ebook Należyta staranność zawodowa członka zarządu spółki kapitałowej Robert Stefanicki

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2020

Książka wyróżniona w XIII edycji &gt,&gt,&gt, Konkursu&lt,&lt,&lt,

&gt,&gt,&gt, Przeglądu Sądowego &lt,&lt,&lt,

na książkę prawniczą najbardziej przydatną w praktyce wymiaru sprawiedliwości w 2020 roku.

Obowiązek profesjonalnego i lojalnego wobec korporacji zarządzania stanowi ustawowy komponent stosunku organizacyjnego łączącego powiernika z powierzającym, i wyraża istotę tych relacji.

Monografia szczegółowo omawia standardy zawodowej staranności członków zarządu spółki kapitałowej jako kluczowe instrumenty ładu korporacyjnego. W publikacji autor przyjmuje za wystarczającą podstawę cywilnoprawnej odpowiedzialności niedochowanie przez członka zarządu zawodowej staranności, jeżeli powoduje ono szkodę spółce. Podkreśla, że konsekwencją należytego sprawowania mandatu powinno być w praktyce pozostawienie go w tzw. bezpiecznej przystani.

Książka zawiera analizę m.in. następujących zagadnień:

odpowiedzialności za wyrządzoną spółce szkodę,
wymogów lojalności członków zarządu wobec spółki kapitałowej,
rękojmi należytego zarządzania w instytucjach finansowych,
zabezpieczenia przed wystąpieniem niezgodności z prawem (compliance),
zatrudnienia członka zarządu spółki kapitałowej na podstawie umowy o pracę,
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków zarządu spółki kapitałowej.

Adresaci:Publikacja przeznaczona jest zarówno dla praktyków – sędziów, adwokatów, radców prawnych, notariuszy, jak i pracowników naukowych, doktorantów oraz studentów.

Spis treści ebooka Należyta staranność zawodowa członka zarządu spółki kapitałowej

Wykaz skrótów , str. 15

Wprowadzenie , str. 19

Rozdział I
Interes spółki. Poszukiwanie aksjologicznego i prakseologicznego uzasadnienia jego ochrony , str. 23
1. Względy celowościowe ochrony interesu spółki , str. 23
2. Interes autonomiczny czy wpisany w naturę spółki , str. 25
3. Jurydyczna definicja interesu spółki , str. 31
4. Spór wokół włączenia do przedmiotowej definicji interesariuszy , str. 37
5. Problem konkretyzacji wyznaczników interesu spółki , str. 44
6. Godzenie w interes spółki , str. 53
7. Funkcje actio pro socio , str. 64
8. Kwestie związane z ustaleniem interesu grupy spółek , str. 70
9. Zabezpieczenie interesu spółki przez prawidłowe funkcjonowanie jej organów , str. 75

Rozdział II
Wymogi lojalności członków zarządu wobec spółki , str. 81
1. Podmiotowy zakres obowiązku lojalności wobec spółki , str. 81
2. Lojalność członków zarządu , str. 88
3. Wiązanie lojalności członków zarządu z wymogami profesjonalizmu i doświadczenia , str. 92
4. Motywy przemawiające za kodyfikacją klauzuli lojalności , str. 100
5. Środki obronne przeciw tzw. ofercie wrogiego przejęcia a dyrektywy lojalności , str. 104
6. Zakaz zajmowania się przez członka zarządu interesami konkurencyjnymi , str. 108
7. Wykorzystanie przez zarządców szans biznesowych przynależnych spółce jako przykład niedochowania wymogu lojalności , str. 112

Rozdział III
Odpowiedzialność za wyrządzoną spółce szkodę &ndash, funkcje zawodowej staranności , str. 115
1. Przesłanki cywilnoprawnej odpowiedzialności , str. 115
2. Spór o funkcje klauzuli zawodowej staranności członka zarządu (art. 293 i 483 k.s.h.) , str. 119
3. Kreowanie samodzielnej podstawy odpowiedzialności zarządcy za niedochowanie wymogów staranności , str. 128
4. Argumenty przeciw wąskiemu definiowaniu bezprawności , str. 139
5. Propozycje de lege ferenda , str. 142
6. Ustawowe ograniczenia samodzielnego decydowania przez członków zarządu o skuteczności podejmowanych przez nich czynności , str. 148
7. Odpowiedzialność karna instrumentem subsydiarnym wobec mechanizmów cywilnoprawnej odpowiedzialności , str. 155
8. Indywidualna i kolegialna odpowiedzialność członków zarządu , str. 157
9. Dochowanie wymogów staranności przy wykonywaniu obowiązków ustawowych , str. 162
10. Wymogi zawodowej rzetelności przy podejmowaniu uchwał przez członków organu spółki , str. 165

Rozdział IV
Obiektywny wzorzec staranności zawodowej zarządzającego spółką , str. 171
1. Waga dookreślenia mierników staranności , str. 171
2. Modelowanie wzorców staranności zawodowej członka zarządu na konkretną potrzebę , str. 173
3. Funkcje obiektywizacji paradygmatów modelowych zachowań , str. 177
4. W kwestii nieprzydatności definicji wzorcowych zachowań podmiotów wykonujących inne zawody dla kreowania staranności zawodowej członków zarządu , str. 185
5. Moderowanie pożądanej staranności członka zarządu do stosunków danego rodzaju , str. 187
6. Dynamiczne podejście do kształtowania modelowych postaci staranności powiernika spółki , str. 192
7. Korporacja i jej funkcjonowanie w obrocie a tytułowy kanon , str. 193
8. Zarządzanie spółką jako umowa starannego działania. Powinność należytego wykonywania obowiązku aktualizacji wpisów do KRS i skutki ich niedochowania , str. 204
9. Sprzężenie zawodowej staranności z lojalnością zarządzającego wobec spółki , str. 211
10. Nieprzejrzyste reguły odpowiedzialności członka zarządu na tle stosowania art. 299 k.s.h. Propozycje wprowadzenia tzw. odpowiedzialności przebijającej , str. 214

Rozdział V
Desygnaty rękojmi należytego zarządzania w instytucjach finansowych , str. 231
1. Nadzór zewnętrzny a nadzór wewnętrzny spółki , str. 231
2. Ratio legis reglamentacji administracyjnej , str. 234
3. Współdziałanie rady nadzorczej spółki z Komisją Nadzoru Finansowego , str. 237
4. Postrzeganie kwalifikacji pozytywnej kandydata na zarządcę spółki jako prognoza przyszłych jego zachowań zawodowych , str. 243
5. Sprowadzenie do wspólnego mianownika desygnatów pojęć rękojmi i reputacji , str. 251
6. Łączenie profesjonalnego przygotowania do pełnienia funkcji zarządcy z wolą jego wykorzystywania w interesie spółki , str. 254
7. Praktyka stosowania procedur wyrażania zgody przez Komisję Nadzoru Finansowego na objęcie mandatu zarządcy spółki , str. 257
8. Interpretacja kryteriów oceny kandydata przez pryzmat celów administracyjnej weryfikacji , str. 264
9. Wymogi rękojmi określone w aktach szczególnych , str. 273
10. Problem skutecznej ochrony prawnej negatywnie zweryfikowanych kandydatów , str. 283

Rozdział VI
Absolutorium instrumentem kontroli właścicielskiej sprawowania mandatu przez członka zarządu , str. 295
1. Absolutorium instrumentem ładu korporacyjnego , str. 295
2. Usytuowanie uchwały absolutoryjnej w strukturze przepisów kodeksu regulujących uprawnienia kontrolne organu właścicielskiego. Założenia ustawodawcze. Kontekst historyczny , str. 299
3. Zróżnicowanie stanowisk jurydycznych i doktryny w kwestii znaczenia prawnego absolutorium , str. 306
4. Unijny kontekst postrzegania funkcji absolutorium przez pryzmat rzetelnej kontroli gremium właścicielskiego spółki , str. 312
5. Ustawowe wyłączenia możliwości powoływania się na absolutorium , str. 315
6. Spory wokół pojęcia uchwały negatywnej w sprawie wykonywania obowiązków przez członka zarządu , str. 319
7. Zniekształcenie instytucji absolutorium w praktyce jej wdrażania. Spór o interpretacje zakresu uprawnionych do wytoczenia powództwa w świetle Kodeksu spółek handlowych , str. 329
8. Uchwała Sądu Najwyższego i rozstrzygnięcie skargi konstytucyjnej byłych członków zarządu przez Trybunał Konstytucyjny , str. 334
9. Bezpodstawny brak akceptacji zgromadzenia wspólników (akcjonariuszy) z wykonania obowiązków zarządczych jako przejaw nadużycia formy organizacyjnej spółki , str. 346
10. Ochrona byłych członków zarządu na podstawie przepisów o ochronie praw na dobrach osobistych. Czy mamy tutaj do czynienia z alternatywnym mechanizmem ochrony? , str. 352
11. Brak normatywnego rozwiązania problemu uzasadnień odmowy udzielenia absolutorium , str. 356
12. Aksjologiczne i prakseologiczne względy przemawiające za nadaniem realnego znaczenia instytucji absolutorium , str. 363

Rozdział VII
Koncepcja biznesowej oceny sytuacji (business judgment rule &ndash, BJR) , str. 365
1. Staranność zawodowa członków zarządu jako kluczowy miernik oceny działań zarządcy , str. 365
2. Umiejscowienie koncepcji BJR w strategii nowoczesnego zarządzania wartością spółki , str. 366
3. Domniemanie uczciwości przedsiębiorcy , str. 368
4. Przesłanki zastosowania biznesowej koncepcji , str. 372
5. Działanie w interesie spółki jako przewodnia dyrektywa BJR , str. 378
6. Ochrona zarządzającego na wypadek niepowodzenia biznesowej oceny sytuacji lub podjętej decyzji , str. 382
7. Możliwość skutecznego powoływania się przez członka zarządu na BJR de lege lata czy de lege ferenda , str. 384
8. Propozycje wprowadzenia do Kodeksu spółek handlowych zasady BJR , str. 388
9. Wspieranie kreatywności zarządców i ich ochrona jako warunek nadążania za współczesnymi wyzwaniami obrotu , str. 392

Rozdział VIII
Zabezpieczenie przed wystąpieniem niezgodności z prawem (compliance) , str. 395
1. Funkcje compliance , str. 395
2. Dobrowolny lub obligatoryjny charakter zabezpieczenia funkcji zgodności , str. 399
3. Wizerunkowe atuty wdrożenia compliance , str. 403
4. Wymóg implementacji funkcji zgodności w instytucjach finansowych , str. 405
5. Warunki relewantnego charakteru zbioru dobrych praktyk rynkowych , str. 407
6. Różne sposoby wykorzystywania compliance w praktyce korporacyjnej , str. 418
7. Funkcja zgodności jako element jakości zarządzania spółką , str. 421

Rozdział IX
Zatrudnienie członka zarządu spółki kapitałowej na podstawie umowy o pracę , str. 425
1. Stosunek organizacyjny zarządzającego ze spółką a umowa o pracę , str. 425
2. Podporządkowanie pracownicze a szerokie kompetencje do autonomicznego zarządzania spółką , str. 427
3. Korzyści łączone ze statusem pracowniczym , str. 429
4. Problem współgrania ze sobą przepisów Kodeksu spółek handlowych oraz prawa pracy , str. 431
5. Kontekst prawa unijnego , str. 433
6. Interpretacja podporządkowania pracowniczego niesprzeczna z istotą relacji wewnątrzkorporacyjnych , str. 436
7. Niestypizowane umowy o zarządzanie , str. 438
8. Objęcie całości udziałów w spółce przez zarządcę a status pracowniczy , str. 442
9. Możliwość zawierania przez spółkę umów pracowniczych z zarządem a zagrożenie ich fikcyjnym charakterem , str. 444
10. Nawiązanie przez zarządcę więzi pracowniczej a wymogi dochowania przez niego staranności zawodowej , str. 446

Rozdział X
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej członków zarządu spółki kapitałowej , str. 449
1. Funkcje odpowiedzialności cywilnej , str. 449
2. Przeniesienie obowiązku naprawienia szkody na ubezpieczyciela , str. 451
3. Rola ubezpieczeń D&,O , str. 453
4. Osłabienie prewencyjnej funkcji odpowiedzialności członka zarządu za powstałą szkodę w związku z objęciem ochroną ubezpieczeniową ryzyk jej wystąpienia , str. 455
5. Poziom awersji zarządzających do podejmowania ryzyka gospodarczego w kontekście zawierania umów ubezpieczenia , str. 457
6. Potrzeby rynku wyznacznikiem treści zawieranych umów , str. 458
7. Koluzja i inne pejoratywne praktyki , str. 461
8. Wielostronne funkcje wprowadzania do umów ubezpieczenia udziału własnego ubezpieczonego , str. 466
9. Źródła regulacji normatywnej , str. 468
10. Obowiązki informacyjne spoczywające na ubezpieczającym (ubezpieczonym) , str. 470

Zakończenie , str. 475

Orzecznictwo polskie i unijne , str. 479

Bibliografia , str. 489