ebook Minimalizacja ryzyka oszustw i nadużyć podatkowych Wojciech Morawski, Elżbieta Chojna-Duch, Piotr Stanisławiszyn, Dagmara Dominik-Ogińska, Jacek Matarewicz, Beata Sobocha, Piotr Stanisław Stanisławiszyn, Katarzyna Piątkowska-Zagiczek, Mikołaj Kondej, Bartłomiej Senderowski, Edgar Drozdowski, Beata Sobocha-Holc

Spis treści ebooka Minimalizacja ryzyka oszustw i nadużyć podatkowych

Spis treści „Minimalizacja ryzyka oszustw i nadużyć podatkowych w działalności gospodarczej. Skuteczne metody ochrony przed nieuczciwymi praktykami”


Zawartość
Nr strony


Wykaz skrótów
15


Wprowadzenie
21


Część I: Podatkowa
27


Rozdział 1: Proceduralne standardy unijne w zakresie VAT – wybrane aspekty
29


1. Wprowadzenie
29


2. Poszanowanie praw człowieka jako wartość Unii Europejskiej
32


3. Źródła praw podstawowych na gruncie prawa UE
33


4. Skuteczny środek odwoławczy w rozumieniu art. 13 EKPCz
37


5. Skuteczny środek prawny przed sądem i sprawiedliwy (rzetelny) proces w rozumieniu art. 6 ust. 1 EKPCz
40


6. Skuteczne prawo do sądu i rzetelny (sprawiedliwy) proces przed sądem
50


7. Prawo do dobrej administracji
58


8. Zakończenie
62


Bibliografia
64


Rozdział 2: Dominujące przyczyny ekonomiczne jako przesłanka wyłączająca sztuczność w świetle prawa polskiego i praktyki międzynarodowej
67


1. Uwagi wstępne
67


2. Sztuczność na gruncie polskich przepisów jako analiza adekwatności przyjętego sposobu działania
68


3. Kryteria braku sztuczności z art. 119c § 1 o.p.
70


4. Sztuczność a dyrektywa ATA
76


5. Nierzeczywistość uzgodnienia w świetle orzecznictwa TSUE
81


6. Rola uzasadnienia ekonomicznego w identyfikowaniu nadużycia prawa na gruncie praktyki państw spoza EU
83


7. Swoboda unikania opodatkowania w świetle polskiej praktyki
85


8. Podsumowanie
87


Bibliografia
89


Rozdział 3: Zasadność stosowania koncepcji należytej staranności wypracowanej na gruncie VAT do poboru podatku u źródła z tytułu dywidend, odsetek i należności licencyjnych
91


1. Wprowadzenie
91


2. Należyta staranność w prawie prywatnym
93


3. Koncepcja należytej staranności wypracowana na gruncie podatku od wartości dodanej
97


4. Podatek u źródła
103


5. Wzorzec dochowania należytej staranności w podatkach dochodowych
109


6. Wnioski
114


Bibliografia
115


Rozdział 4: Opinia zabezpieczająca oraz odmowa wydania interpretacji w przypadku gdy zachodzą przesłanki zastosowania klauzuli GAAR
117


1. Wstęp
117


2. Podstawy prawne opinii zabezpieczającej
119


2.1. Definicja i istota opinii zabezpieczającej
119


2.2. Podstawa prawna
119


2.3. Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania
120


2.4. Zakres stosowania opinii zabezpieczającej
126


3. Procedura uzyskiwania opinii zabezpieczającej
127


3.1. Strony postępowania
127


3.2. Elementy wniosku o wydanie opinii zabezpieczającej
129


3.3. Opłaty związane z wnioskiem
131


3.4. Terminy i etapy procedury
132


3.5. Treść opinii zabezpieczającej
136


3.6. Publikacja opinii zabezpieczających
138


3.7. Zmiana opinii zabezpieczającej
138


3.8. Przykłady opinii zabezpieczających
139


4. Opinia zabezpieczająca a interpretacja podatkowa
143


4.1. Wpływ klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania na wydawanie interpretacji indywidualnych
144


Bibliografia
154


Rozdział 5: Problematyka związania sądu administracyjnego prawomocnym wyrokiem skazującym wydanym wobec osoby trzeciej oraz wyrokiem uniewinniającym
155


1. Wprowadzenie
155


2. Uwagi wstępne o powiązaniach między postępowaniami administracyjnym i karnym
156


3. Zakres związania wyrokiem sądu karnego na gruncie art. 11 p.p.s.a.
156


4. Związanie czy brak związania sądu administracyjnego wyrokiem uniewinniającym?
158


5. Związanie strony postępowania sądowoadministracyjnego wyrokiem skazującym wydanym wobec osoby trzeciej
159


6. Związanie strony postępowania sądowoadministracyjnego wyrokiem skazującym wydanym wobec danej osoby
165


7. Podsumowanie
166


Bibliografia
167


Rozdział 6: Zastosowanie błędnej stawki VAT. Czy w obliczu pomyłki lub zmiany interpretacji przepisów prawa przedsiębiorca może odzyskać nadpłacony podatek od towarów i usług?
169


1. Wstęp
169


2. Geneza sporów w sprawie możliwości odzyskania nadpłaconego podatku od towarów i usług na przykładzie lokali typu fast food
170


3. Specyfika działalności – dostawa towarów czy świadczenie usług
171


4. Przykład niestabilności prawa: interpretacje indywidualne i interpretacja ogólna
172


5. Spory sądowe z organami administracji skarbowej i przełomowy wyrok TSUE C-703/19
174


6. Odzyskanie nadpłaty podatku – nie tak oczywiste, jak mogłoby się wydawać
176


7. Sądowa batalia o odzyskanie nadpłaconego podatku od towarów i usług
177


8. Uchwała NSA (7) z 24.06.2024 r., I FPS 1/24, i jej następstwa
180


9. Orzeczenia TSUE i NSA w zakresie możliwości odzyskania nadpłaty w VAT przy sprzedaży paragonowej – ekonomiczny ciężar podatku
182


10. Konkluzje
185


Bibliografia
185


Rozdział 7: Okoliczności warunkujące zastosowanie sankcji VAT oraz jej miarkowanie
187


1. Rys historyczny
187


2. Zasady ogólne
189


3. Warunki ustalenia sankcji
190


4. Należyta staranność
191


4.1. Dobra wiara podatnika
191


4.2. Metodyka oceny należytej staranności
192


4.3. Kryteria należytej staranności
194


5. Zabezpieczenie wykonania sankcji
199


6. Przedawnienie prawa do ustalenia sankcji
202


Bibliografia
203


Rozdział 8: Indywidualne interpretacje podatkowe jako ofiara na ołtarzu walki z unikaniem opodatkowania – wybrane zagadnienia
205


1. Wprowadzenie
205


2. Ograniczenie możliwości uzyskiwania interpretacji indywidualnej z powodu podejrzenia działań abuzywnych
206


2.1. Zakres ograniczenia
206


2.2. Ratio legis ograniczenia
208


2.3. Niemożność uzyskania interpretacji indywidualnej z uwagi na abuzywność działania wnioskodawcy – kwestie proceduralne
209


2.4. Zapomniany VAT
210


2.5. Ochrona posiadacza wadliwie wydanej interpretacji indywidualnej
212


3. Interpretacje indywidualne z epoki przed GAAR w czasach GAAR – uzasadnione osłabienie ochrony wynikającej z interpretacji indywidualnej
213


4. Problemy z interpretacjami transgranicznymi
215


4.1. Luxleaks – źródła problemu
215


4.2. EU i OECD wobec problemu nadużywania rulingów podatkowych
216


4.3. Polska implementacja dyrektyw unijnych
218


4.4. Sądy administracyjne w poszukiwaniu zdrowego rozsądku przepisów
219


4.5. Pyrrusowe zwycięstwa podatników?
221


5. Podsumowanie
222


Bibliografia
223


Rozdział 9: VAT: Należyta staranność w nadzorze pracownika. Uwagi m.in. w świetle wyroku TSUE C-442/22
225


1. Wprowadzenie
225


1.1. Brak legalnej definicji należytej staranności w VAT i tego skutki
225


1.2. Rola należytej staranności w kontekście przepisów prawa podatkowego
226


2. Wyrok TSUE C-442/22. Kto jest odpowiedzialny za zapłatę podatku od towarów i usług wynikającego z faktury?
228


2.1. Przepisy ustawy o VAT
228


2.2. Wyrok TSUE C-442/22. Krótkie streszczenie sprawy
230


2.3. Kluczowe wnioski z wyroku. Jak wyrok wpływa na interpretację pojęcia należytej staranności?
231


2.4. Orzecznictwo polskich sądów w zakresie należytej staranności w nadzorze pracownika
234


3. Praktyczne implikacje dla przedsiębiorców
236


3.1. Skutki braku należytej staranności
236


3.2. Jak zbudować system nadzoru zgodny z wymogami należytej staranności?
239


4. Podsumowanie i wnioski
242


Bibliografia
243


Rozdział 10: Upadłość podatnika, czyli nowa odsłona starych problemów
245


1. Uwagi wstępne
245


2. Status podatnika w upadłości
246


2.1. Status podatnika do ogłoszenia upadłości
246


2.2. Status podatnika po ogłoszeniu upadłości
249


3. Zobowiązania podatkowe (zaległości podatkowe) powstałe do dnia ogłoszenia upadłości i po dniu ogłoszeniu upadłości
258


4. Umarzalność zobowiązań podatkowych w trakcie i po zakończeniu postępowania upadłościowego
265


5. Uwagi końcowe
275


Bibliografia
277


Rozdział 11: Wyłudzenia stawkowe w podatku od towarów i usług oraz mechanizmy ich zapobiegania
279


1. Rosnąca luka w podatku od towarów i usług – czy organy KAS znów przegrywają walkę z wyłudzeniami?
279


2. Zmierzch, a może odrodzenie karuzeli podatkowych?
282


3. Klauzula nadużycia prawa jako mechanizm zapobiegania przestępstwom stawkowym
284


4. Wyłudzenia stawkowe na przykładzie zestawów
286


5. Spory sądowe w sprawach wyłudzeń stawkowych
290


6. Najnowsze przykłady lub próby wyłudzeń stawkowych
292


7. Podsumowanie
293


Bibliografia
294


Część II: Karnoprawna
297


Rozdział 1: Instytucja sprawstwa w art. 9 § 3 k.k.s. – czyli o ryzyku odpowiedzialności nie tylko podatnika
297


1. Wstęp
297


2. Istota i charakter odpowiedzialności stypizowanej w art. 9 § 3 k.k.s.
299


3. Przesłanki zastosowania art. 9 § 3 k.k.s.
301


4. Odpowiedzialność z art. 9 § 3 k.k.s. a ryzyko w stosowaniu wybranych instytucji części ogólnej Kodeksu karnego skarbowego
305


4.1. Warunki skorzystania z instytucji zaniechania ukarania sprawcy w świetle art. 9 § 3 k.k.s.
305


4.2. Odpowiedzialność posiłkowa a instytucja z art. 9 § 3 k.k.s.
308


5. Odpowiedzialność w trybie art. 9 § 3 k.k.s. a nowe formy i instytucje w obrocie gospodarczym
310


6. Wnioski
316


Bibliografia
319


Rozdział 2: Wybrane instytucje prawnokarne służące walce z przestępczością a gwarancje konstytucyjne
321


1. Przestępczość podatkowa jako uzasadnienie zaostrzenia reakcji państwa na nieprawidłowości podatkowe
321


2. Standardy konstytucyjne i międzynarodowe postępowania karnego
328


3. Cele powołania Prokuratury Europejskiej w kontekście walki z oszustwami podatkowymi
333


4. Powszechność opodatkowania a ochrona własności
334


5. Rezolucja Parlamentu Europejskiego o walce z oszustwami podatkowymi
338


6. Czarna lista Unii Europejskiej
341


7. Poszczególne instrumenty do walki z przestępczością podatkową
342


7.1. Konfiskata rozszerzona (art. 45 k.k.)
342


7.2. Przepadek przedsiębiorstwa (art. 44a k.k.)
346


7.3. Przepadek pojazdu mechanicznego
350


7.4. Zabezpieczenie majątkowe. Przymusowy zarząd przedsiębiorstwa
352


7.4.1. Reprezentacja przedsiębiorcy a przymusowy zarząd
354


7.5. Świadek koronny
356


8. Wnioski
359


Bibliografia
362


Rozdział 3: Model prowadzenia postępowań przygotowawczych w sprawach przestępstw podatkowych oparty na stosowaniu środków przymusu a wzorzec płynący z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
365


1. Sposób prowadzenia postępowań przygotowawczych w sprawach przestępstw skarbowych w Polsce
365


1.1. Organy prowadzące postępowanie przygotowawcze
365


1.2. Dwa modele prowadzenia postępowań przygotowawczych
367


2. Tymczasowe aresztowanie w sprawach przestępstw podatkowych
370


2.1. Wprowadzenie
370


2.2. Samodzielna przesłanka tymczasowego aresztowania występująca w sprawach przestępstw podatkowych
373


2.3. Zorganizowana grupa jako uniwersalny argument dla zastosowania tymczasowego aresztowania
376


3. Poręczenie majątkowe stosowane w postępowaniach przygotowawczych w sprawach przestępstw i przestępstw skarbowych wykorzystujących konstrukcje podatkowe
378


4. Podsumowanie
381


Bibliografia
383


Rozdział 4: Źródła dowodowe w Kodeksie karnym skarbowym i wpływ postępowania karnoskarbowego na treść decyzji wymiarowej
385


1. Źródła dowodowe
385


2. Samodzielność jurysdykcyjna sądu
386


3. Zależność między postępowaniem podatkowym i karnoskarbowym
386


4. Decyzja wymiarowa w postępowaniu karnoskarbowym
389


4.1. Decyzja jako orzeczenie niepochodzące od sądu
390


4.2. Kształtowanie stosunku prawnego
392


4.3. Znaczenie merytoryczne decyzji podatkowych
394


4.4. Ustanie karalności
395


4.5. Związanie wyrokami sądów administracyjnych
396


5. Wnioski
396


Bibliografia
397


Rozdział 5: Korekta deklaracji podatkowej i jej funkcja w Kodeksie karnym skarbowym w świetle zmian wprowadzonych tzw. Polskim Ładem
399


1. Cel egzekucyjny a filozofia (nie)karania w prawie karnym skarbowym
399


2. Wprowadzenie korekty deklaracji podatkowej jako instytucji wyłączającej karalność do systemu prawa karnego
400


3. Przesłanki korekty deklaracji z art. 16a k.k.s. ukształtowane przepisami tzw. Polskiego Ładu
403


4. Postulat usunięcia korekty deklaracji jako okoliczności uchylającej karalność w prawie karnym skarbowym
405


Bibliografia
408


Rozdział 6: Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności z art. 17 k.k.s. Sprawiedliwość dla sprawcy czy sprawność dla organów ścigania?
409


1. Wyjaśnienie koncepcji dobrowolnego poddania się odpowiedzialności
409


2. Przesłanki dobrowolnego poddania się odpowiedzialności
410


2.1. Wina i okoliczności sprawy
410


2.2. Pozostałe przesłanki ubiegania się o DPO
412


3. Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności jako konsensus między sprawcą a organami ścigania. Rola sądu w postępowaniu o udzielenie zezwolenia na DPO
414


4. Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności a postępowanie przed sądem administracyjnym
416


5. Sprawiedliwość czy sprawność?
419


5.1. Wady i zalety dla sprawcy a problem nierówności stron w modelu konsensualnym
419


5.2. Porozumienia procesowe w obcych systemach prawnych
423


5.3. Spór jest problemem, który należy rozwiązać, a nie walką, którą trzeba wygrać
425


Bibliografia
427


Rozdział 7: Czy dyscyplina finansów publicznych może być motywacją do złych decyzji?
429


1. Wprowadzenie
429


2. Zakres odpowiedzialności prawnej za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
431


3. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych a inne rodzaje odpowiedzialności przewidziane przez przepisy prawa
437


4. Zawinienie jako warunek odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
445


5. Ustawowe prawo obwinionego do obrony w postępowaniu
447


6. Adekwatność kary i środka karnego
450


7. Podsumowanie
454


Bibliografia
455


Rozdział 8: Na styku prawa podatkowego i karnego skarbowego: między prewencją a instrumentalizacją – szanse i zagrożenia dla podatników
457


1. Wprowadzenie
457


2. Relacje między prawem podatkowym a karnym skarbowym – podstawowe założenia i kluczowe wyzwania
459


3. Mechanizmy ograniczania ryzyka odpowiedzialności karnej skarbowej – analiza wybranych instytucji prawnych
461


3.1. Czynny żal w Kodeksie karym skarbowym – funkcje, założenia, kontrowersje
462


3.2. Korekta deklaracji podatkowej jako szczególna forma czynnego żalu – znaczenie praktyczne i problemy interpretacyjne
475


3.3. Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności w Kodeksie karnym skarbowym – przesłanki, korzyści, ograniczenia praktyczne
480


4. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego – geneza problemu, nadużycia, potrzeba reformy
484


5. Podsumowanie i wnioski – analiza de lege lata oraz postulaty de lege ferenda
500


Bibliografia
502


O autorach
505

Szczegóły ebooka Minimalizacja ryzyka oszustw i nadużyć podatkowych

Wydawca:

Wolters Kluwer

Rok wydania:

2025

Typ publikacji:

Ebook

Język:

polski

Format:

pdf

Liczba stron:

508

ISBN dla wersji papierowej:

9788383905150

Recenzje ebooka Minimalizacja ryzyka oszustw i nadużyć podatkowych