ebook Nauka logiki TOM 1 Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Wydawca: Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania: 2011

Bodaj najdziwniejsza z książek Helga, a także dotycząca najbardziej fundamentalnych zagadnień, które autor określa jako nauki o bycie, istocie i pojęciu. Po z górą 50. latach przedstawiamy czytelnikowi wydanie drugie tego wręcz legendarnego dzieła. Nie jest to proste wznowienie, a tekst starannie przejrzany i skolacjonowany, unowocześniony i odświeżony. Klasyczny przekład Adama Landmana, tak zakorzeniony w polskiej recepcji Hegla, zyskuje tu na jasności i ożywa.

Formy myślenia przejawiają się i utrwalają przede wszystkim w języku ludzkim. W naszych czasach nie można za często przypominać, że tym, co różni człowieka od zwierzęcia, jest myślenie. Język przeniknął we wszystko, co staje się stroną wewnętrzną człowieka, wyobrażeniem w ogóle, we wszystko, co człowiek czyni czymś własnym. A to, co człowiek ujmuje w języku i w nim wypowiada, zawiera w sposób ukryty i pogmatwany lub wyraźny jakąś kategorię – tak bardzo naturalny jest dla człowieka moment logiczny, albo – tak bardzo moment ten jest samą jego swoistą naturą. Jeśli jednak naturę w ogóle jako to, co fizyczne, przeciwstawimy temu, co duchowe, będziemy musieli powiedzieć, że moment logiczny jest raczej czynnikiem nadnaturalnym, który wciska się w całe życie naturalne człowieka, w jego uczucia, poglądy, pragnienia, potrzeby i popędy, przeobrażając je w ten sposób – choć tylko od strony formalnej – w coś ludzkiego, w wyobrażenia i cele.

(Fragment z tekstu)

Spis treści ebooka Nauka logiki TOM 1

Przedmowa do drugiego wydania polskiego XI
Przedmowa do wydania pierwszego 3
Przedmowa do wydania drugiego 11
Wstęp 29
Ogólne pojęcie logiki 29
Ogólny podział logiki 53

Księga pierwsza - Nauka o bycie 63

Od czego należy zacząć w nauce? 65
Ogólny podział w sferze bytu 82

Dział pierwszy: Określoność (Jakość) 85

Rozdział pierwszy 86

A. Byt 86
B. Nic 86
C. Stawanie się 87
1. Jedność bytu i niczego 87
Uwaga 1. Przeciwieństwo bytu i niczego w wyobrażeniu 87
Uwaga 2. Wadliwość wyrażenia: jedność, tożsamość bytu i niczego 98
Uwaga 3. Izolowanie owych abstrakcji 103
Uwaga 4. Niepojętość początku 119
2. Momenty stawania się: powstawanie i przemijanie 121
3. Zniesienie stawania się 123
Uwaga. Wyraz: znoszenie 124

Rozdział drugi: Istnienie (Das Dasein) 127

A. Istnienie jako takie 127
a) Istnienie w ogóle 128
b) Jakość 130
Uwaga. Jakość i negacja 131
c) Coś 136
B. Skończoność 139
a) Coś i „inne” 140
b) Określenie, właściwość i granica 148
c) Skończoność 158
α. Bezpośredniość skończoności 158
β. Ograniczenie (Schranke) i powinność 161
Uwaga. Powinność 164
γ. Przejście skończoności w nieskończoność 169
C. Nieskończoność 170
a) Nieskończoność w ogóle 171
b) Wzajemne określanie się skończoności i nieskończoności 172
c) Nieskończoność afirmatywna 179
Przejście 191
Uwaga 1. Postęp nieskończony 191
Uwaga 2. Idealizm 198

Rozdział trzeci: Byt dla siebie 201

A. Byt dla siebie jako taki 202
a) Istnienie i byt dla siebie 203
b) Byt dla jednego 204
Uwaga. Wyrażenie: was für ein…? 205
c) Jedno 210
B. Jedno i wiele 211
a) Jedno w sobie samym 212
b) Jedno i pustka 213
Uwaga. Atomistyka 214
c) Wiele różnych „jednych” (Viele Eins). Odpychanie 216
Uwaga. Leibnizjańska monada 219
C. Odpychanie i przyciąganie 220
a) Wykluczanie jednego 220
Uwaga. Twierdzenie o jedności jednego i wielu 224
b) Jedno „jedno” przyciągania 225
c) Odnoszenie się do siebie odpychania i przyciągania 227
Uwaga. Kantowska konstrukcja materii z siły przyciągania i odpychania 234

Dział drugi: Wielkość (Ilość) 244
Uwaga 246

Rozdział pierwszy: Ilość 248

A. Czysta ilość 248
Uwaga 1. Wyobrażenie czystej ilości 250
Uwaga 2. Kantowska antynomia niepodzielności i nieskończonej podzielności czasu, przestrzeni i materii 253
B. Wielkość ciągła i rozdzielna 268
Uwaga. Zwykłe oddzielanie od siebie tego rodzaju wielkości 269
C. Ograniczenie ilości 270

Rozdział drugi. Quantum 272

A. Liczba 272
Uwaga 1. Arytmetyczne sposoby liczenia. Kantowskie syntetyczne twierdzenia a priori pochodzące z oglądu 276
Uwaga 2. Posługiwanie się określeniami liczbowymi dla wyrażenia pojęć filozoficznych 287
B. Quantum ekstensywne i intensywne 294
a) Różnica między nimi 294
b) Tożsamość wielkości ekstensywnej i intensywnej 299
Uwaga 1. Przykłady tej tożsamości 301
Uwaga 2. Zastosowanie przez Kanta określenia stopnia do bytu duszy 304
c) Zmiana quantum 306
C. Nieskończoność ilościowa 307
a) Pojęcie tej nieskończoności 307
b) Ilościowy postęp nieskończony 309
Uwaga 1. Wysokie mniemanie o postępie w nieskończoność 312
Uwaga 2. Kantowska antynomia ograniczoności i nieograniczoności świata w przestrzeni i czasie 320
c) Nieskończoność quantum 326
Uwaga 1. Pojęciowa określoność nieskończoności matematycznej 330
Uwaga 2. Cel rachunku różniczkowego wyprowadzony z jego zastosowania 380
Uwaga 3. Jeszcze inne formy związane z jakościową określonością wielkości 421

Rozdział trzeci: Stosunek ilościowy 438

A. Stosunek wprost 440
B. Stosunek odwrotny 443
C. Stosunek potęgowy 450
Uwaga 454

Dział trzeci: Miara 458

Rozdział pierwszy: Ilość specyficzna 467

A. Quantum specyficzne 467
B. Miara specyfikująca 473
a) Prawidło 473
b) Miara specyfikująca 473
Uwaga 476
c) Stosunek obu stron jako jakości 477
Uwaga 481
C. Byt dla siebie występujący w mierze 484

Rozdział drugi: Miara realna 490

A. Stosunek między samoistnymi miarami 491
a) Powiązanie dwóch miar 492
b) Miara jako szereg stosunków miar 495
c) Powinowactwo z wyboru 500
Uwaga. Berthollet o chemicznym powinowactwie z wyboru i odnosząca się do tego teoria Berzeliusa 503
B. Linia węzłowa stosunków miary 517
Uwaga. Przykłady takich linii węzłowych – o tym, że w naturze nie ma skoków 521
C. Bezmiar 525

Rozdział trzeci. Stawanie się istoty 530

A. Absolutna indyferencja 530
B. Indyferencja jako odwrotny stosunek swych czynników 531
Uwaga. O sile dośrodkowej i odśrodkowej 537
C. Przejście do istoty 543