ebook Nazwy środków czynności w gwarach łęczycko-sieradzkich. Studium słowotwórczo-leksykalne Irena Jaros

Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania: 2009

Rozprawa jest próbą monograficznego przedstawienia rzeczowników zaliczanych do leksykalnej kategorii / klasy nazw środków czynności, mieszczącej nazwy narzędzi, substancji i materiałów pomocnych człowiekowi w wykonywaniu czynności, funkcjonujących w gwarach historycznej ziemi łęczyckiej i sieradzkiej, należących do leksyki ludowej. Są to nazwy powstałe w wyniku procesów derywacyjnych. Do nazw środków czynności zostały zaliczone poprzez wskazanie ich leksykalnej funkcji semantycznej. Przedmiotem zainteresowania jest więc derywat, rozumiany jako „wyraz, pozostający w określonym związku formalnym i znaczeniowym z innym wyrazem, od którego się wywodzi” , wyłoniony ze zbioru słownictwa, którego „istotnym wyznacznikiem jest jego funkcjonalność w określonym środowisku wiejskim – w mowie ludowej”.
Tak określony, szeroki, leksykalny kontekst badawczy stanowi tło dla formacji, które zalicza się do kategorii słowotwórczej definiowanej jako nazwy środków czynności.

Spis treści ebooka Nazwy środków czynności w gwarach łęczycko-sieradzkich. Studium słowotwórczo-leksykalne

Wstęp 7
I. Teoretyczno-metodologiczne założenia pracy 15
1. Środek czynności jako przedmiot badań 15
2. Sposób gromadzenia materiału i jego charakterystyka 20
2.1. Wykaz punktów oraz dodatkowych źródeł 24
3. Metoda analizy słowotwórczej 27
3.1. Problem wielomotywacyjności derywatów 28
3.2. Wartość kategorialna derywatów 33
II. Interpretacja derywatów zaliczonych do nazw środków czynności 41
1. Zasady prezentacji materiału 41
2. Derywaty o wyłącznej funkcji nazw środków czynności (INSTR) 44
2.1. Dewerbalne derywaty sufiksalne 44
2.2. Dewerbalne derywaty paradygmatyczne 134
2.3. Denominalne derywaty sufiksalne 144
2.4. Derywaty od wyrażeń przyimkowych 157
2.5. Kompozycje 157
3. Kategorialne nazwy środów czynności charakteryzujące się paralelizmem funkcyjnym 161
3.1. Derywaty o funkcji nazw środków czynności i nazw miejsc (INSTR / LOC) 162
3.1.1. Dewerbalne derywaty sufiksalne 162
3.1.2. Dewerbalne derywaty paradygmatyczne 167
3.1.3. Denominalne derywaty sufiksalne 169
3.1.4. Kompozycje 171
3.2. Derywaty o funkcji nazw środków czynności i nazw obiektów (INSTR / OBIEKT) 172
3.2.1. Dewerbalne derywaty sufiksalne 172
3.2.2. Dewerbalne derywaty paradygmatyczne 176
3.3. Derywaty pełniące funkcję nazw środków czynności i nazw wytworów czyn-ności (INSTR / REZUL) 177
3.3.1. Dewerbalne derywaty sufiksalne 177
4. Klasa leksykalna nazw środków czynności o wartości innokategorialnej (SUB / ATTR, ATTR, SYMILAT – INSTR L) 178
4.1. Dewerbalne derywaty sufiksalne 178
4.2. Dewerbalne derywaty paradygmatyczne 182
4.3. Denominalne derywaty sufiksalne 183
4.4. Deadiektywne derywaty sufiksalne 195
4.5. Derywaty sufiksalne od innych podstaw 199
4.6. Derywaty od wyrażeń przyimkowych 199
4.7. Kompozycje 202
5. Derywaty synonimiczne względem podstawy (STRUKT – INSTR L) 207
5.1. Derywaty sufiksalne 207
5.2. Derywaty paradygmatyczne 218
III. Słowotwórczo-leksykalna charakterystyka badanych nazw środków czynności 221
1. Zmiany wartości kategorialnych w wyniku przesunięć semantycznych 221
2. Zagadnienie słowotwórczej wariantywności nazw środków czynności 228
3. Oboczność podstaw słowotwórczych nazw środków czynności 238
4. Uwagi o derywacji nazw środków czynności w gwarach łęczycko-sieradzkich 243
5. Charakterystyka słowotwórczej kategorii nazw środków czynności w gwarach łęczycko-sieradzkich 246
Zakończenie 255
Mapy 257
Literatura 303
Wykaz skrótów 311
Wykaz wyrazów objętych interpretacją słowotwórczą 313
Indeks a tergo 331
Names of manners of action in Łęczyca-Sieradz dialects. Derivational-lexical study (Summary) 341
Od Redakcji 343