EWG Mariusz Korpalski, Wiktoria Nowak

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2024

Celem publikacji jest analiza dorobku unijnego prawodawstwa dotyczącego nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Autorzy skupiają się na wykładni przepisów dyrektywy 93/13/EWG, która zyskała ogromne znaczenie w polskim systemie prawnym w kontekście tzw. sporów frankowych, prowadząc do wielu pytań sądów krajowych do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W komentarzu przedstawiono m.in.: • pojęcie konsumenta jako punkt wyjścia w całym systemie ochrony jego praw, • zakres stosowania dyrektywy w odniesieniu do warunków zarówno niewynegocjowanych indywidualnie, które stoją w sprzeczności z wymaganiami dobrej wiary i powodują znaczącą nierównowagę stron, jak i określających główne świadczenia stron, • znaczenie pojęcia „prosty i zrozumiały język warunku umownego”, • sankcje, które dyrektywa przewiduje za zastosowanie nieuczciwych warunków umownych. Pod każdym artykułem dyrektywy, którego treść została transponowana do polskich przepisów, zamieszczono informację wskazującą na konkretną regulację Kodeksu cywilnego wraz z zasygnalizowaniem głównego nurtu orzeczniczego Sądu Najwyższego. Książka przeznaczona jest dla adwokatów, radców prawnych, sędziów, przedsiębiorców oraz konsumentów. Będzie cennym źródłem wiedzy dla pracowników naukowych oraz studentów prawa, stosunków międzynarodowych i administracji.

Spis treści ebooka Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich. Komentarz do Dyrektywy Rady 93/13/EWG

Wykaz skrótów ,, str. 11
Przedmowa ,, str. 13
Wprowadzenie ,, str. 15
Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.Urz. WE L 95, s. 29 ze zm.) ,, str. 21
Preambuła ,, str. 23
,1 . Wprowadzenie ,, str. 28
,2 . Motyw 1 ,, str , str. 28
,3 . Motyw 2 ,, str , str. 28
,4 . Motyw 6 ,, str , str. 29
,5 . Motyw 7 ,, str , str. 29
,6 . Motyw 9 ,, str , str. 29
,7 . Motyw 10 ,, str. . 30
,8 . Motyw 11 ,, str. . 31
,9 . Motyw 12 ,, str. . 32
10 . Motyw 13 ,, str. . 33
11 . Motyw 14 ,, str. . 33
12 . Motyw 15 ,, str. , 33
13 . Motyw 16 ,, str. 34
14 . Motyw 17 ,, str. 35
15 . Motyw 18 ,, str. 35
16 . Motyw 19 ,, str. 35
17 . Motyw 20 ,, str. 36
18 . Motyw 21 ,, str. 37
19 . Motyw 24 ,, str. 37
Artykuł 1 ,, str , str. 39
1 . Wprowadzenie ,, str. 39
2 . Ratio legis ochrony konsumenta ,, str. 42

Umowy zabezpieczające , str. . 42
Wyłączenie warunków odzwierciedlających przepisy krajowe ,, str. 44

Sanacja umowy późniejszymi przepisami krajowymi . 49

Artykuł 2 ,, str , str. 52
,1 . Wprowadzenie ,, str. 52

Pojęcie konsumenta. Uwagi wprowadzające , str. 53

,3 . Wiedza konkretnej osoby ,, str. 54
,4 . Osoba fizyczna ,, str. 56

Cele niezwiązane z handlem, przedsiębiorstwem lub zawodem ,, str. . 57

5.1. Cel znany stronom w momencie zawarcia umowy . 57
5.2. Przypadki braku związku z handlem, ,przedsiębiorstwem lub zawodem ,, str. 59
5 .3 . Umowy nakierowane na zysk ,, str. 62
5.4. Rozpoczęcie działalności gospodarczej ,, str. . 62
5.5. Związek z podstawową działalnością ,, str. 63
,6 . Mieszany charakter umowy ,, str. . 64
6.1. Użytek mieszany przedmiotu umowy ,, str. 64
6.2. Cel mieszany umowy ,, str. 65

Ciężar dowodu , str. 67

,8 . Czas trwania ochrony ,, str. 68

Perspektywa polska , str. . 68

Artykuł 3 ,, str , str. 70
,1 . Wprowadzenie ,, str. 70

Warunek jako przedmiot kontroli , str. 71
Zmiana treści warunku w wyniku kontroli , str. 73
Zmiana treści warunku późniejszą ustawą , str. 77
Warunki nienegocjowane indywidualnie , str. 78
Kryteria kontroli warunku , str. 82
Nierównowaga informacji , str. 85
Nierównowaga treści praw i obowiązków , str. 90

8 .1 . Dystrybucja ryzyka ,, str. . 90
8.2. Dowolność w ustalaniu praw i obowiązków ,, str. 92
8.3. Inne przypadki nierównowagi praw i obowiązków . 94

Umowa sanująca nieuczciwy warunek , str. 96
Perspektywa polska , str. . 97

Artykuł 4 ,, str , str. 103
,1 . Wprowadzenie ,, str. 103

Artykuł 4 ust. 1 , str. . 106

2.1. Rodzaj towarów lub usług ,, str. . 106
2.2. Okoliczności zawarcia umowy ,, str. . 107
2 .3 . Uzasadnione oczekiwania konsumenta ,, str. 110
2 .4 . Warunek w momencie zawarcia umowy ,, str. 111
2 .5 . &bdquo,Inne warunki tej umowy&rdquo, ,, str. . 112
2.5.1. Uwaga wprowadzająca ,, str. . 112
2.5.2. Ograniczona kompensacja ,, str. 113
2.5.2.1. Uwagi wprowadzające ,, str. 113
2.5.2.2. Argument cenowy ,, str. . 113
2.5.3. Kumulacja negatywnego efektu ,, str. 116
2 .6 . Warunki innej umowy ,, str. 117

Artykuł 4 ust. 2 , str. . 117

3.1. Warunki główne i warunki cenowe ,, str. 117
3.2. Jednoznaczność i przejrzystość warunku ,, str. 123
3.2.1. Uwagi ogólne ,, str. 123
3.2.2. Ciężar dowodu ,, str. 128

Perspektywa polska , str. . 130

Artykuł 5 ,, str , str. 132
,1 . Wprowadzenie ,, str. 132

Jednoznaczność i przejrzystość warunków , str. 133

2.1. Uwagi ogólne ,, str. 133
2.2. Utrwalony format umowy ,, str. . 134
2.3. Czas udostępnienia tekstu umowy ,, str. . 135
2.4. Język i redakcja tekstu umowy ,, str. . 136
2.5. Pozostałe okoliczności ,, str. 138

Sankcja naruszenia zasady jednoznaczności i przejrzystości warunku ,, str , str. 139

Wykładnia indywidualna na korzyść konsumenta , str. 140
Wykładnia abstrakcyjna na niekorzyść konsumenta . . 141
Perspektywa polska , str. . 142

Artykuł 6 ,, str , str. 144
,1 . Wprowadzenie ,, str. 144

Artykuł 6 ust. 1. Sankcja , str. 144

2.1. Nieuczciwość warunku ,, str. . 144
2.2. Cel sankcji ,, str. 145
2.3. Ranga przepisu ,, str. . 146
2.3.1. Zasada równoważności ,, str. . 146
2.3.2. Działanie sądu z urzędu ,, str. . 147
2.4. Rezygnacja przez konsumenta z sankcji ,, str. 152
2 .4 .1 . Wprowadzenie ,, str. 152
2 .4 .2 . Rezygnacja z sankcji w postępowaniu sądowym 152
2.4.2.1. Uwagi ogólne ,, str. . 152
2.4.2.2. Rezygnacja z sankcji prowadząca ,do zastosowania przepisu ,dyspozytywnego ,, str. 154
2.4.2.3. Rezygnacja w porozumieniu ,pozasądowym ,, str. . 158
2.5. Niedopuszczalność zmiany warunku ,, str. 158
2.5.1. Uwagi wprowadzające ,, str. 158
2.5.2. Uzasadnienie niedopuszczalności zmiany ,warunku ,, str. 159
2.5.3. Szczególne przypadki niedopuszczalności ,zmiany warunku ,, str. 160
2.5.3.1. Niedopuszczalność redukcji ,utrzymującej skuteczność . . 160
2.5.3.2. Niedopuszczalność zastosowania ,klauzuli generalnej ,, str. . 161
2.5.3.3. Wykładnia oświadczeń woli stron . . 163
2.6. Ramowa regulacja sankcji ,, str. 164
2.7. Podmiotowe ograniczenie sankcji ,, str. 167
2.8. Utrzymanie umowy w mocy w pozostałym zakresie 168
2.9. Zwrot świadczeń jako skutek sankcji ,, str. 171
2.10. Czasowe ograniczenie skutków sankcji ,, str. . 174
2 .10 .1 . Sankcja ex tunc i pro futuro ,, str. 174
2.10.2. Terminy przedawnienia, zawite ,i proceduralne ,, str. . 175
2.10.3. Czas trwania postępowania ,, str. 179
2.10.4. Niedopuszczalność ograniczenia w czasie ,skutków wyroku TSUE ,, str. . 179

Artykuł 6 ust. 2. Wybór prawa kraju trzeciego . . 181

3.1. Przesłanki dopuszczalności wyboru prawa kraju ,trzeciego ,, str. . 181
3.2. Klauzule jurysdykcyjne i prorogacyjne ,, str. . 182
,4 . Stosowanie dyrektywy w razie braku wyboru prawa . 183

Perspektywa polska , str. . 185

Artykuł 7 ,, str , str. 187
,1 . Wprowadzenie ,, str. 187

Artykuł 7 ust. 1. Zasada skuteczności , str. 188
Artykuł 7 ust. 2. Ochrona zbiorowych interesów konsumentów ,, str. . 198

Artykuł 7 ust. 3. Środki prawne przeciwko wielu przedsiębiorcom i ich stowarzyszeniom ,, str. . 202

Artykuł 8 ,, str , str. 203
,1 . Wprowadzenie ,, str. 203
,2 . Zakres zastosowania przepisu ,, str. 203

Stopień ochrony konsumenta , str. 205

Artykuł 8a ,, str. . 208
,1 . Wprowadzenie ,, str. 208

Artykuł 8a ust. 1 , str. . 209
Artykuł 8a ust. 2 , str. . 209

Artykuł 8b ,, str. . 211
Artykuł 9 ,, str , str. 214
Artykuł 10 ,, str. . 215
Artykuł 11 ,, str. . 218

Efekt wertykalny &ndash, vertical effect , str. 218
Incydentalny efekt horyzontalny &ndash, incidental horizontal effect ,, str. . 219

Załącznik. Warunki określone w art. 3 ust. 3 ,, str. 221
1 . Wprowadzenie ,, str. 224

Pkt 1 lit. a , str. . 226
Pkt 1 lit. b , str. 226
Pkt 1 lit. c , str. . 227
Pkt 1 lit. d , str. 228
Pkt 1 lit. e , str. . 229
Pkt 1 lit. f , str. . 231
Pkt 1 lit. g , str. 233
Pkt 1 lit. h , str. 234
Pkt 1 lit. i , str. . 234
Pkt 1 lit. j , str. . 235
Pkt 1 lit. k , str. . 237
Pkt 1 lit. l , str. . 237
Pkt 1 lit. m , str. 238
Pkt 1 lit. n , str. 239
Pkt 1 lit. o , str. 239
Pkt 1 lit. p , str. 240
Pkt 1 lit. q , str. 241
Pkt 2 lit. a , str. . 243
Pkt 2 lit. b , str. 243
Pkt 2 lit. c , str. . 244
Pkt 2 lit. d , str. 244

Bibliografia ,, str. . 247