ebook Odpowiedzialność prawna organów publicznych oraz przedsiębiorców zajmujących się odpadami Wojciech Radecki, Daria Danecka

Wydawca: Wolters Kluwer

Rok wydania: 2024

Publikacja przedstawia całość regulacji dotyczących odpowiedzialności karnej za wykroczenia i delikty administracyjne w prawie o odpadach. Omawia również inną niż represyjna odpowiedzialność administracyjną, a także odpowiedzialność cywilną w tym zakresie.

Autorzy przeanalizowali normy prawa zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej, zwracając uwagę na problemy zbiegu podstaw odpowiedzialności oraz zagadnienia proceduralne umożliwiające w praktyce realizację przepisów prawa.

Przybliżyli również przepisy dotyczące postępowania z odpadami zamieszczone m.in. w ustawach: • prawo ochrony środowiska, o odpadach, o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, • o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej, o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, • o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, bateriach i akumulatorach, recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, • o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów i odpadach wydobywczych.

Książka przeznaczona jest dla przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców zajmujących się zbieraniem, odbiorem, segregowaniem, przetwarzaniem i transportem odpadów. Mogą po nią sięgnąć także funkcjonariusze organów kontrolnych i pracownicy Inspekcji Ochrony Środowiska.

Spis treści ebooka Odpowiedzialność prawna organów publicznych oraz przedsiębiorców zajmujących się odpadami

Wykaz skrótów&ensp, 13
Wstęp&ensp, 19
Rozdział 1
Wprowadzenie do problematyki odpowiedzialności prawnej&ensp, 29
1.1. Istota odpowiedzialności prawnej&ensp, 29
1.2. Rodzaje odpowiedzialności prawnej&ensp, 34
1.2.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 34
1.2.2. Odpowiedzialność karna&ensp, 35
1.2.3. Odpowiedzialność administracyjna&ensp, 58
1.2.3.1. Normatywne określenie odpowiedzialności administracyjnej&ensp, 58
1.2.3.2. Problem administracyjnych kar pieniężnych&ensp, 60
1.2.3.3. Nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego&ensp, 69
1.2.3.4. Sposób określania wysokości kary pieniężnej&ensp, 81
1.2.3.5. Zagadnienia proceduralne&ensp, 86
1.2.3.6. Ekskurs prawnoporównawczy &ndash, reforma czeskiego prawa wykroczeń&ensp, 89
1.2.3.7. Ekskurs prawnoporównawczy &ndash, słowackie sądownictwo administracyjne&ensp, 96
1.2.3.8. Odpowiedzialność w ustawie o szkodach w środowisku&ensp, 101
1.2.4. Odpowiedzialność cywilna&ensp, 104
1.3. Funkcje odpowiedzialności prawnej&ensp, 106
1.4. Podsumowanie&ensp, 109
Rozdział 2
Ewolucja przepisów o odpowiedzialności prawnej w polskim ustawodawstwie o odpadach&ensp, 111
2.1. Kryteria podziału procesu historycznego&ensp, 111
2.2. Początki&ensp, 112
2.3. Ustawa z 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska&ensp, 118
2.4. Pierwsza ustawa z 1997 r. o odpadach wraz z wcześniejszą ustawą z 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach&ensp, 126
2.5. Druga ustawa z 2001 r. o odpadach wraz z Prawem ochrony środowiska z 2001 r. i ustawami
towarzyszącymi&ensp, 134
2.6. Trzecia ustawa z 2012 r. o odpadach wraz z ustawami towarzyszącymi&ensp, 149
2.6.1. Dział X ustawy o odpadach i jego zmiany&ensp, 149
2.6.2. Inne ustawy dotyczące odpadów&ensp, 152
2.6.3. Znowelizowanie art. 183 §, 1 k.k.&ensp, 154
2.6.4. Znowelizowanie ustawy o czystości i porządku&ensp, 157
2.6.5. Drastyczne zaostrzenie kar za niektóre wykroczenia i przestępstwa przeciwko
środowisku&ensp, 157
2.7. Ekskurs prawnoporównawczy &ndash, ewolucja przepisów o postępowaniu z odpadami w Niemczech, Czechosłowacji, Czechach i Słowacji&ensp, 159
2.7.1. Wprowadzenie&ensp, 159
2.7.2. Prawo niemieckie&ensp, 160
2.7.3. Prawo czechosłowackie, czeskie i słowackie&ensp, 167
2.8. Podsumowanie&ensp, 171
Rozdział 3
Odpowiedzialność za wykroczenia związane z postępowaniem z odpadami&ensp, 176
3.1. Kodeks wykroczeń&ensp, 176
3.1.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 176
3.1.2. Niezapewnienie właściwego stanu sanitarnego&ensp, 177
3.1.3. Zaśmiecanie miejsc dostępnych dla publiczności&ensp, 179
3.1.4. Wyrzucanie nieczystości na cudzy grunt&ensp, 182
3.1.5. Pozbywanie się odpadów w lesie&ensp, 186
3.2. Ustawa o odpadach&ensp, 193
3.2.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 193
3.2.2. Wykroczenia powodujące zagrożenie dla życia, zdrowia i środowiska&ensp, 195
3.2.3. Wykroczenia naruszające zasady rejonizacji&ensp, 196
3.2.4. Wykroczenia naruszające obowiązki
proceduralne&ensp, 197
3.2.5. Wykroczenia dotyczące wyodrębnionych rodzajów odpadów&ensp, 200
3.2.6. Wykroczenia zarządzającego składowiskiem odpadów&ensp, 205
3.2.7. Wykroczenia dotyczące termicznego przekształcania odpadów&ensp, 208
3.2.8. Regulacja procesowa&ensp, 210
3.3. Ustawa o czystości i porządku w gminach&ensp, 210
3.3.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 210
3.3.2. Prowadzenie działalności bez zezwolenia&ensp, 213
3.3.3. Niewykonywanie obowiązków&ensp, 215
3.3.4. Składanie deklaracji o opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi&ensp, 220
3.3.5. Kompostowniki przydomowe&ensp, 222
3.3.6. Utrudnianie lub udaremnianie kontroli&ensp, 222
3.4. Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców&ensp, 226
3.4.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 226
3.4.2. Obowiązujący stan prawny&ensp, 228
3.5. Ustawa o recyklingu pojazdów&ensp, 230
3.5.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 230
3.5.2. Obowiązujący stan prawny&ensp, 232
3.6. Ustawa o bateriach i akumulatorach&ensp, 238
3.6.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 238
3.6.2. Obowiązujący stan prawny&ensp, 239
3.7. Ustawa o zużytym sprzęcie&ensp, 246
3.7.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 246
3.7.2. Obowiązujący stan prawny&ensp, 247
3.8. Ustawa o opakowaniach&ensp, 249
3.8.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 249
3.8.2. Obowiązujący stan prawny&ensp, 250
3.9. Ustawa o odpadach wydobywczych&ensp, 253
3.10. Ustawa o międzynarodowym przemieszczaniu
odpadów&ensp, 257
3.10.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 257
3.10.2. Artykuł 31 u.m.p.o.&ensp, 258
3.11. Ustawa o odbiorze odpadów ze statków&ensp, 262
3.11.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 262
3.11.2. Artykuł 30 u.p.u.o.o.&ensp, 266
3.11.2.1. Tekst przepisu&ensp, 266
3.11.2.2. Podmiot wykroczeń&ensp, 267
3.11.2.3. Typy wykroczeń&ensp, 268
3.11.2.4. Regulacje procesowe&ensp, 272
3.11.2.5. Artykuł 30 a art. 31 u.p.u.o.o.&ensp, 272
3.12. Zagadnienia proceduralne&ensp, 273
3.12.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 273
3.12.2. Kodeks postępowania w sprawach
o wykroczenia&ensp, 274
3.12.3. Oskarżyciel publiczny&ensp, 276
3.12.4. Zasada ścigania wykroczeń&ensp, 278
3.12.5. Środki oddziaływania wychowawczego&ensp, 279
3.12.6. Postępowanie mandatowe&ensp, 282
3.12.6.1. Założenia&ensp, 282
3.12.6.2. Inspekcja Ochrony Środowiska&ensp, 283
3.12.6.3. Straże gminne&ensp, 285
3.12.6.4. Straż Leśna&ensp, 285
3.12.6.5. Przesłanki postępowania mandatowego&ensp, 286
3.12.6.6. Istota postępowania mandatowego&ensp, 294
3.12.6.7. Rodzaje mandatów&ensp, 295
3.12.6.8. Uchylenie mandatu&ensp, 296
3.12.7. Czynności wyjaśniające&ensp, 299
3.12.8. Wniosek o ukaranie&ensp, 302
3.12.9. Postępowanie nakazowe&ensp, 304
3.12.10. Postępowanie zwyczajne&ensp, 305
Rozdział 4
Odpowiedzialność za przestępstwa związane z postępowaniem z odpadami&ensp, 307
4.1. Kodeks karny&ensp, 307
4.1.1. Tekst przepisów&ensp, 307
4.1.2. Bezprawność&ensp, 310
4.1.3. Konstrukcja przestępstw&ensp, 310
4.1.4. Sankcje karne&ensp, 315
4.1.5. Zagadnienia proceduralne&ensp, 319
4.1.6. Odpowiedzialność osób prawnych&ensp, 326
4.2. Ekskurs prawnoporównawczy&ensp, 331
4.2.1. Uwaga wprowadzająca&ensp, 331
4.2.2. Niemiecki StGB&ensp, 331
4.2.3. Austriacki StGB&ensp, 334
4.2.4. Słowacki TrZ&ensp, 336
4.2.5. Czeski TrZ&ensp, 337
4.2.6. Kilka uwag komparatystycznych&ensp, 339
4.2.7. Odpowiedzialność osób prawnych&ensp, 353
4.3. Odpowiedzialność organów publicznych&ensp, 356
Rozdział 5
Odpowiedzialność za delikty administracyjne związane z postępowaniem z odpadami&ensp, 371
5.1. Prawo ochrony środowiska&ensp, 371
5.1.1. Opłaty podwyższone oraz administracyjne kary pieniężne &ndash, uwagi wprowadzające&ensp, 371
5.1.2. Opłaty podwyższone &ndash, brak wymaganego pozwolenia lub decyzji&ensp, 372
5.1.3. Administracyjna kara pieniężna za nielegalne składowanie lub magazynowanie odpadów &ndash, odpowiedzialność podmiotu korzystającego ze środowiska&ensp, 376
5.2. Ustawa o odpadach&ensp, 377
5.2.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 377
5.2.2. Delikty administracyjne zagrożone administracyjną karą pieniężną&ensp, 378
5.2.2.1. Delikty administracyjne z art. 194 u.o.&ensp, 378
5.2.2.2. Delikt z art. 194b u.o. &ndash, niedostarczanie odpadów przez transportującego
odpady&ensp, 383
5.2.2.3. Delikt z art. 195 u.o. &ndash, odpowiedzialność transportującego odpady&ensp, 384
5.2.2.4. Delikt z art. 195a u.o. &ndash, odpowiedzialność starosty&ensp, 387
5.2.2.5. Delikt z art. 195b u.o. &ndash, odpowiedzialność sejmiku województwa&ensp, 389
5.2.2.6. Kryteria wymiaru kary z art. 195a oraz 195b u.o.&ensp, 389
5.3. Ustawa o czystości i porządku&ensp, 391
5.3.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 391
5.3.2. Delikty popełnione przez przedsiębiorców odbierających odpady komunalne&ensp, 392
5.3.3. Delikty popełnione przez prowadzących punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych&ensp, 399
5.3.4. Delikty popełnione przez zbierających odpady komunalne&ensp, 400
5.3.5. Delikty popełnione przez opróżniających zbiorniki bezodpływowe lub osadniki i transportujących nieczystości ciekłe&ensp, 401
5.3.6. Delikty popełnione przez gminne jednostki organizacyjne&ensp, 405
5.3.7. Delikty popełnione przez gminy i związki międzygminne&ensp, 407
5.3.8. Delikty popełnione przez prowadzącego instalację komunalną&ensp, 411
5.4. Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców&ensp, 412
5.5. Ustawa o recyklingu pojazdów&ensp, 441
5.6. Ustawa o bateriach i akumulatorach&ensp, 443
5.7. Ustawa o zużytym sprzęcie&ensp, 449
5.8. Ustawa o opakowaniach&ensp, 458
5.9. Ustawa o międzynarodowym przemieszczaniu
odpadów&ensp, 468
5.9.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 468
5.9.2. Nielegalne przemieszczanie odpadów z art. 32 u.m.p.o.&ensp, 471
5.9.3. Inne delikty administracyjne odbiorcy odpadów, zgłaszającego i transportującego odpady z art. 33 u.m.p.o.&ensp, 475
5.10. Ustawa o odbiorze odpadów ze statków&ensp, 476
5.11. Zagadnienia proceduralne&ensp, 480
5.11.1. Prawo ochrony środowiska&ensp, 480
5.11.2. Ustawa o odpadach&ensp, 485
5.11.3. Ustawa o czystości i porządku&ensp, 490
5.11.4. Ustawa o obowiązkach przedsiębiorców&ensp, 500
5.11.5. Ustawa o recyklingu pojazdów&ensp, 507
5.11.6. Ustawa o bateriach i akumulatorach&ensp, 507
5.11.7. Ustawa o zużytym sprzęcie&ensp, 508
5.11.8. Ustawa o opakowaniach&ensp, 510
5.11.9. Ustawa o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów&ensp, 511
5.11.10. Ustawa o odbiorze odpadów ze statków&ensp, 512
Rozdział 6
Inne formy odpowiedzialności administracyjnej&ensp, 514
6.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 514
6.2. Sankcyjne decyzje zobowiązujące&ensp, 515
6.3. Sankcyjne decyzje wstrzymujące&ensp, 519
6.4. Cofanie pozwoleń i zezwoleń&ensp, 526
6.5. Zapobieganie szkodom w środowisku i ich naprawianie&ensp, 528
Rozdział 7
Odpowiedzialność cywilna&ensp, 535
7.1. Uwagi wprowadzające&ensp, 535
7.2. Ewolucja regulacji cywilistycznych przydatnych w ochronie środowiska&ensp, 537
7.2.1. Przed ustawą o ochronie środowiska&ensp, 537
7.2.2. Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska&ensp, 542
7.2.3. Ustawa &ndash, Prawo ochrony środowiska&ensp, 545
7.3. Roszczenia z art. 323 p.o.ś.&ensp, 549
7.4. Konkluzje&ensp, 554
Rozdział 8
Zbieg podstaw odpowiedzialności&ensp, 556
1. Uwagi wprowadzające&ensp, 556
2. Przestępstwa i wykroczenia&ensp, 559
3. Przestępstwa i delikty administracyjne&ensp, 566
4. Wykroczenia i delikty administracyjne&ensp, 572
Rozdział 9
Podsumowanie i uwagi de lege ferenda&ensp, 577
Bibliografia&ensp, 599