282

Postępowanie odwoławcze , str. 285

Rozdział VIII
Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu osób reprezentujących małoletnich ,pokrzywdzonych , str. 295

Specyfika spraw karnych dotyczących przestępstw seksualnych , str. 295
Techniki doskonalenia pracy osób reprezentujących wykorzystane
seksualnie dzieci , str. 297

2.1... Informacje ogólne , str. 297
2.2... Superwizja , str. 298
2.3... Mindfulness , str. 299
2.4... Wsparcie koleżeńskie , str. 300
Bibliografia , str. 303
Wykaz orzeczeń , str. 315