ebook Miejsca Leśmiana Małgorzata Gorczyńska

Wydawca: Universitas

Rok wydania: 2011

Nie jest to książka o Leśmianie, lecz o wielu „Leśmianach” jako tworach krytycznoliterackiej imaginacji. Przedstawia proces wcielania się twórczości poety w dyskurs krytyczny – proces długotrwały, bo zapoczątkowany ponad sto lat temu i nadal niezakończony, a przy tym przebiegający w zmiennym tempie, z przeplatającymi się okresami stagnacji i gwałtownych przyspieszeń. Dzieje krytycznoliterackiej recepcji Leśmiana tworzą odrębną całość, rządzącą się własnymi prawami i tworzącą własne konwencje dyskursywne, zarazem jednak stanowią wycinek całości większej – dziejów polskiej krytyki literackiej. Przyjęcie tej szerszej perspektywy pozwala traktować świadectwa odbioru jako reprezentacje języka krytycznoliterackiego w jego kolejnych stadiach historycznych, od schyłku Młodej Polski po czasy najnowsze. Mikrohistoria recepcji Leśmiana – jednego z patronów literackiej nowoczesności – daje zatem wgląd w procesy kształtowania się języka dwudziestowiecznej krytyki i formowania się modernistycznej świadomości estetycznej. W książce Miejsca Leśmiana. Studium topiki krytycznoliterackiej diagnoza języka krytycznoliterackiego skupia się na punktach węzłowych, jakimi są stałe schematy argumentacyjne (toposy). Jak się zdaje, podstawowe „miejsca” retoryczne leśmianologii tworzą zbiór w znacznej mierze pokrywający się z topiką nowoczesnej krytyki.

Spis treści ebooka Miejsca Leśmiana

WSTĘP
1. RYTM RECEPCJI
Trzy diachronie i ich rytmy
Debiut poety – milczenie krytyki
Inicjacja – pierwsze wzmianki
Leśmian w syntezach młodopolskich
Pierwsze recenzje
Przerwa w latach 1915–1918
Recepcja Łąki
W związku z „Ponową” i „Czartakiem”
Przemilczanie: lata dwudzieste
Krytyka nacjonalistyczna
Przyspieszenie: lata trzydzieste
Recenzje Napoju cienistego
Nekrologi
Recenzje Dziejby leśnej
„Poeta niepotrzebny”: 1939–1945
Recepcja poza krajem
Mały „powrót do Leśmiana”: 1945–1949
Jednym głosem: 1949–1953
Przyspieszenie: „odwilż”
Wielki „powrót do Leśmiana”: 1957–1971
Stabilizacja
Jeszcze jeden powrót: Leśmian ponowoczesny?
2. TOPIKA LOKALIZACJI
„Gdzie umieścić Leśmiana?”
„»Chimera« go charakteryzuje i on charakteryzuje »Chimerę«”
„Dadanaizm” i „szkoła Leśmiana”
„Poezja Żydów w języku polskim”
„Wyszedł z modernizmu”
„Epigon Młodej Polski”
„Wobec mitu moderny”
„Pośmiertny tryumf Młodej Polski”
„Prawie sam jeden” – Leśmian na „szczytach symbolizmu”
„W epoce wpływu Bergsona i panowania ideologii czynu”
Od strony postmodernizmu: „Bolesława Leśmiana poezja nowoczesna”
DODATEK. ARGUMENTACJE WSPOMAGAJĄCE:
GENEALOGIE I PARALELE
Genealogie
„Od Mickiewicza do Leśmiana” – szukanie tradycji
„Prymitywizm”, „regres” i „ludowe źródła”
„Od Leśmiana” – spadkobiercy i kontynuatorzy
Komparatystyka
3. WOKÓŁ TOPOSU „ŻYCIA”
„Precedens wyjściowy”: „życie” Brzozowskiego
„Poeta życia wewnętrznego”
„Marzyciel”, „fantasta”, „wizjoner”, „demiurg”
„Lustrzany model świata”, czyli „kultura i życie”
„Poeta przyrody”
„Poeta zmysłowej miłości”

„Poza rzeczywistością historyczną”
„Humanizm” i „egzystencjalizm”
„Kierunek – abstrakcja i kierunek – konkretyzacja”
„Dynamizator liryki”
„Klasyka rozpoznaje się po epifanii”
4. TOPIKA „FILOZOFII”
„Metafizyka”, czyli „głosy duszy”
„Rebusowe zawiłe spekulacje filozoficzne”
„Filozofia Leśmiana” – założenia ogólne
Filozofia u Leśmiana
„Metafizyka”, czyli „nowe światy” i „zdobywczość słowa”
„Antropologia Leśmiana”
„Wobec teizmu”
„Poeta-psychoanalityk”
5. TOPIKA ORYGINALNOŚCI
„Leśmianizmy”: „dziwactwo” czy „słowo umotywowane”?
„Znikomek”: legenda Leśmiana
„Bolesna sława”: legenda recepcji

BIBLIOGRAFIA
INDEKS RZECZOWY
INDEKS NAZWISK
SUMMARY